Sınav kaygısı ve başa çıkma yolları

Yükseköğretim Kurumları Sınavı (2023-YKS), 17-18 Haziran tarihlerinde yapılacak. 17 Haziran'da Temel Yeterlilik Testi (TYT), 18 Haziran sabah oturumunda Alan Yeterlilik Testleri (AYT), öğleden sonra oturumunda ise Yabancı Dil Testi (YDT) uygulanacak.

Haber Giriş Tarihi: 15.06.2023 13:04
Haber Güncellenme Tarihi: 15.06.2023 13:04
https://www.ilkhaber-gazetesi.com

Serhat ŞANLI / ÖZEL HABER

ADANA (İLKHABER) – Yükseköğretim Kurumları Sınavı (2023-YKS), 17-18 Haziran tarihlerinde yapılacak. 17 Haziran'da Temel Yeterlilik Testi (TYT), 18 Haziran sabah oturumunda Alan Yeterlilik Testleri (AYT), öğleden sonra oturumunda ise Yabancı Dil Testi (YDT) uygulanacak.

Üniversite hayali kuran binlerce aday hafta sonu gerçekleştirilecek YKS 2023 sınavlarında ter dökecek. YKS toplamda 3 oturum olacak 1. oturumu TYT.. TYT ve AYT konuları arasında matematik, Türkçe, geometri, fizik, kimya, biyoloji, coğrafya, tarih, felsefe ve din kültürü yer alırken, YDT sınavına Almanca, Arapça, Fransızca, İngilizce ve Rusça dillerinden herhangi biri tercih yapanlar girecek.

Adaylar, sınavın sabah oturumlarında saat 10.00, öğleden sonra oturumlarında saat 15.30'dan sonra sınav binalarına alınmayacak. YKS 1. Oturum Temel Yeterlilik Testi (TYT): 17 Haziran 2023 (Cumartesi), 10.15’te başlayacak ve 165 dakika sürecek. YKS 2. Oturum Alan Yeterlilik Testleri (AYT) de 18 Haziran 2023 Pazar günü saat 10.15’te başlayacak ve 180 dakika sürecek. YKS 3. Oturum Yabancı Dil Testi (YDT) ise 18 Haziran 2023 Pazar günü 15.45’te başlayacak ve 120 dakika sürecek.

Yaklaşan sınavlar için öğrenciler stres altında olmakla beraber endişe duyarken, aileler de çocukları için büyük önem taşıyan sınavlarda gösterecekleri başarıyı merak ediyor. Bununla beraber öğrenciler yıllarca çalıştıkları sınavlarda başarısız olma korkusu ile karşı karşıya kalırken, ebeveynler de aynı tereddüt içerisinde.. Peki! Sınav kaygısı ile nasıl baş edilir? Öğrenciler ne yapmalı ve ebeveynlere ne gibi görevler düşüyor?

Gazetemize sınav kaygısı hakkında önemli bilgiler veren Psikolog Bahattin Bakır, hafta sonu gerçekleşecek olan Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) öncesi, öğrenciler kadar ebeveynlerin de büyük oranda kaygılı olduğunu söylüyor.

Psikolog Bahattin Bakır, “YKS öncesi stres yaşamak normaldir. Sınava yaklaştıkça pek çok öğrencide sınav stresi artmış durumda ve bu oldukça normal bir durum. Hatta yaşanan bu stres sınavda bize fayda sağlayacak, dikkatimizi toparlamamıza destek olacak ve sınav performansımızı yükseltecek bir stres olabilir. Ancak burada faydalı ve uyum bozan stres arasındaki ayrımı iyi yapabilmek ve yaşanan stresi doğru yönetmek gerekir” diye konuştu.

