Doğanın insanlara sunduğu mucizeler arasında yer alan bal, bünyesinde barındırmış olduğu önemli besin maddeleri sayesinde, sağlık açısından büyük önem taşır. Çin’in ardından üretimde dünyada ikinci sırada yer alan Türkiye’de bal, adeta dev bir sektör haline gelmiş durumda.
Serhat ŞANLI
ADANA (İLKHABER) - Doğanın insanlara sunduğu mucizeler arasında yer alan bal, bünyesinde barındırmış olduğu önemli besin maddeleri sayesinde, sağlık açısından büyük önem taşır. Çin’in ardından üretimde dünyada ikinci sırada yer alan Türkiye’de bal, adeta dev bir sektör haline gelmiş durumda.
İçerdiği besin maddeleri sayesinde adeta bir şifa kaynağı olan bal, günümüzde maalesef sahte olarak da piyasada yer alabilmektedir. Bu konuda uyarılarda bulunan Adana Bal ve Arı Ürünleri Tanıtım Derneği Başkanı Hasan Özkan, balın dışarıda üretim yapan üreticiden değil, fabrikalar tarafından analizi yapılıp, marketlerde satılanlardan alınması gerektiğini söylüyor.
Üreticiden alınan ve paketleme tesislerine getirilen balların bir takım işlemlere tabi tutulduğuna değinen Özkan, bu işlemlerden en önemlisinin ise filtrasyon olduğunu söyledi.
“EŞ-DOST AKRANADAN DEĞİL, MARKETTEN”
İnsan sağlığı için hijyenin önemine değinen Özkan, günümüzde ‘eş, dost, akrabadan aldım’ gibi söylemler ile sık sık karşılandığını belirterek, “Günümüzde piyasada bildiğimiz 'eş-dost, akrabam, köylüm, arkadaştan aldım' denen ballar satılıyor. İçerisindekiler belli değil” dedi.
Kendilerinin ise analizler sonucu balları piyasaya sunduklarını ifade eden Adana Bal ve Arı Ürünleri Tanıtım Derneği Başkanı Hasan Özkan, şöyle konuştu;
“Biz ise aldığımız balları doğal yöntemlerle aracılar vasıtasıyla marketlere ve tüketicilerimize ulaştırıyoruz. Bunun bir birim fiyat değeri vardır. Bu birim fiyat değerleri 17 TL'den tutun 45 TL'lere kadar market raflarında vardır. Bu çıkan fiyatların tabii ki sebepleri var.
“BALLARIMIZ ANALLİZ EDİLİYOR”
Çalışan firmaların maliyet yapıları, kârlık yapıları, ulaşılabilirliği ve özellikle de balın aldığı çiçeğin yapısına göre türlü türlü fiyat yapıları farklıdır. Biz bal paketlemeci olarak köylüden gelen balları analizlere tabi tutup, bunların deyim yerindeyse çeşitlemelerini yapıyoruz. Bitkisel yöntemlerine göre aldıkları bitkilere göre ayırıyoruz. Sonrasında marketlere göre türlü türlü fiyatlara satıyoruz.
“AÇIKTA SATILANLAR KAYIT DIŞI”
Bugün açıkta satılan ballar öncelikle kayıt dışıdır. Bal paket firmalarından çıkan balların tamamı ise kayıt içerisindedir. Ayrıca istihdam yaratılmakta ve devlete vergiler ödenmektedir. Bu açıdan bunların maliyetlerinin hepsi hesaplanarak tüketiciye ulaşıncaya kadar fiyatlandırma yapısı çıkmaktadır.
Dışarıda satılan balların ise kayıt dışılığı söz konusu. Çünkü hiçbir şekilde vergiye tabiliği söz konusu değildir. En önemli olay ise bunların analizi, yani bizden alınan balları milyon TL'lik yatırımlarla kurduğumuz laboratuvarlarda her türlü analize tabi tutarak en doğal halleriyle tüketicimize gönderiyoruz.
“BALI GÜVENLİ MARKETLERDEN ALIN”
Dışarıda olanlarda ise içerisine arı parçacığı atmak suretiyle ve içerisine bir miktar petek kesilmek suretiyle türlü türlü pazarlama yöntemleri ile satılmaktadır. Bu bakımdan biz buradan tüketicilerimize markalı balı, marketler vasıtasıyla almaları gerektiğini söylüyoruz.
“YANLIŞ ALGIYI DEĞİŞTİRMEK İSTİYORUZ”
İnsanlarda bal konusunda farklı algılar var. Ancak biz paketlemeciler bu algıyı değiştirmek istiyoruz. Çünkü hala Türkiye'de bal iyi mi kötü mü? Gerçek mi, sahte mi? gibi tartışmalara maruz kalıyoruz. Şu bilinmeli ki, eğer bir bal kristalize oluyorsa fiziksel olarak kendini değiştirmektedir. Bu doğal bir olaydır. Bu balı iki şekilde tüketebilirsiniz; bir kristalize hale geldiği şekilde olduğu gibi çikolata gibi ekmeğe sürülebilir vaziyette diğeri ise kırk dereceyi geçmeyen suyun içerisinde yarım saat bekletmek vasıtasıyla eski haline döndürülebilir şekliyle”
“ADANA BAL İÇİN UYGUN KOŞULLARA SAHİP”
Bal üretiminde Adana’nın önemine de değinen Özkan şu bilgilere yer verdi;
“Adana, coğrafi konumu, iklimi ve bitki örtüsü ayrıca ülkemizde narenciyedeki potansiyeli ile nedeniyle ülkemizin en önemli arıcılık merkezlerinden biridir. Adana’da hali hazırda 3 tane petek fabrikası ve 9 tane bal ambalajlama tesisi var. Ayrıca 50’ye yakın da arı kovanı atölyesi bulunuyor. Bugün Türkiye’deki toplam bal ve arı ürünleri ticaretinin önemli bir bölümü Adana bölgemizde gerçekleşiyor.
Doğu, Güneydoğu Anadolu ve İç Anadolu bölgelerindeki birçok arıcı arılarını ‘kışlatmak’ için Adana bölgesine getiriyor. Burada da sezonun ilk balı olan narenciye balını hasat ettikten sonra tekrar kendi memleketlerine gidiyorlar”
Türkiye, Dünya bal üretiminde Çin’in ardından ikinci sırada yer alıyor. Ordu ili ise Türkiye’de en çok bal üretimiyle il olarak ilk sırada yer alıyor.
BAL ÜRETİMİİNDE ÇİN İLK SIRADA
Dünyada yılda 1,5 milyon tondan fazla gerçekleşen bal üretiminin yüzde 30’unu üreten Çin ilk sırada yer alırken, Türkiye yüzde yaklaşık 7’lik pay ile ikinci sırada bulunuyor. Ayrıca Türkiye’de arıcılıkla uğraşan 84 bin işletmede yaklaşık 8 milyon kovanda yılda ortalama 105 bin ton bal üretiliyor.
TÜRKİYE’DE ORDU, EN ÇOK BAL ÜRETİMİ GERÇEKLEŞTİRİLEN İL
Geçtiğimiz 2017 yılında iller arasında bal üretiminde ilk sırada yer alan Ordu’da 16 bin 799 ton bal üretimi gerçekleştirildi. Ordu’nun ardından Muğla 15 bin 500 tonla ikinci, Adana 9 bin 500 tonla üçüncü oldu.