Yüreğir BİLSEM’den önemli proje; “Akyatan Lagününde Doğa ve Biyoçeşitlilik”

Bilim ve sanat alanında ürettiği birçok projeyle öne çıkan Yüreğir Bilim ve Sanat Merkezi (BİLSEM), yeni bir projeyi daha hayata geçirmenin gururunu yaşıyor. Yüreğir BİLSEM tarafından hazırlanan ‘Akyatan Lagününde Doğa ve Biyoçeşitlilik’ isimli projesi TÜBİTAK desteği almaya hak kazanırken, proje 10-14 Kasım 2025’te Adana’nın Karataş İlçesi’nde hayata geçirilecek.
Projenin önemine değinen Yüreğir BİLSEM Müdürü Tolgahan Bostan, “Dr. Ahmet Turan ALADAĞ öğretmenimizin yürütücülüğünde “Akyatan Lagününde Doğa ve Biyoçeşitlilik” isimli projemiz TÜBİTAK desteği almaya hak kazandı. Türkiye’nin önemli sulak alanlarından biri olan Akyatan Lagünü’nde doğal yaşamın korunması ve biyolojik çeşitliliğin bilimsel yöntemlerle incelenmesine yönelik olarak hazırlanan “Akyatan Lagününde Doğa ve Biyoçeşitlilik” başlıklı proje, TÜBİTAK tarafından desteklenmeye hak kazanmıştır.
Proje kapsamında, lagün ekosisteminin biyolojik çeşitliliği detaylı bir şekilde araştırılacak, bölgedeki flora ve fauna türlerinin mevcut durumları bilimsel yöntemlerle tespit edilecek ve ekosistem dinamikleri analiz edilecektir. Bunun yanı sıra, elde edilen verilerin ışığında doğa koruma stratejileri geliştirilecek ve ekolojik farkındalık artırılmasına yönelik eğitim ve bilgilendirme faaliyetleri yürütülecektir. TÜBİTAK tarafından sağlanan bu destek, Akyatan Lagünü’nün ekolojik dengesinin korunmasına ve bilimsel çalışmalarla desteklenmesine önemli katkılar sunacaktır. Projenin, sürdürülebilir doğa koruma politikalarına bilimsel bir temel oluşturması ve çevresel farkındalığın artırılmasına yönelik kalıcı etkiler yaratması hedeflenmektedir" dedi.

Projenin Türkiye'nin en büyük lagün gölü olan Akyatan Lagünü, benzersiz flora ve faunasıyla bölgenin ekolojik dengesi için kritik bir rol oynadığını belirten Tolgahan Bostan şua açıklamalara yer verdi; “Bu proje, Akdeniz ekosisteminin önemli bir parçası olan Akyatan Lagününün biyolojik çeşitliliğinin korunması ve bu doğal zenginliğin gelecek nesillere aktarılması amacıyla tasarlanmıştır. Proje, bilimsel bilgi ve doğa sevgisi temelinde hedef kitlede farkındalık oluşturmayı ve bilinç geliştirmeyi hedeflemektedir.
Türkiye'nin en büyük lagün gölü olan Akyatan Lagünü, benzersiz flora ve faunasıyla bölgenin ekolojik dengesi için kritik bir rol oynamaktadır. Proje, öğrencilerin sosyal, kültürel ve teknolojik etkinlikler aracılığıyla biyoçeşitlilik, iklim değişikliği ve su okuryazarlığı konularında bilinç kazanmalarını sağlamayı amaçlamaktadır.
Proje kapsamında, Akyatan Lagününün ekosistem yapısı ve biyolojik çeşitliliği detaylı bir şekilde incelenecek, insan faaliyetlerinin ve iklim değişikliğinin lagün üzerindeki olumsuz etkileri yerinde gözlemlerle analiz edilecektir. Öğrenciler, kuş gözlemi, biyoçeşitlilik envanteri oluşturma, kirlilik izleme ve temizleme gibi uygulamalı etkinliklerle doğrudan deneyim kazanacak, ayrıca restorasyon çalışmaları ile doğal yaşam alanlarının iyileştirilmesine yönelik somut katkılar sağlayacaktır.

