Mevlana Celaleddin-i Rumi’nin vefatının 752. yıl dönümü nedeniyle, 700 yıllık Mesnevi tarihini anlatan ‘Mana ve Nakış: Müzehhep Mesneviler Yazma Eser’ sergisi Rami Kütüphanesi’nde açıldı.
Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı, Mevlana Celaleddin-i Rumi'nin vefatının 752. yıl dönümü nedeniyle İslam coğrafyasının farklı dönem ve bölgelerinde istinsah edilmiş, tezyinatı, hattı, cildi ve kağıdıyla pek çok Mesnevi nüshasını bulunduğu Mana ve Nakış: Müzehhep Mesneviler Yazma Eser Sergisini düzenlendi. Rami Kütüphanesi'nde düzenlenen serginin açılışına Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanı Coşkun Yılmaz ve çok sayıda davetli katıldı. 7 asırlık tarihi anlatan Mesnevi ciltlerin bulunduğu sergide eserler dijital ortama aktarılarak ziyaretçilerin ilgisine sunulacak. Dijital ortama aktarılan eserler, cep telefonu uygulamaları kullanılarak QR özelliğe ile incelenebilecek.
"Sergi için, binlerce mesnevi yazması arasından 70 cilt Mesnevi seçilmiştir"Sergi açılışında bir konuşma yapan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, "Sergideki her bir eser cildiyle, kağıdıyla, hattıyla, yazdıranıyla, vakfedeniyle ve diğer unsurlarıyla son derece önemlidir. Burada yer alan her bir Mesnevi nüshası, mazideki mücellitlerin, müzehhiplerin, hattatların ve müstensihlerin sabrının, ustalığının, sanat anlayışının ve estetik seviyesinin belgesidir. Sergide bir araya getirilen yazmalar, İslam Medeniyetinin asırlardır ilme ve sanata verdiği değerin somut örnekleridir. Bu yazmalar, farklı dönemlerde ve çeşitli coğrafyalarda hazırlanmış olmalarına rağmen ortak bir özeni yansıtmaktadır. Her biri kendi döneminin anlayışını taşısa da Mesnevi'ye gösterilen saygının zaman içindeki gelişimini ve seviyesini göstermektedir. Bu durum; eserin yüzyıllar boyunca korunan ve değer verilen bir ‘kültürel miras' olarak benimsendiğinin ifadesidir. Sergide yer alan her nüsha, yalnızca bir kitabı değil; kültürümüzün hafızasında önemli bir yere sahip olan köklü bir geleneği temsil etmektedir. Sergi için, binlerce mesnevi yazması arasından 70 cilt Mesnevi seçilmiştir" ifadelerini kullandı.
Serginin önemine vurgu yapan Bakan Ersoy, "Bu eserler Konya, İstanbul, Şiraz, Semerkant başta olmak üzere tarihi İslam coğrafyasının çeşitli kültür merkezlerinde üretilmiştir. Sergimiz 14. yüzyıldan 19. yüzyıla uzanan nadide yazmalarla Mesnevi'yi ve İslam kitap sanatlarının 700 yıllık tarihini bir arada görme imkanı da sunuyor. Türkçe, İngilizce ve Mesnevi'nin dili olması nedeniyle Farsça olarak hazırladığımız kataloğumuz hem sergimizi gelecek yıllara taşıyacak hem de bu zenginliği dünyada çok geniş coğrafyalara taşıyacaktır. Bu kadar özel ve çok sayıda Mesnevi nüshasının yer aldığı bir sergi şimdiye kadar gerçekleştirilmemiştir. Bu çerçevede Mana ve Nakış: Müzehhep Mesneviler Yazma Eser Sergisi'nin dünyada bir ilk olduğunu söylemekten de büyük bir memnuniyet duyuyorum" cümlelerini kullandı.