Sınav stresiyle baş edebilmek için onu sıfırlamak değil, ortalama bize destek olacak seviyelerde tutabilmenin önemine vurgu yapan Psikolog Bahattin Bakır, “Stres bizim hayatımızın olmazsa olmaz bir parçasıdır ve bizim için sorun teşkil eden olaylara karşı etkili tepki vermemizi kolaylaştırır. Ancak stresin seviyesi çok artmaya başladığında, bizim için destekleyici olan stres yavaş yavaş uyum bozucu hale gelmeye başlar. Dolayısıyla sınav stresiyle baş edebilmek için ilk adım, stresi sıfırlamak değil ortalama bize destek olacak seviyelerde tutabilmektir. İşte bizi sınavda diri tutan, dikkatimizi güçlendiren strese faydalı stres ya da dinamik gerilim diyoruz” sözlerine yer verdi.

Sınava girecek öğrencilere ve ebeveynlere önemli tüyolar veren Psikolog Bahattin Bakır, şu açıklamalarda bulundu;

“Sınav öncesi oluşan stresi kontrol etmekte fayda sağlayabilecek en önemli yol nefes egzersizleridir. Nefes egzersizleri sınav öncesinde ya da sınav esnasında gereğinden fazla gerilmiş ve sorun çıkarmaya başlayan bedeni sakinleştirmeye ve dağılmış dikkati yeniden toplamaya yardımcı olur.

Sınavdan önce sınava gireceğiniz okula gitmişken okulun bahçesinde ya da sınıfta otururken birkaç dakikamızı ayırıp yavaşça derin nefesler alıp yine aynı şekilde yavaş yavaş bu nefesi vererek bir miktar sakinleşebiliriz. Bunu daha iyi hatırlamak için aklımızda şöyle kodlayabiliriz: ‘Çiçek koklar gibi’ derin ve yavaş bir nefes alıp bir iki saniye bekledikten sonra ‘mum üfler gibi ama yavaşça’ nefesimizi veriyoruz. Sonrasında bir iki saniye bekleyip bu nefes alışverişlerini tekrarlıyoruz. Bunu sınav öncesinde, sınav esnasında ya da sınava kadar her gün yapabiliriz.

SINAVA DAİR TUTUM ÖNEMLİ

Sınava hazırlanırken sınava dair ‘Hayatımız birkaç saatlik sınava bağlı’, ‘Bu sınav saçma’ gibi çok sık olumsuz konuşmalara dahil oluruz. Bunlar yerine göre doğru da olabilir ancak sınava birkaç gün kalmışken bu konuşmaları bir kenara bırakmak gerekir. Çünkü nasıl ki sevmediğimiz, bize iyi gelmeyen bir yemeği yerken pek istekli olmayız; bu kadar olumsuz bir tutuma sahipken sınava girmek de bizim sınavdaki performansımızı olumsuz etkiler.

Bu nedenle sınava yaklaşmışken olumsuz yanları bir yana sınavın bizim hayatımızda ne gibi bir önemi var, hayatımızda ne gibi kapılar açabilir ya da sınava hazırlanmak bu süreçte bana neler kattı diye düşünmek ve sınavın sadece olumsuzluklardan ibaret olmadığını kendimize hatırlatmak gerekir.

HEP YANLIŞLARIMIZA BAKTIK AMA YA DOĞRULARIMIZ!

Sınava hazırlık sürecinde çok sık yapılan bir şey vardır. Denemelerde, soru çözerken doğruları bir kenara bırakır hep yanlışlarımıza bakarız ve bize bu tavsiye edilir. Bu tabi ki faydalı bir tutum yanlışlarımızı gözden geçirir, düzeltir ve başarıya doğru ilerleriz. Ancak sınav süreci sadece yanlışları düzeltmekten ibaret değildir. Yanlışları düzeltmek kadar doğruları muhafaza etmek de önemlidir. Ayrıca sürekli yanlışlara odaklanmak bir noktada kendimizi yetersiz hissetmemize ve sınava dair daha yüksek stres yaşamamıza neden olabilir.

