Yaz güneşinde kalbe dikkat

Sıcak havalar başta yaşlılar olmak üzere hepimizi olumsuz etkilerken uzmanlar bu konuda uyarıyor. Medical Park Tarsus Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Veli Kaya, artan sıvı kaybı nedeni ile yaz aylarında bol sıvı tüketmenin çok önemli olduğu için günde en az 1,5-2 litre sıvı tüketiminin önerildiğini belirtirken,  Çukurova Üniversitesi  Tıp Fakültesi Balcalı Hastanesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mesut Demir, sıcak havaların kalp krizi riskini artırdığını belirtti ve kalp hastalarının yaz mevsimi başında doktor kontrolünden geçmeleri gerektiğini söyledi.

RÖPORTAJ:  MURAT YILDIRIM

Murat Yıldırım: Vücut sıcaklığının artması ne tür sorunlara yol açar?

Veli Kaya:  Vücudumuzdaki sistemlerin ve organların fonksiyonlarını kusursuz yapabilmesi için vücut sıcaklığının belli sınırlar içinde tutulması gerekmektedir. Kişinin vücut sıcaklığı 34,5- 40 derecenin dışına çıktığında organizmada işlev bozuklukları başlar. Eğer vücut sıcaklığı çok artarsa vücudun temel yapı taşı olan proteinler ve enzimler işlev göremez. Birçok kimyasal reaksiyon uygunsuz bir şekilde gelişir. Aşırı sıcakların yarattığı olumsuz etkiler bilinen kalp hastalığı olanlar, obezler ve 50 yaş üzeri bireylerde çok daha belirgin olarak ortaya çıkar.

Murat Yıldırım: Sıcak havalarda günde kaç litre su tüketmeliyiz?

Veli Kaya: Artan sıvı kaybı nedeni ile yaz aylarında bol sıvı tüketmenin çok önemli olduğu için günde en az 1,5-2 litre sıvı tüketimi önerilir. Fakat yaşlı bireylerde, Alzheimer hastalarında, Parkinson hastalarında, inme geçirmiş hastalarda beynin sıvı eksikliğine cevabı azaldığı için susuzluk hissi gelişmez. Bu nedenle bu durumdaki hastaların susuzluk hissi olmasa dahi günlük 1.5–2 L sıvı tüketimlerinin takip edilmesi ve sürekli su içmeleri gerektiği hatırlatılmalı.

Murat Yıldırım: Ne tür kıyafetler tercih etmeliyiz?

Veli Kaya: Aşırı sıcakların vücuttaki olumsuz etkilerinden korunmak için  güneşin en tepede olduğu saatlerde mümkün olduğunca dışarıda olmaktan kaçınmak gerekir. Yaz aylarında hafif ve açık renk giysiler giyilmeli. Vücudun hava almasını sağlayacak pamuklu giysiler tercih edilmeli. En fazla terleme olan bölgelerden biri de ayaklardır. Bu nedenle yaz aylarında hava alan ayakkabılar tercih edilmeli. Yaz aylarında şapka takmak, açık cilt bölgelerine en az 15 SPF’lük güneş koruyucu krem sürmek ve UV koruyucu etkisi olan güneş gözlüğü takmak güneşin olumsuz etkilerinden korunmak için çok önemli. Özellikle 50 yaş üzeri bireylerin susamasalar dahi sıvı tüketmeleri gerekir.

Murat Yıldırım: Tansiyon konusunda neler yapılmalı?

Veli Kaya: Sıcağın vücuttaki etkileri ve terleme yolu ile sıvı kaybı fazla olduğu için tansiyon düşmeleri yaşanabilir. Özellikle hipertansiyon hastalarının tansiyon değerlerini daha sıkı takip etmeleri gerekir.  Bazı hipertansiyon hastalarında tansiyon düşmelerinden korunmak için tansiyon ilaçlarının dozları azaltılabilir. Beslenmeye dikkat edilmeli uzun süre aç kalınmamalıdır. İlaç kullanan kalp ve tansiyon hastaları ilaçlarını ihmal etmemeliler. Hava sıcaklığının yüksek olduğu saatlerde spor yapılmamalıdır. Spor yapanların egzersiz öncesi, egzersiz sırasında ve egzersiz sonrası 1-2 bardak sıvı tüketmeleri gerekir.  Uykusuz ve yorgun olunmamalı; dinlenme saatlerine özen gösterilmeli.

Murat Yıldırım: Güneş çarpmasında ne yapılmalı?

Veli Kaya: Güneş çarpmasında baş ağrısı, soğuk ve nemli cilt, baş dönmesi, halsizlik, bulantı, kusma ve koyu renkli idrar şikayetleri gelişirse, hemen serin bir yere geçilerek, ıslak soğuk bez ile kompres uygulanmalı.

İleri dönem bulgularında eğer,
• 40 derece üzeri ateş 
• Davranış bozuklukları
• İnme 
• Bilinç kaybı şikayetleri gelişir ise hemen 112 aranarak yardım istenmeli.

Kalp krizi riski artıyor

Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) Tıp Fakültesi Balcalı Hastanesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mesut Demir ise sıcak havaların kalp krizi riskini artırdığını belirterek, kalp hastalarının yaz mevsimi başında doktor kontrolünden geçmeleri gerektiğini söyledi. Havanın sıcak ve nem oranının yüksek olduğu saatlerde dışarı çıkmamak ve denize girmemek gerektiğini ifade eden Prof. Dr. Demir, “Bol, açık renk ve teri emen kumaşlardan yapılmış giysilerin giyilmesinde yarar var. Ağır yemek yemekten kaçınıp daha sık ve aralıklı yemek, günde 2,5 litre su tüketmek lazım” dedi. 

