Akdeniz Meyve Sineği sorununu çözdük

Serhat ŞANLI

ADANA (İLKHABER) - Çukurova’da bu sezon narenciyede korkuya neden olan AMS (Akdeniz Meyve Sineği) ile mücadele devam ediyor. Şimdiye kadar iki kez yapılan toplu ilaçlamalar sonucunda AMS popülasyonunda büyük bir düşüş gözlendiğini belirten İl Tarım ve Ormancılık Müdürü Muhammet Ali Tekin; “Tüm paydaşlarımız ile AMS ile mücadelemiz devam ediyor. Geçtiğimiz yıl Ağustos ayında tuzaklarda 68 AMS tespit edilirken, bu yıl şuanda 16’ya düştü. Yani bu yıl geçtiğimiz yıldan daha iyiyiz ve AMS sorunu çözdük diyebiliriz” dedi.

Son yıllarda Çukurova’da bitkisel üretim alanlarının, Akdeniz Meyve Sineğine konukçuluk eden nar, hurma, kayısı, erkenci narenciye çeşitleri, nektarin, şeftali gibi çeşitler yönünden artması ve bu yıl kış şartlarının ılık geçmesi nedeniyle Akdeniz Meyve Sineği (AMS) popülasyonunun çoğalmasına neden oldu.

Yapılan çalışmalar hakkında bilgi veren İl Tarım ve Ormancılık Müdürü Muhammet Ali Tekin, yapılan çalışmalardan iyi sonuç aldıklarını ve hasat döneminde ihraç edilecek ürünlerin ‘Mor Işık’tan geçirileceğini söyledi.

AMS’nin artışının en büyük nedeninin ılık geçen kış mevsimi olduğunu belirten Tekin; “Bu yıl Akdeniz Meyve Sineği(AMS)’nin tehlikeli boyutlara ulaşmasının en önemli nedeni iklim şartları oldu. Yıllardır Akdeniz Meyve Sineği var. Ancak kış mevsimi normal hava koşullarında popülasyon çok büyümüyor ve yapılan mücadele ile kontrol altına alınıyordu. Bu yıl kış döneminin ılık geçmesi nedeniyle sinek popülasyonunda ciddi bir artış oldu. Geçtiğimiz yıllar ile bu yıl içerisindeki değerleri karşılaştırdığımızda bu artışı bariz bir şekilde görebiliyoruz” dedi.

MAYIS AYINDA POPİLASYONDA PATLAMA OLDU

Mayıs ayında AMS sayısında adeta patlama olduğunu ve ilgili tüm kurum ve kuruluşlar ile acil eylem planı hazırladıklarını ifade eden Tekin; “’Bu yıl yaptığımız çalışmalar gösteriyor ki, AMS popülasyonu, geçtiğimiz Ocak ayında geçmiş yıllara göre bir yükseliş göstermiş. Bu kışın havaların ılık geçmesinden kaynaklanmış. Ancak Şubat, Mart ve Nisan aylarında geçtiğimiz yıl ile aynı seviyelerde gitti. Mayıs ayında ise adeta birden patlama yaptı. Bu artışın neticesinde yaptığımız acil önlem planı çerçevesinde Valiliğimiz, üreticiler, STK’lar ve Ziraat odaları ile birlikte hemen değerlendirme yaptık” şeklinde konuştu.

Hasat döneminde yurt dışına gönderilecek ihraç ürünlerin ‘Mor Işık’ tan geçirileceğini belirten İl Tarım ve Ormancılık Müdürü Muhammet Ali Tekin, ayrıca önümüzdeki yıl AMS ile mücadelede üreticilerin yaptığı harcamaların tamamının Bakanlık tarafından karşılaması için çalışmalar yaptıklarını belirterek şöyle devam etti;

“AMS, havanın 16 dereceyi geçtiği, nemli ve yağışlı olduğu dönemlerde üreme ve yaşamını sürdürebiliyor. Olgunlaşmaya yakın rehası ve sulanmaya başlayan meyvelere yumurtasını bırakır. Yumurta 20-25 gün içerisinde larvaya dönüşür meyveyi çürütür.

Bu yıl Adana’da ılık bir kış dönemi yaşadık. Böyle durumda da sinek ve larvaları ölmedi. Hal böyle olunca da sineklerin bıraktığı tüm yumurtalar olgunlaşıp, sinek olarak doğaya yayıldı. Örneğin geçtiğimiz yıl Mayıs ayında bir haftalık tuzaklarımızda ortalama 200-300 sinek görülürken, bu yıl 1000-1200’ü gördü. Bu durum bizi çok tedirgin etti.

Bu rakamları görünce; Valiliğimiz, Turunçgil Üreticiler Birliği, Çiftçiler Birliği, Ziraat Odaları, Belediyeler, STK’lar ile hemen bakanlığa bildirdik. Bakanlıktan müsteşarımız ve ilgili görevliler gelip saha çalışmamızı yaptık. Alınabilecek tedbirleri belirleyip, bir eylem planı hazırladık.

Çalışmalar için 50 ekip kurduk. Hazırlanan eylem planı çerçevesinde zararlının yumurta bırakabileceği tüm meyve atıkları; incir, şeftali, nektarin, kayısı gibi ürünlerin tamamını Büyükşehir Belediyesi ile birlikte toplatıp, bertaraf ettik. Ayrıca toplanan yerlerde ağaçlarda dökülme ihtimali olan meyveleri de toplatıp bertaraf ettik.