Bu nedenlerle sınava yakın zamanda yapılabilecek en güzel egzersizlerden birisi de “Bugüne kadar neleri iyi yaptım?”, “Güçlü yönlerim neler?”, “Bu güçlü yönlerim bana sınavda nasıl fayda sağlayacak?” soruları üzerine düşünmektir. Bunu sadece soruları doğru yanlış düzeyine indirgemeden güçlü yönlerimizi fark etmek ve bunları sınavda kullanmak adına yapıyoruz.

BAŞKA NELER YAPILMALI?

Sınav akşamında mutlaka sınava gideceğimiz kıyafetleri ayarlamak, evrakları hazırlamak ve götüreceklerimizin, yapacaklarımızın bir listesini oluşturup; sınav sabahı da bunları kontrol etmek iyi olacaktır.

Sınav öncesi akşam iyi bir duş almak, iyi bir uyku uyumak ve sabah da gerektiği kadar kahvaltı etmek önemlidir. Yine sınava kadar 20-30 dakikalık yürüyüşeler ya da çok yormayacak egzersizler iyi gelebilir. Sınava az kaldığı diye çalışmak için az uyumak bize sorun çıkarabilir. Çünkü öğrenme ve öğrendiğimizi uygulamak için uyku hayati bir öneme sahiptir.

Yine sınavdan önce, sınavdaki stratejilerimiz üzerine düşünmek ve bunları belirlemek iyi olur. Örneğin; ne zaman soruları boş bırakabilirim, hangi konudan başlamalıyım, sınavda odaklanamazsam ne yapabilirim gibi stratejiler üzerinde düşünmek iyi olur.

AİLELER NASIL DESTEK OLABİLİR?

Sınav stresiyle baş etmek için ailelere de büyük görevler düşmekte. Her şeyden önce sınava girecekler gibi ailelerin de sınava dair olumsuz tutumu besleyecek konuşmaları bir kenara bırakıp çocuklarının güçlü yanlarına vurgu yapmaları, ona olan güven ve desteklerini belirtmeleri önemlidir.

Sınav sadece sonuçtan ibaret değildir ve sınavın sonucundan öte sınava hazırlık süreci bizlerin kontrolündedir. Dolayısıyla sınava hazırlanırken de sınava girerken de sınav sonucunu değil çocukların sınava hazırlık sürecini desteklemek ve takdir etmek gerekir.

Son olarak da sınav nihayetinde bilgi becerimizin ölçüldüğü bir olaydır. Sınav sonucunu kişiliğimizle, çevremizin bize duyduğu sevginin düzeyiyle ilişkilendirdikçe; ‘Yapamazsam rezil olurum’, ‘Yapamazsam ailemin yüzüne bakamam’, ‘Yapamazsam değersiz olurum’ gibi örtük düşünceler sınavda yüksek düzeyde stres yaşamamıza sebep olur. Bu nedenle çocuklarımıza yaklaşırken ve onlarla konuşurken konuşmalarımızda bu hususlara dikkat etmek gerekir.”

PSİKOLOG BAHATTİN BAKIR BİYOGRAFİSİ

Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümünü şeref derecesiyle bitiren Psikolog Bahattin Bakır, hali hazırda Ankara Üniversitesi Sosyal Psikiyatri alanında yüksek lisansına devam etmektedir. Öğrenciyken Türk Psikologlar Derneği’nde asistan olarak çalışan Bakır, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Avrupa Birliği gibi kurumların çeşitli projelerinde yer almıştır. Mezun olduktan sonra Türk Silahlı Kuvvetlerinde ve Sağlık Bakanlığında psikolog olarak görev yapmış, Dünya Sağlık Örgütü’nün Kendine Yardım ve Fazlası ve Problem Yönetimi ve Fazlası programlarının eğiticisi ve uygulayıcısı olarak görev almıştır. Bahattin Bakır 2023 Ocak ayında Sağlık Bakanlığı’ndaki görevinden ayrılarak Mersin’de kendi ofisinde hizmet vermeye başlamıştır.