Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilere göre, 2023 yılı Aralık ayında Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi yıllık bazda yüzde 52,66 artış gösterdi. Yüksek artış oranları, yağlı meyveler ve canlı kümes hayvanları ile yumurtalar gibi alt gruplarda kaydedildi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılının Aralık ayına ait Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi'ni açıkladı. Buna göre, tarım ürünleri üretici fiyat endeksi yıllık bazda yüzde 52,66 artış gösterirken, aylık artış yüzde 6,34 oldu. Sektörel olarak incelendiğinde, ormancılık ürünleri ve ilgili hizmetlerde yüzde 1,86 artış, balık ve diğer balıkçılık ürünlerinde yüzde 2,62 artış ve tarım ve avcılık ürünleri ile ilgili hizmetlerde yüzde 6,55 artış kaydedildi.
Ana gruplarda ise çok yıllık bitkisel ürünlerde yüzde 1,98 azalış, canlı hayvanlar ve hayvansal ürünlerde yüzde 4,96 artış ve tek yıllık bitkisel ürünlerde yüzde 11,81 artış gerçekleşti. Yıllık Tarım-ÜFE'ye göre düşük değişim gösteren alt gruplar arasında yüzde 25,93 ile lifli bitkiler ve yüzde 26,76 ile tahıllar (pirinç hariç), baklagiller ve yağlı tohumlar bulunurken, yüksek değişim gösteren alt gruplar sırasıyla yüzde 170,59 ile yağlı meyveler ve yüzde 102,77 ile canlı kümes hayvanları ve yumurtalar oldu. Yıllık bazda azalış gösteren tek alt grup yüzde 24,96 ile turunçgiller oldu.
Aylık bazda ise 9 alt grup daha düşük, 3 alt grup daha yüksek değişim gösterdi. Yüzde 0,89 ile lifli bitkiler ve yüzde 0,93 ile çeltik, aylık artışın düşük olduğu alt gruplar arasında yer aldı.
Aralık 2023'te endeks kapsamındaki 86 maddenin ortalama fiyatında artış yaşanırken, 25 maddenin ortalama fiyatında azalış gözlendi.
TARIM ÜRÜNLERİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ NASIL HESAPLANIR?Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi (TÜFE-TÜFE) genellikle bir ülkedeki tarım ürünlerinin üretici fiyatlarını izlemek ve bu fiyatların zaman içindeki değişimini ölçmek amacıyla kullanılır. Bu endeks, tarım ürünlerinin üretici fiyatlarındaki değişiklikleri izleyerek ekonomik koşulları değerlendirir. Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi'nin nasıl hesaplandığı genel olarak şu adımları içerir:
Ürün Seçimi: Endeks için izlenecek tarım ürünleri belirlenir. Bu ürünler genellikle ülkenin ekonomik yapısına ve tarım sektörünün önemine bağlı olarak seçilir. Bu ürünler genellikle hububat, meyve, sebze gibi temel tarım ürünlerini içerir.
Ağırlıklandırma: İzlenecek ürünler belirlendikten sonra, her bir ürünün toplam tarım üretimine olan katkısına göre ağırlıklandırılır. Bu, endeksin daha geniş bir perspektife sahip olmasına yardımcı olur.
Fiyat Belirleme: Her bir ürün için belirli bir dönemdeki üretici fiyatları toplanır. Bu, genellikle belirli bir referans dönemdeki fiyatlarla karşılaştırılarak yapılır.
İlk Endeks Hesaplama: İlk endeks, seçilen ürünlerin ağırlıklı ortalama fiyat değişimini yansıtarak hesaplanır. Bu, belirli bir referans dönemle karşılaştırılır.
Sürekli İzleme: Daha sonra, endeksi güncellemek için belirli aralıklarla aynı ürünlerin fiyatları toplanır ve endeks hesaplanır. Bu, zaman içindeki fiyat değişimlerini gösterir.
Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi'nin hesaplanma yöntemleri ülkeden ülkeye değişebilir. Birçok ülke, resmi istatistik kuruluşları tarafından bu endeksleri düzenli olarak yayımlar. Bu kuruluşlar genellikle endeks hesaplaması ve metodolojisi konusunda detaylı bilgi sunar. Bu nedenle, ilgili ülkenin resmi istatistik kuruluşunun kaynaklarına başvurmak en doğru bilgiyi sağlayacaktır.