Çocuklarda dikkatsizlik düzelir mi?

RÖPORTAJ: Murat YILDIRIM 

Dikkat eksikliği düzelebilir mi? Bunun yanı sıra dikkat eksikliğine hangi aşamada müdahale edilmelidir?

Dikkatsizlik düzelir. Kimi zaman kendiliğinden kimi zaman ise tedavi ile düzelir. Önemli olan bunun ne düzeyde sorun olduğu ve çocuklarımızın derslerini ne kadar etkilediğidir. Derslerinde çok problem olmuyor ve dersin başında makul sürelerle oturuyorsa çok fazla müdahale etmiyoruz. Ancak dersin başında 5 dakikadan çok oturamıyor, çabuk sıkılıyor, sınavlarda basit hatalar yapıyorsa o zaman müdahale etmek gerekebiliyor.

Bu konuda aileler neler yapmalı? Ailelerin düştüğü yanlışlar var mı?

Dikkat eksikliği ile ilgili ailelerin en büyük yanılgıları“Benim çocuğum dersin başında oturamıyor ama televizyonun, bilgisayarın başından kalkmadan saatlerce zaman geçiriyor eğer dikkat eksikliği olsa bu kadar uzun zaman oturamaz”diye düşünmeleri. Gerçekten dersin başında 5 dakika oturamayan çocuklar sevdikleri bir konuda uzun saatler geçirip konsantrasyonlarını koruyabiliyorlar. Sevdikleri derslere daha uzun süre çalışabiliyor, daha doğrusu sevdikleri etkinliklere daha uzun zaman odaklanabiliyorlar. İkinci önemli konu ise “Benim çocuğumun zeka seviyesi yüksek o zaman dikkat eksikliği olamaz” düşüncesidir. Zeka seviyesi yüksek çocukların daha da çok dikkatleri dağılıp aileleri yanıltabilmektedir. Bir diğer yanıltıcı konu sınıfta sakin ve sessiz oturabildikleri zaman dersten kopsalarda öğretmenlerin bu durumu fark etmeyip onların dikkat eksikliği olmadığını iddia etmeleridir. Aynı öğretmenler sınavlardaki basit hatalara anlam veremese de dikkat eksikliğine ihtimal vermekte zorlanmaktadır. Öyle ki dikkat eksikliği olan çocukların sınavlarda hiç kimsenin yapamadığı soruları yaparken herkesin bildiği sorularda hata yapmalarına akıl sır erdirememektedir.

Çocuğun spora yönlendirilmesi dikkat eksikliğini azaltabilir mi?

Hafif düzeylerdeki dikkat eksikliğinde spor yapma zamanı iyi kullanmaya yardımcı olabildiği gibi, vücuttaki enerjinin de atılmasıyla dersin başında çabuk sıkılmayı engelleyerek gençlerin dikkatlerini toparlamaları biraz daha kolay olmaktadır.

İlaç desteği gerekli midir?

Dikkat zor toparlanıp kolay dağılabildiği için çok problem olmadıkça ilaç dışı yöntemlerle toparlanmaya çalışılmakta ve kimi zaman kullanmaya gerek olmadan kimi zaman ise düşük dozda bir ilaç desteği ile çocuk ve gençlerin dikkatlerini toparlamalarına yardımcı olunabilmektedir.

Çalışan anne babaların çocuklarına fazla vakit ayıramamaları dikkat eksikliğinde önemli bir faktör müdür?

Anne-babaların bütün gün iş sonrası gerek tahammüllerinin kalmaması gerekse çabuk tepki vermeleri nedeniyle çocuklarıyla birlikte çalışmalarını önermiyoruz. Bir süredir uygulamakta olduğumuz Yaprak Eğitim sisteminde bir türlü dersin başına oturtulamayan çocuk ve gençlere eğitim asistanı adını verdiğimiz abi yada ablalarla birlikte çalışmayı tavsiye ediyoruz. Kendi başına beş dakika dersle ilgilenemeyenöğrenciler bu abi ve ablalarla birlikte derse daha kolay yoğunlaştıklarını, konuları daha iyi anlayıp öğrenebildiklerini ifade etmekte, sistemden memnun kalmaktadırlar. Böylelikle anne-babalar da hem kendilerine daha çok zaman ayırabiliyor hem de çocukları ile ilişkileri bozulmuyor.

Dikkat eksikliği işitsel ve görsel olmak üzere sınıflandırılabilir mi?

Dikkat eksikliğinin işitsel olduğu durumlarda işitsel algıyı arttıracak metotlar, görsel algının eksik olduğu durumlarda ise görsel algıyı arttıran yöntemler yine ilaçsız tedavi seçenekleri haline gelmekte, bu yöntemlerin eksik kaldığı durumlarda ise çok hafif düzeyde ilaç eklenmesi ile başarı oranları artabilmektedir. Hangi yöntemin uygulanacağına ise dikkati ölçen testlerle karar verilmektedir.

Peki dikkat eksikliği nasıl ortadan kalkar?

Bütün bunlarla başedilemeyen düzeydeki dikkat eksikliğinde ise yine bilinenin aksine kısa sürelerde ilaç kullanılması dikkati arttırmaktadır. Ancak genel kanının aksine dikkat ilaçları her zaman yan etki yapmamakta, dozun yüksek kullanıldığı durumlarda ortaya çıkabilen, sinirlilik, uykusuzluk, iştah kaybı gibi durumlar dozun azaltılması ile ortadan kalkabilmektedir.Buna rağmen aileler çok gerektiği durumlarda bile çocuklarına ilaç kullandırmak istememekte ama onların dikkatsizlik sonucunda düşük notlar almasına tepki verebilmektedir. Kısacasızorunlu olmadıkça ilaç kullanılmalı, gerekliyse de özellikle sınavlarda kısa süreli ve düşük dozlarda kullanılması çocuklarımızın dikkatlerini topladığı gibi başarılarını artırabilecektir.

Son olarak neler söylemek istersiniz?

Sonuçta dikkat sorununun türüne ve şiddetine bağlı olarak gerekli önlemlerin alınması ile Dikkat Eksikliği düzeltilebilir. Bu da doktor, öğretmen, rehber öğretmen hatta psikologlardan oluşan bir takımın desteği ile çok daha kolay olabilmektedir.