TÜİK'in 2024 yılına ilişkin Hanehalkı Bütçe Araştırması sonuçlarına göre, Türkiye genelinde en yüksek harcama kalemi konut ve kira oldu. En düşük gelirli kesim harcamalarının %60’ından fazlasını barınma ve gıdaya ayırırken, en yüksek gelir grubunda ulaştırma harcamaları öne çıktı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ülke genelindeki hanehalklarının tüketim alışkanlıklarına ve harcama kalemlerinin dağılımına ışık tutan "Hanehalkı Bütçe Araştırması"nın 2024 yılı sonuçlarını kamuoyuyla paylaştı.
TÜRKİYE GENELİNDE EN YÜKSEK PAY KONUT, KİRA VE ULAŞIMDATÜİK tarafından bugün (2 Haziran Pazartesi) açıklanan verilere göre, 2024 yılında Türkiye genelinde hanehalklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalar içinde aslan payını yüzde 26 ile konut ve kira harcamaları aldı. Bu kategoriyi, yüzde 21,6 ile ulaştırma harcamaları takip ederken, üçüncü sırada yüzde 18,1 ile gıda ve alkolsüz içecekler harcamaları yer aldı.
Toplam tüketim harcamalarında en düşük payı alan harcama türleri ise yüzde 0,7 ile sigorta ve finansal hizmetler, yüzde 1,6 ile eğitim hizmetleri ve her biri yüzde 2,3 paya sahip olan eğlence, spor ve kültür ile sağlık harcamaları oldu.
DÜŞÜK GELİRLİLER BÜTÇELERİNİN YÜZDE 60'INDAN FAZLASINI GIDA VE KİRAYA AYIRIYORAraştırma, gelir grupları arasındaki harcama farklılıklarını da ortaya koydu. Gelire göre sıralı yüzde 20'lik gruplar itibarıyla tüketim harcamalarının 2024 yılındaki dağılımına bakıldığında çarpıcı sonuçlar elde edildi:
En düşük gelir grubu (birinci yüzde 20'lik grup) içerisinde yer alan hanehalkları, bütçelerinin en büyük kısmını temel ihtiyaçlara ayırdı. Bu grupta konut ve kira harcamalarının payı yüzde 33,2, gıda ve alkolsüz içecekler harcamalarının payı ise yüzde 30,4 oldu. Bu iki kalemin toplamı, düşük gelirli hanelerin harcamalarının yüzde 63,6'sını oluşturdu. Ulaştırma harcamalarının payı ise bu grupta yüzde 10,1 olarak gerçekleşti.
En yüksek gelir grubu (beşinci yüzde 20'lik grup) olan hanehalkları ise en fazla payı yüzde 26,6 ile ulaştırma harcamalarına ayırdı. Bu grubu yüzde 22,1 ile konut ve kira, yüzde 12,8 ile gıda ve alkolsüz içecekler harcamaları izledi.
TEMEL GELİR KAYNAĞINA GÖRE HARCAMA DAĞILIMI DA FARKLILAŞIYORHanehalklarının temel gelir kaynağına göre harcama kalemlerinin dağılımında da farklılıklar gözlendi:
Temel gelir kaynağı maaş, ücret, yevmiye geliri olan hanehalkları; bütçelerinden en çok payı yüzde 24 ile konut ve kira harcamalarına ayırırken, bunu yüzde 23 ile ulaştırma ve yüzde 16,4 ile gıda ve alkolsüz içecekler harcamaları takip etti.
Temel gelir kaynağı müteşebbis geliri olan hanehalkları ise; en fazla payı yüzde 26,4 ile ulaştırma harcamalarına ayırdı. Bu grupta konut ve kira harcamalarının payı yüzde 21,6, gıda ve alkolsüz içecekler harcamalarının payı ise yüzde 18,4 oldu.