ABD’li teknoloji devi Google, dijital reklam pazarındaki hâkimiyeti nedeniyle hem ABD hem de Avrupa Birliği’nin yoğun baskısı altında. ABD’de açılan rekabet davası kapsamında Adalet Bakanlığı, Google’ın çevrimiçi reklam sistemleri AdX ve DFP’yi elden çıkarmasını önerdi. Bu adım gerçekleşirse şirket, yıllık 200 milyar doları bulan reklam gelirlerini kaybetme riskiyle karşı karşıya kalacak. Ayrıca Chrome tarayıcısının da satış listesine girmesi gündemde.
ABD merkezli teknoloji şirketi Google, dijital reklamcılık alanındaki hâkimiyetine ilişkin açılan dava nedeniyle tarihi bir dönüm noktasında bulunuyor. ABD Adalet Bakanlığı tarafından yürütülen rekabet soruşturması sonucunda, Google’ın iki temel reklam teknolojisi aracı olan AdX reklam borsası ile DFP reklam sunucusu sistemini satması önerildi. Mahkeme tarafından alınan bu karar, Google’ın 200 milyar dolara yaklaşan reklam gelirlerini tehlikeye atabilir.
ABD hükümeti adına konuşan Adalet Bakanlığı avukatı Julia Tarver Wood, mahkemede yaptığı açıklamada, “Yasaları çiğnemenin yollarını bulan bir sanıkla karşı karşıyayız” ifadelerini kullanarak, Google’a güvenilemeyeceğini ve davranışlarını değiştireceğine dair verilen taahhütlerin geçersiz olduğunu belirtti.
CHROME TARAYICISI DA SATIŞA KONU OLABİLİRAdalet Bakanlığı daha önce, Google’ın dünya genelinde liderliği elinde bulundurduğu arama motoru faaliyetlerine yönelik ayrı bir davada, şirketin popüler web tarayıcısı Chrome'un da elden çıkarılması gerektiğini savunmuştu.
Google’ın Düzenleyici İşlerden Sorumlu Başkan Yardımcısı Lee-Anne Mulholland ise yapılan baskıları “hukuki temelden yoksun” olarak tanımladı ve “Yayıncılar ve reklam verenler için zararlı sonuçlar doğurur” diyerek karara itiraz etti.
AVRUPA BİRLİĞİ’NDEN GOOGLE’A 2.4 MİLYAR EUROLUK CEZAAB Komisyonu da Google’a rekabet ihlalleri nedeniyle büyük cezalar kesmişti. Şirket, kullanıcıları kendi alışveriş hizmetlerine yönlendirdiği gerekçesiyle 2.4 milyar euroluk tarihi bir para cezasına çarptırılmıştı. 2023 yılında ise Google, AB’deki antitröst soruşturmasını hafifletmek için AdX’i satmayı teklif etti ancak Avrupalı yayıncılar bu teklifi yetersiz buldu.
Buna ek olarak AB’nin AdSense reklam platformuna ilişkin başlattığı soruşturmada kesilen 1,49 milyar euroluk cezaya karşı yapılan itiraz hâlen değerlendirme aşamasında. İngiltere’deki rekabet otoriteleri de Google’ı reklam teknolojisindeki gücünü kötüye kullanmakla suçladı.
TÜRKİYE’DE DİJİTAL REKLAMIN %60’I GOOGLE’IN ELİNDEGoogle, Türkiye’de de dijital reklam pastasının en büyük sahibi konumunda. 2023 yılında Türkiye'nin dijital reklam pazarı 3 milyar dolara, 2024 yılında ise 4 milyar dolara ulaştı. Bu gelir, Türkiye’nin geleneksel ihracat kalemlerinden olan fındık, kuru incir ve kuru üzüm ihracatının toplamını aşarak dikkat çekiyor. Google ise bu pazarın %60’ından fazlasını kontrol ediyor.
GOOGLE’A İNSAN HAKLARI İHLALİ SUÇLAMASITeknoloji devine yönelik suçlamalar yalnızca ekonomik tekel ile sınırlı değil. Google’ın İsrail hükümeti ile birlikte yürüttüğü Nimbus projesi, şirketin insan hakları ihlallerine dolaylı olarak destek verdiği yönünde eleştiriler almasına neden oluyor.