Depreme hazır değiliz

Serhat ŞANLI

ADANA (İLKHABER) - İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Adana Şubesi, 17 Ağustos Marmara Depreminin 18. Yıldönümünde binaların yapılarını detaylı bir şekilde anlatıldığı ve Marmara depremini anlatan fotoğraflarının yer aldığı ‘Depreme Duyarlık Sergisi’ açtı.

İMO Adana Şube binasında sergi ile ilgili basın toplantısı düzenlendi. Toplantıya CHP Adana Milletvekili ve İMO Adana Şube üyesi İbrahim Özdiş, Seyhan Belediye Başkanı Zeydan Karalar, TMMOB Adana İKK Sekreteri Ali Kuzu, EMO Adana Şube Mehmet Mak, Gıda Mühendisleri Odası Adana Şube Başkanı Şehmus Alparslan, SES Adana Şube Başkanı Muzaffer Yüksel, İMO Adana Şube Yönetim Kurulu Üyeleri Suphi Civelek, Duygu Argunşah, A. Berdan Dinçyürek, Hıdır Çak ve çok sayıda davetli katıldı.

Serginin açılışı öncesi basın açıklaması yapan İMO Adana Şube Sekreter Üyesi Zekeriya Turanbayburt, kentlerimizin depreme hazırlıklı olmadığını belirtti.

Ülke topraklarımızın yüzde 92’si deprem tehlikesi altında olduğunu ifade eden Turanbayburt, Nüfusu bir milyonun üzerinde bulunan 11 büyük kent ve ülke nüfusumuzun yüzde 70’inin deprem tehlikesi altında bulunduğunu söyledi.

Ülkemizde; deprem, sel, su baskını, heyelan ve taşkın gibi doğal olayların sıkça yaşandığını ifade eden Turanbayburt, ‘’ Yakın zamanda Çanakkale, Manisa, Adıyaman, İzmir son olarak da Muğla ve ilçelerinde yaşanan depremleri biliyoruz. Yine haziran ve temmuz aylarında Ankara ve İstanbul başta olmak üzere yurdumuzun birçok kentinde su taşkını ve sel baskınları oldu. İstanbul’da altyapı eksikliği ve kentin betonlaşması nedeniyle birkaç kez yağan yağmur taşkınlara sebep oldu, kent yaşamını felç etti. Öngörülebilen bir yağmur afete dönüştü, hayat durdu.

Ülkemiz tarihinin en acı depremlerinden biri olan Marmara Depreminin üzerinden de 18 yıl geçti. 17 Ağustos 1999 tarihinde yaşanan Gölcük merkezli depremde, resmi verilere göre 20 bin insanımız hayatını kaybetti, binlerce insanımız yaralandı, 300 binden fazla yapımız yıkıldı veya hasar gördü.’’ dedi.

Yapı stoklarımızın büyük bir risk taşıdığını belirten İMO Adana Şube Sekreter Üyesi Zekeriya Turanbayburt, açıklamalarına şöyle devam etti;

‘’ Kentlerimiz depreme hazırlıklı değil. Sel ve su baskınları doğal bir hal aldı, afete dönüştü. Isı adaları oluştu iklim değişti. Hava düne göre çok daha fazla kirlendi. Tüm bu gerçeklere rağmen, yeni inşaat ve kentsel dönüşüm uygulamaları ile sosyal ve toplumsal sorunlar çoğalmaktadır.

ÜLKE TOPRAKLARIMIZIN YÜZDE 92’Sİ DEPREM TEHLİKESİ ALTINDA

Ülke gerçekleri de hazırlıklı olmamıza işaret ediyor. Ülke topraklarımızın yüzde 92’si deprem tehlikesi altında; yüzde 66’sı ise birinci ve ikinci derecede tehlikeli deprem bölgesinde yer almaktadır. Nüfusu bir milyonun üzerinde bulunan 11 büyük kent ve ülke nüfusumuzun yüzde 70’i, deprem tehlikesi altında bulunuyor. Yine büyük sanayi tesislerinin yüzde 75’i deprem tehlikesi altındadır. Üstelik bu tesisler Doğu Marmara’da toplanmıştır.

Ülkemizde yaklaşık olarak yirmi milyon mertebesinde yapı stoku bulunmaktadır. Orta büyüklükte bir depremde bile yapılarımızın hasar görmesi ve can kayıplarının ortaya çıkması yapı stokumuzun büyük bir risk taşıdığını önümüze seriyor. Ancak yapı envanteri ile ilgili bütünlüklü bir çalışma mevcut değildir.

Van depremi sonrası hızla, deprem tehlikesi gerekçesiyle "Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun” çıkarıldı ve kentsel dönüşüm projeleri hız kazandı. Ancak uygulamalara baktığımızda; deprem tehlikesinin arka planda bırakıldığını ve kentsel dönüşümün, inşaat sektörünün gelişimine ve sermaye artırmaya hizmet eder hale getirildiğini görmekteyiz.

‘YAPI STOKLARI GÜÇLENDİRİLMELİDİR’

Ülkemizi, kentlerimizi, yapılarımızı depreme karşı hazırlamak için insan odaklı uygulamalarla mevcut yapı stokunun iyileştirilmesi, onarılması ve güçlendirilmesi gereklidir. Yeni yapılacak yapıların üretiminde de bilimin, tekniğin ve mühendisliğin ortaya koyduğu ilkeler esas alınmalı, proje üretim sürecinden başlayarak yapı üretim sürecinin tüm evreleri sertifikalı mühendisler tarafından denetlenmelidir. Ayrıca yapıların sigorta kapsamına alınması da deprem zararlarını azaltmanın bir diğer yolu olarak söylenebilir.

ADANA’YA DEPREM TOPLANMA ALANLARI

Kentimiz Adana’da da, afet ve deprem açısından riskli yapı stokunun önemli bir kısmının yenilenmesi kalanların da güçlendirilmesi gerekmektedir. Ancak bu yenileme projelerinde, depreme dayanıklı ve vatandaşın hakkını hukukunu koruyan sağlıklı yaşam alanlarının yaratılması hedef alınmalıdır. Olası bir depreme kentin hazır olması büyük önem taşımaktadır. Adana’da deprem toplanma alanlarının sayısı, niteliği, kamuoyu tarafından bilinmesi, bu alanların yakınında helikopter pistlerinin olması önemlidir. Deprem anında toplananların ihtiyaçlarının karşılanmasını temin edecek çalışmaların önceden yürütülmesi gerekmektedir. Yine sağlık desteğinin de anında verilebilecek düzeyde örgütlü olması sağlanmalıdır.

Kent politikaları, yapılaşma; bilime, tekniğe ve akla uygun bir perspektifle, toplum yararı için ele alınmalı ve yapılmalıdır. Afet, bir doğa olayının kendisi değil doğurmuş olduğu sonuçlardır. Doğanın kendi kuralları her zaman işleyecektir. Önemli olan yaşanacak olayları afete dönüştürmeyecek yapıların üretilmesi ve sağlıklı bir çevrenin yaratılmasıdır.

Zekeriya Turanbayburt, İMO Adana Şube binası ve M1 Alışveriş Merkezinde açılan ‘Depreme Duyarlılık Sergisi’nin üç gün süre ile ziyaretçilere açık olacağını ve tüm vatandaşları Depreme Duyarlılık Sergisine davet etti.