Mayıs ayından günümüze kadar geçen süreçte mücadele ettik ve halen mücadelemiz devam etmektedir. Kurmuş olduğumuz 50 ekip çiftçilerim ile birebir görüşüp, Akdeniz meyve sineği nedir? Ne tür zararlar verir? Bağlamında bilgilendirmeler yaptık. Her tarafta afişler astık. Yaptığımız çalışmalar çok yararlı oldu. Üreticilerimizde bu konuda bir bilinç oluştu.

“TOPLU İLAÇLAMADA İYİ SONUÇ ALDIK”

Tüm bunların yanında toplu ilaçlama planı yaptık. Buradaki amacımız tüm üreticiler tarafından aynı anda yapılacak ilaçlama sonucu, zararlının kaçacağı yer kalmayacak. Planda 3 ilaçlama dönemi belirledik. 16-20 Temmuz 2018 tarihlerinde gerçekleştirdiğimiz birinci toplu ilaçlamamız başarıyla tamamlanmış olup, 30 Temmuz - 02 Ağustos 2018 tarihleri arasında da ikinci toplu İlaçlamayı gerçekleştirdik. Akabinde 13-16 Ağustos 2018 tarihlerinde ise üçüncü toplu İlaçlama yapılacak. İlk iki ilaçlamada AMS popülasyonunda büyük bir düşüş gözlendik. Yani iyi sonuç aldık.

Ayrıca Bakanlığımızdan, Sanayi Odası, Ticaret Odası, OSB, Turunçgil Üreticiler Birliği ve Çiftçiler Birliği’nden ekonomik destek alarak, ilaç alamayan, mücadele edemeyen üreticilerimize de ilaç dağıtımı yaptık. Önümüzdeki ilaçlama için de dağıtımımız devam ediyor.

Ekiplerimiz haftanın 7 günü, gece-gündüz demeden sahada üreticilerimiz ve köylülerimiz ile toplantılara devam ediyor. Tüm bu çalışmalarımız sonucu, şu anda AMS popülasyonunda ciddi bir düşüş olduğunu gördük. Mücadelemiz bundan sonra da sürecek.

Önümüzdeki hasat sürecinde çevreye atılacak ürünlerin toplatılması ve bertaraf edilmesi gerekir. Bu bağlamda Büyükşehir Belediyesi mücadele sürecinde yaptığı gibi hasat döneminde de takibini yapmalı. Meyve paketleme tesisleri, oluşacak ürünlerin bertaraf edilmesini sağlamalıdır.

İHRAÇ ÜRÜNLERE ‘MOR IŞIK’ KRİTERİ

Ayrıca yurt dışına gönderilecek ihraç ürünler için bazı kriterler getirdik. Örneğin ‘mor ışık’ kriterimiz var. Bundan sonra yurt dışına gönderilecek ürünler, mor ışıktan geçirilip AMS zararlısının bırakmış olduğu yumurta veya larva varsa seçilip ayırılacak. Diğer ülkelere karşı yüzümüz kara çıkarmamak için çalışıyoruz.

MÜCADELE BAŞARILI

Geçtiğimiz yıl Temmuz ayında tuzaklarda tespit edilen AMS sayısı 32 iken, bu yıl 257 çıktı. Ancak bu yıl Temmuzda yaptığımız ilk ilaçlama sonrası 32’yi yakaladık. Geçtiğimiz yıl Ağustos ayında tuzaklarda 68 sinek tespit edilirken, bu yıl şuanda 16’ya düştü. Yani bu yıl geçtiğimiz yıldan daha iyiyiz ve AMS sorunu çözdük diyebiliriz.

Aldığımız tüm önlemler başarılı bir şekilde devam ediyor. Bundan sonraki süreç, hasat edilen narenciye ürünlerden, ihraç veya iç piyasaya gideceklerin dışında kalan atıkların toplatılıp bertaraf edilmesidir. Bunu yapmak ile birlikte önümüzdeki yıl zararlının artışını kırmış olacağız.

“BAKANLIK ELİYLE MÜCADELE PROGRAMI YAPACAĞIZ”

Tüm bunların yanında bakanlığımız, AMS ile mücadele kapsamında dekara verilen 50 lira destek, 80 liraya çıkarıldı. Çiftçilerimiz için motive bakımından önemli bir gelişmedir. Bakanlığımız önümüzdeki yıl içerisinde de yine kitlesel mücadeleye gidecek. Belki tüm masraflar bakanlığımız tarafından karşılanacak. Bakanlık eliyle bir mücadele programı yapacağız.

“AMACIMIZ İLAÇSIZ MÜCADELE”

Bugün tüm dünyada bu zararlıya karşı ‘tuzak’ yöntemiyle mücadele ediliyor. Şimdilik en iyi mücadele şekli budur. Dekara kullanılan 5 adet tuzak içerisinde zararlıyı cezbeden kimyasallar var. Tuzak içerisine giren zararlı yaşamını yitiriyor. Bu şekilde kimyasal kullanımını da azaltmış oluyoruz.

Bu yıl hem kimyasal, hem de tuzak ile mücadele etmek zorunda kaldık. Hedefimiz önümüzdeki yıl tüm bahçelerde kullanılacak tuzakların bakanlık tarafından verilmesidir. Böyle bir çalışmamız var ve mücadelenin ilaçsız sürdürülmesi gayesindeyiz”