Çağın Hastalığı: D vitamini yetersizliği

Çağın Hastalığı: D vitamini yetersizliği

(ÖZEL HABER)

Serhat ŞANLI

ADANA (İLKHABER) - D vitamini pek bilinmese de kemik sağlığından ruh sağlığına kadar birçok durumu dengede tutan ve bizim için hayati bir öneme sahip bir vitamindir.

Eksikliği ciddi boyutlara varan hastalıklara yol açar. Ayrıca D vitamini eksikliği, yiyeceklerden sağlandığı gibi büyük ölçüde de (yaklaşık %95) güneşten sağlanır.

Uzmanlar D vitamini eksikliğinin önemine vurgu yaparak uyarılarda bulunuyor. Uzman Diyetisyen Fadime Özgök Şenses, D vitaminin önemine değinerek, ‘’D vitamini başta kemikler olmak üzere vücudumuzun pek çok yerinde önemli görevleri olan karaciğerde depolanan bir vitamindir. D vitamini yağda eriyen bir vitamindir. Yağsız diyetlerle D vitamininin emilimi güçleşmektedir. En önemli kaynağı güneştir. Vücudumuz direk güneş ışığına maruz kaldığında D vitamini sentezleyebilmektedir’’ dedi.

D vitaminin vücudumuzdaki etkilerine de değinen Şenses, ‘’Kalsiyum ve fosfor emilimini düzenlemeye yardımcı olur. Kemik ve diş sağlığını olumlu yönde etkiler. Bağışıklık sistemine destek olur. Kemik yumuşamasını önler. Kas ağrıları ve yorgunluğu azaltır. Kemik ve hücre büyümesini destekler. Kanser, depresyon, kardiovasküler rahatsızlıklar, obezite, diyabet, kanser gibi rahatsızlıklarla ilişkili olduğu bildirilmiştir’’ ifadelerine yer verdi.

D vitaminin aynı zamanda genel sağlık ve iyilik hali için de son derece önemli olduğuna vurgu yapan Uzman Diyetisyen Fadime Özgök Şensesi sözlerine şöyle devam etti;

‘’Yeterli D vitamini alımı ve kandaki D vitamini değerlerinin istenilen düzeyde olması sadece kemik, kalsiyum ve fosfor metabolizması için değil aynı zamanda genel sağlık ve iyilik hali için de son derece önemlidir.

D Vitamininin Bulunduğu Besinler

Balık, Balık yağı, Yumurta sarısı, Süt – süt ürünleri, Tahıllar, Yeşil yapraklı sebzeler.

D vitamini eksikliğini önlemek için D vitamini içeren gıdaların tüketimi önemlidir. Ancak en temel kaynak güneştir. D vitamini, güneş ışınları etkisiyle deride oluşur. Özellikle haftada 2 defa saat 10:00 ile 15:00 arasında kol, bacaklar ve yüz bölgesinin güneşle direk temasının sağlanması tavsiye edilmektedir. Cam arkasından bile D vitamini ihtiyacını karşılayamazsınız. Yüksek koruyucu güneş kremleri de maalesef D vitamini ihtiyacını karşılamaya engel olur. O nedenle D vitamini almayı hedeflediğinizde güneş koruyucu kullanmamak gerekir. 

D Vitamini Eksikliğinin Nedenleri

D vitamininin kanda belirgin şekilde azalmış olması D vitamini yetersizliği olarak adlandırılır. D vitamini eksikliği kandaki seviyeleri çok düşük olunca veya eksikliği belli bir süre geçinceye kadar belirgin semptomlara neden olmaz. Bu da D vitamini eksikliğinin teşhisini zorlaştırır.  D vitamini seviyeleri düşük olan bireylerin başta depresyon olmak üzere diyabet, astım, kanser, kardiyovasküler hastalıklara yakalanma riski daha yüksek bulunmuştur.

Güneşten yeteri kadar faydalanamamak ile birlikte gıdalarla yetersiz D vitamini alımı ( çocuklar ve yaşlılar).

D vitamininin barsakdan yetersiz emilimi (çölyak hastalığı, mide veya barsakların bir kısmının çıkarıldığı ameliyatlar),

Karaciğer veya böbrek hastalığı olanlarda, D vitamininin etkin formuna dönüşememesi,

Bazı ilaçlar( kortizon, bazı kolesterol ilaçları gibi) D vitamini yetersizliğine neden olmaktadır.

D Vitamini Eksikliğinin Sonuçları Nelerdir?

Kanda kalsiyum düzeyinin düşüklüğü (Hipokalsemi ), Kanda fosfor düzeyinin düşüklüğü (Hipofosfatemi), Çocukluklarda kemiklerin yumuşaması ve eğrilmesi (Raşitizm)

Erişkinlerde kemiklerin yumuşaması ve kas güçsüzlüğü (Osteomalazi), Kemik kütlesinin azalması ve kemik kırılganlığının artışı (Osteoporoz).

D vitaminin Yan Etkileri 

D vitamini bir depo vitamindir ve fazlası vücutta birikerek toksik etki gösterir. Bu nedenle bilinçsiz D vitamini almamaya özen gösterilmelidir. Özellikle multivitaminler ile D vitamini bir arada alınmamalıdır. Güneşli günlerin azaldığı dönemlerde güneşten çok yararlanamayacağımız için D vitamini seviyelerini kontrol ettirmek atlanmamalıdır. D vitamini seviyelerinin düşük olması durumunda mutlaka doktor önerisiyle takviye alınmalıdır.