ABD'nin Fordo Nükleer Tesisi’ne gerçekleştirdiği hava saldırısı sonrası gözler bu kritik noktanın nerede bulunduğuna çevrildi. İran'ın zenginleştirme faaliyetlerini yürüttüğü bu yer altı tesisi, dünyanın en çok tartışılan nükleer merkezlerinden biri olarak biliniyor. İşte Fordo Nükleer Tesisi'nin konumu ve önemi...
ABD’nin İran’daki Fordo Nükleer Tesisi’ne düzenlediği hava saldırısı dünya gündemini sarstı. Yer altına inşa edilen ve İran’ın nükleer programında hayati öneme sahip olan tesisin yeri merak konusu oldu. Özellikle saldırının ardından kamuoyunun "Fordo nükleer tesisi nerede?" sorusuna yanıt araması üzerine, dikkatler İran’ın Kum kenti yakınlarındaki bu stratejik noktaya çevrildi.
Fordo Nükleer Tesisi Nerede Bulunuyor?Fordo Nükleer Tesisi, İran’ın başkenti Tahran’ın yaklaşık 96 ila 160 kilometre güneyinde, Kum (Qom) şehri yakınlarında, dağlık ve stratejik olarak korunaklı bir bölgede yer alıyor. Yer altına inşa edilmiş olması sebebiyle hava saldırılarına karşı yüksek dayanıklılığa sahip olan tesis, yerin yaklaşık 80-90 metre altında bulunuyor.
Fordo Neden Bu Kadar Önemli?2009 yılında Batılı istihbarat servisleri tarafından ortaya çıkarıldı.
İran’ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerinin merkezlerinden biri.
Tesis, gelişmiş santrifüjler ile zenginleştirme yapabiliyor.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) gözetiminde olmasına rağmen zaman zaman denetim dışı kaldığı iddiaları ile gündeme geliyor.
İsrail ve ABD’nin nükleer güvenlik stratejilerinde "yüksek öncelikli hedef" konumunda.
Fordo’nun Derinliği ve GüvenliğiSavunma uzmanlarına göre Fordo’daki nükleer tesis, yaklaşık 90 metre derinlikte bulunuyor ve bu da onu “sığınak delici bombalara” (bunker buster) karşı bile zor hedef haline getiriyor. ABD tarafından kullanılan MOP (Massive Ordnance Penetrator) türü mühimmatlar, bu tür derin hedefleri vurmak üzere geliştirilmiş olsa da, Fordo’nun yapısal özellikleri nedeniyle tam tahrip edilmesi kolay değil.
Fordo’ya Yönelik Saldırılar Ne Zaman Başladı?ABD Başkanı Donald Trump, 22 Haziran 2025 sabahı yaptığı açıklamada, Fordo Nükleer Tesisi'nin B-2 bombardıman uçaklarıyla vurulduğunu duyurdu. Aynı gün içinde İran’ın Tel Aviv’e balistik füzelerle karşılık vermesiyle bölgesel tansiyon daha da yükseldi. İsrail medyası, Fordo’daki saldırı sonrası iki büyük patlama sesi duyulduğunu ve tesiste hafif hasar meydana geldiğini bildirdi.
Tesisin Mevcut Durumu
İran Atom Enerjisi Kurumu Sözcüsü Behruz Kemalvendi, Fordo’ya yönelik saldırı sonrası yaptığı açıklamada, tesiste ciddi bir nükleer sızıntının olmadığını ancak bazı teknik bölümlerde hafif yapısal hasar oluştuğunu duyurdu. İran, tesisteki faaliyetlerin durdurulmadığını vurgulayarak uranyum zenginleştirmeye devam ettiklerini açıkladı.