Akdeniz’in bereketli topraklarında yetişen defne, bölge halkının yüzyıllardır sürdürdüğü emek yoğun üretimle sağlık ve kozmetiğin vazgeçilmez doğal yağlara dönüşüyor. Hatay’da da geleneksel yöntemlerle üretilen defne yağı hem kültürel mirası yaşatıyor hem de ekonomiye katkı sağlıyor.
Defne üretimi, Akdeniz ikliminin hâkim olduğu bölgelerde hem ekonomik hem de sağlık açısından büyük önem taşıyor. Antik dönemlerden bu yana şifa kaynağı olarak kullanılan defne, içerdiği uçucu yağlar, antiseptik özellikleri ve hoş aromasının yanı sıra kas ve eklem ağrılarını hafifletme, saç ve cilt sağlığını destekleme gibi pek çok faydasıyla dikkat çekiyor. Bu nedenle defne yağı, ilaç, kozmetik ve kişisel bakım sektörlerinin vazgeçilmez doğal hammaddeleri arasında yer alıyor.
Hatay’ın verimli topraklarında da yetişen defne ağacının, kendine has aroması ve sağlık üzerindeki etkileriyle hem kozmetik hem de sağlık sektöründe önemli bir yere sahip olduğu belirtiliyor. Bu değerli yağın üretimi ise büyük emek gerektiren geleneksel yöntemlerle gerçekleştiriliyor. Samankaya Mahallesi’nde geleneksel yöntemlerle üretim yapan Nahya Güzelyurt ve Atra Güzelyurt, üzüme benzeyen görünümü olan defne tohumlarını özüne uygun şekilde işleyerek tamamen doğal defne yağı elde ediyor.
Defne yağı üretiminin oldukça zahmetli bir süreç olduğunu belirten üretici Nahya Güzelyurt, çalışma aşamalarını şu sözlerle özetledi:
“Defne ağaçlarından topladığımız tohumları önce ayıklıyoruz. Temizlenen tohumlar kazanda yaklaşık iki gün boyunca kaynatılıyor. Süreç boyunca sürekli odun atmak gerekiyor. Kaynatma işlemi tamamlandıktan sonra kazandan çıkan tohumları leğenlerde eziyor, süzgeçten geçiriyoruz. Elde edilen karışımı defalarca yıkayıp yeniden kaynatıyoruz. Bu işlemler sonunda yağ yüzeye çıkarak ayrışıyor.”
Hatay’a özgü doğal bir ürün olan defne yağı, kullanım alanlarıyla da dikkat çekiyor. Güzelyurt, yağın faydalarını ise şöyle anlatıyor:
“Defne yağı ilaç sanayisinde kullanılıyor, eklem ağrılarını hafifletiyor. Saç dökülmesini azaltıp saçları besliyor. Ayrıca defne sabunu yapımında da vazgeçilmez bir ürün olarak dikkati çekiyor. Türkiye genelinde bilinen ve talep gören bir yağ.”
Üretim sürecinde kullanılan tohumların işlem sonrası kurutularak kışın da yakacak olarak değerlendirildiğini belirten Güzelyurt, defne ağacının her parçasının değerli olduğunun altını çizdi. Güzelyurt, “Meyvesi zeytine benzer ama daha küçük. Yaklaşık 10 kilo tohumdan 1 kilo yağ elde ediyoruz. Doğallığını her aşamada koruyoruz” dedi.
Harbiye, Samandağ ve Defne ilçeleri genelindeki köylerde sürdürülen defne yağı üretimi, hem bölge halkının geçimine katkı sağlıyor hem de köklü kültürel mirasın yaşatılmasına destek oluyor. Üreticiler, kendi ihtiyaçlarını karşıladıktan sonra kalan yağı satışa sunduklarını, fiyatların ise geçtiğimiz yılki seviyelerde olduğunu ifade ediyor. Emekle üretilen Hatay defne yağı, doğallık arayan tüketicilerin vazgeçilmez ürünleri arasındaki yerini korumaya devam ediyor.