KALP HASTALARINDA RİSK DAHA FAZLA

Adana gibi illerde yaz aylarında havanın çok sıcak ve nemli geçtiğine dikkati çeken ÇÜ Balcalı Hastanesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mesut Demir, kalp hastası olmayanlarda bile göğüste sıkışma hissinin olabildiğini söyledi. Prof. Dr. Demir, “Kalp hastası olmayanlar da bu havalarda nefes nefese kalıyor, bir boğulma hissi yaşayabiliyor. Bu tür şikayetler kalp hastalarında biraz daha fazla görülüyor” diye konuştu. 

KALP KRİZİ BELİRTİLERİ

Bu tür şikayetlerin kalp krizi belirtileri olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Demir, bu nedenle insanların dikkatli olması gerektiğini söyledi. Göğüste sıkışma, baskı hissi, çeneye ve sol kola yayılması gibi şikayetlerin kalp krizi belirtileri olduğunun altını çizen Prof. Dr. Demir, bu tip şikayetlerde gecikmeden 112’nin aranması gerektiğini ifade etti. Kalp krizinde zamanın çok önemli olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Demir, “Kalp krizi olduğu anda özellikle ilk 90 dakika içerisinde müdahale etmek gerekiyor. 112 arandığında ekipler hastayı Adana’da iki merkeze getiriyor ve ekipler hazır bekliyor. Biz ilaç vermeden direkt damarını açıyoruz ve bu konuda yeteri kadar hızlıyız” şeklinde konuştu.

SICAK HAVADA KANIN AKIŞKANLIĞI BOZULUYOR

Sıcakta su ve tuz kaybının arttığını ve cilt yüzeyindeki damarların harareti atmak için genişlediğini belirten Prof. Dr. Demir, her iki durumun da kanı katılaştırarak kanın akışkanlığını bozduğunu ve bu nedenle damardaki tıkanma eğilimini artırdığını kaydetti. 

ADANA’DA HASTA SAYISI AZALIYOR

Prof. Dr. Mesut Demir, “Sıcaklığın 32 derecenin, nem oranın da yüzde 60’ın üzerine çıktığı zamanlarda -ki Adana’da bu çok çok daha fazla- risk artıyor ama Adana’da çok fazla hasta görmüyoruz. Hastalarımız azalıyor çünkü Adana’da kimse kalmıyor. İnsanlar yaylaya ya da denize gidiyorlar. Toplamda hasta sayısı artmıyor gibi görünse de bilimsel olarak artıyor” dedi. 

KALP HASTALARININ YAPMASI GEREKENLER

Prof. Dr. Demir, kalp hastalarının yaz aylarında yapması gerekenleri ise şöyle anlattı: “Yazın başladığı dönemlerde bir doktor kontrolünden geçmekte fayda var. Bazı tansiyon ilaçlarında idrar söktürücü var. Aynı şekilde kalp yetmezliği olan hastalara da idrar söktürücü ve damar genişletici ilaçlar veriyoruz. Ancak yazın zaten tuz ve su kaybı oluyor. İdrar söktürücü ilaçlar vücuttaki su atımını artırıyor. Yaz aylarında belki o ilaçların dozunu azaltmak gerekebilir. Güneşin dik geldiği saat 11.00-16.00 arasında dışarı çıkmamak ve denize girmemek lazım. Sabah erken saatlerde ya da saat 17.00’den sonra yüzülebilir. Ayrıca sahile paralel yüzmek lazım. Çünkü kişinin çok basit bir şikayeti olabilir ve kişi yüzme bilmesine rağmen kaybedilebilir. Açık renk, bol ve teri emen kumaşlardan yapılmış giysilerin giyilmesinde yarar var. Tüm yaz boyunca ağır yemeklerden kaçınmak lazım. Sebze, meyve yoğurt gibi hafif yiyecekleri daha sık ve aralıklı yemek gerek. … Sıvı tüketimi çok önemli, günde 2,5 litre civarında su almak lazım.”

KALP KRİZİ BEKLEMEZ

Türk Kardiyoloji Derneği’nin Sağlık Bakanlığı’yle birlikte yürüttü “Stent For Life” projesi hakkında da bilgi veren Prof. Dr. Mesut Demir, kalp krizi geçiren insanların yüzde 25’inin kriz anında ya da hastaneye giderken yolda yaşamını yitirdiğini dikkati çekti. Kalp krizinin tedavi edilebilir bir hastalık olduğunun altını çizen Prof. Dr. Demir, “Kalp krizini tedavi edebiliyoruz. Stent takıyoruz, balon ya da baypas yapıyoruz. Tedavi edilebilir bir hastalıktan ölmek acı. Bu nedenle biz halkımızı bilinçlendirmek için “Kalp Krizi Beklemez” şeklinde afişler yaptırıp insanların yoğun olduğu yerlere astık. Bir devlet hastanesi ile Balcalı hastanemizin içinde olduğu bir proje bu. Biz burada her zaman hazırız ve biz yeteri kadar da hızlıyız. Hasta geldiğinde masada bekliyoruz” diye konuştu.