Yazma Eserler Başkanlığının 1 yıldaki sayısal veri artışından bahseden Bakan Ersoy, "TÜYEK, 464 bin 880 yazma ve nadir matbu eserin dijitalini resmi sitesinde erişime açmıştır. www.yek.gov.tr alanındaki en büyük portaldır. Başkanlığımızın üye sayısı son bir yılda yüzde 40 artışla 23 bine, toplam görüntüleme sayısı ise 4 milyon 720 bine ulaşmıştır. Son 6 ayda dünyaca ünlü ‘Türk ve İslam Eserleri Müzesi', ‘İstanbul Arkeoloji Müzeleri', ‘Hacı Bektaş-ı Velî Dergâhı', ‘Fuat Sezgin ve Trabzon Yazma Eser Koleksiyonları' dijitalleştirilerek ve erişime açılmıştır. Bu çalışmalarımız yoğun ilgi görmüş ve büyük heyecan uyandırmıştır" diye konuştu.
"Bugüne kadar 4 bin 446 eserin restorasyonu gerçekleştirilmiştir"Rami Kütüphanesi'nde bugüne kadar 4 bin 446 eserin restorasyonun gerçekleştirildiğini söyleyen Bakan Ersoy, "Rami Kütüphanesi bünyesinde faaliyet gösteren kitap şifahanemiz dünyanın en büyük yazma eser restorasyon laboratuvarıdır. Bugüne kadar 4 bin 446 eserin restorasyonu gerçekleştirilmiştir. Bir eserin onarımıyla, bir personelin bazen bir seneden fazla ilgilenmek durumunda olduğu dikkate alınırsa bu sayının önemi daha iyi anlaşılmaktadır. Sadece bu yıl içerisinde; 40 bin eserin durum tespiti, 7 bin eserin düşük sıcaklık uygulaması, 28 bin eserin temizlik işlemi ve 205 eserin bilimsel analizi yapılmıştır. Bunun yanı sıra çok sayıda yabancı restoratöre de eğitim hizmeti verilmiştir" şekline konuştu.
"2025'te 200'e yakın eğitim ve kültür faaliyeti düzenledik"2025 yılında yapılan faaliyetlerden bahseden Bakan Ersoy, "2025'te yılı sonu itibariyle devir, satın alma ve bağış yoluyla yaklaşık 25 bin eser TÜYEK'e kazandırılacaktır. Başkanlığımız yayınlarının özgünlüğü ve kalitesiyle de ehli tarafından takdirle karşılan önemli çalışmalara imza atmaktadır. TÜYEK, bugüne kadar 343 cilt yayımlamıştır. Başkanlığımız; yazma eserleri vatandaşlarımızla buluşturmak için çeşitli, kültür, eğitim ve sanat faaliyetleri de düzenlemektedir. 2025'te 200'e yakın eğitim ve kültür faaliyeti düzenledik. Bugün de 41. sergimizi açıyoruz. Sergilerimizi ülkemizin dört bir yanında da gerçekleştiriyoruz. Kırşehir'de 'Türkçe'nin Kırşehir'de Uyanan Çerağı: Aşık Paşa', Bursa'da 'Balkanlardan Üsküp'e Hattı İrşad: İsmail Hakkı Bursevî', Aksaray'da 'Yazma Eserlerde Somuncu Baba ve Çevresi' sergilerini açtık; yakında Amasya'da 'Vefatının 505. Senesinde Şeyh Hamdullah Yazma Eserleri' sergisini de ziyaretçilerle buluşturacağız" ifadelerini kullandı.
"Dünyada bir eserin 70'e yakın nüshasıyla yapılabilecek özel bir sergi"Serginin açılışında bir konuşma yapan Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanı Coşkun Yılmaz, "Hz. Mevlana çok sayıda farklı etkinlikte anılıyor. Ama bakanımızın bize verdiği talimatlar doğrultusunda farklı ne yapabiliriz sorusuna Türkiye Yazma Eserler Başkanlığı itibariyle gündemimizde önemli bir yer tuttu. Uzun bir hazırlık yaptık. Dünyada bir eserin 70'e yakın nüshasıyla yapılabilecek özel bir sergi. Hem tematik bir eserin bu kadar yazması olan hem 7 asırlık süreci yansıtan hem de bir eserin sergisinin tezhip gibi son derece yüksek sanat düzeyinde düzenlenen özel bir alanda sergilendiği ilk sergiyi gerçekleştirmiş oluyoruz. Mevlana'nın Mesnevisinin en eski yazması, ilk yazması buradadır. Ve son yazması da buradadır. 7 asırlık bir yolculuğu hikayesi var" şeklinde konuştu. Konuşmaların ardından Bakan Ersoy ve beraberindeki heyet, sergiyi gezdi.