Deprem sonrası bina hasar tespitlerinde gözleme dayalı yöntemlerin yerine mühendislik hesaplamalarına dayalı analiz zorunluluğu getirildi. Yeni yönetmelik, yapıların bilimsel temellere göre değerlendirilmesini amaçlıyor.
Türkiye’de deprem sonrası verilen yıkım kararlarında yaşanan tartışmalar ve eleştiriler, yeni bir düzenlemeyle yanıt buldu. Resmî Gazete’de 22 Haziran 2025 tarihli ve 32934 sayılı yönetmelikle, bina hasar tespitlerinde artık sadece gözleme dayalı yüzeysel incelemeler değil, kapsamlı mühendislik performans analizleri esas alınacak.
Malatya’da faaliyet gösteren DAİMFED Şube Başkanı ve İnşaat Yüksek Mühendisi Kadircan Esen, 1 Haziran 2024’te yaptığı açıklamalarda, deprem sonrası birçok yeni binaya detaylı analiz yapılmadan yıkım kararı verilmesinin hem mühendislik bilimine aykırı olduğunu hem de ekonomik açıdan büyük zararlar doğuracağını vurgulamıştı. Esen, “Sadece birkaç çatlak ya da yüzeysel gözleme dayanarak karar verilmemeli. Bazı sağlam görünen eski binalar da performans açısından risk taşıyabilir” diyerek tespitlerin bilimsel temellere dayandırılması gerektiğini belirtmişti.
Bu görüşler, Malatya ve diğer deprem bölgelerindeki sivil toplum kuruluşları tarafından da desteklenmiş, ekonomik ömrü devam eden yapıların aceleci ve bilimsel dayanak olmadan yıkılmaması gerektiği kamuoyuna aktarılmıştı.
Yeni yönetmelik 6 bölüm ve 36 maddeden oluşuyor. Binaların performans analizlerine göre değerlendirileceği düzenleme, yapı denetimli binalarda hasar kararlarının psikolojik değil, bilimsel kriterlere dayanmasını sağlayacak.