Hedef kitle, Hatay, Mersin ve Adana illerindeki Bilim ve Sanat Merkezlerinde öğrenim gören 12 kız ve 12 erkek olmak üzere toplam 24 ortaokul öğrencisinden oluşmaktadır. Bu öğrenciler, Kasım ayındaki ara tatilde düzenlenecek 4 günlük doğa okulu programı kapsamında Akyatan Lagününde sahaya dayalı etkinliklere katılacaktır.
Pilot uygulama ise 20.09.2025 tarihinde gerçekleştirilecektir. Proje, açık okul metodolojisini benimseyerek öğrenciler, öğretmenler ve yerel paydaşlar arasında iş birliğini teşvik etmeyi amaçlamaktadır. Proje ekibi, ekoloji, biyoloji, jeoloji, su kaynakları yönetimi ve biyoçeşitlilik alanlarında uzman akademisyenler ve öğretmenlerden oluşmaktadır. Eğitim etkinlikleri, öğrencilerin doğa ile bağ kurmasını sağlamak, iklim değişikliğinin etkilerini anlamalarına yardımcı olmak ve su kaynaklarının sürdürülebilir yönetimi konusunda farkındalık kazandırmak üzere tasarlanmıştır.
Bu yaklaşım, öğrencilerin çevre sorunlarına yönelik bilinçlerini artırmanın yanı sıra, sürdürülebilir bir geleceğin inşasında liderlik becerileri kazanmalarını da desteklemektedir. Program sonunda, öğrencilerin gerçekleştirdiği kuş gözlemleri ve çevresel verilerle Akyatan Lagününün biyoçeşitlilik haritasını oluşturmaları ve bu bulguları bir raporla sunmaları hedeflenmektedir.

Etkinlikler öncesinde ve sonrasında uygulanacak ön test ve son testler aracılığıyla öğrencilerin bilgi ve becerilerindeki gelişim ölçülecek, gözlem günlükleri ve saha notları üzerinden nitel veri analizi yapılacaktır. Ayrıca, geri bildirim anketleriyle proje süresince elde edilen kazanımlar değerlendirilecek. Bu yöntemler, öğrencilerin bireysel kazanımlarını ve projenin genel etkisini somut olarak ortaya koymayı amaçlamaktadır.

Hedef Kitle: Hatay, Mersin ve Adana illerindeki Bilim ve Sanat Merkezlerinde öğrenim gören 12 kız ve 12 erkek ortaokul öğrencisi.
PROJE EKİBİ; Yürütücü: Ahmet Turan Aladağ, Uzman: Hacer Moduk, Uzman: Atike Nazik, Uzman: Ahmet Bozkurt, Eğitmen: Mehmet Yılmaz, Eğitmen: Türker Gümüşay, Uzman: Fatma Çevik, Eğitmen: Gizem Kanat, Eğitmen: İbrahim Halil Kanat, Eğitmen: Sezai Sarpkaya, Eğitmen: Hikmet Yeter Çoğun, Uzman: Tolgahan Bostan.”

DOLU DOLU BİR SEZON GERİDE KALIRKEN, YENİ SEZONA YENİ ÇALIŞMALAR

Geçtiğimiz dönem başarılı çalışmalarıyla dikkat çeken Yüreğir Bilim ve Sanat Merkezi (BİLSEM), Ortaokul ve Lise Öğrencileri TÜBİTAK Türkiye Finalleri’nde Adana’yı 4 proje ile temsil eden Yüreğir BİLSEM, Teknoloji Tasarım Alanı Teşvik Ödülü ve Yazılım Alanı Teşvik Ödülü aldı.
Teknoloji Tasarım alanında Mehmet Ali Sebuktekin danışmanlığında elde edilen Teşvik Ödülü'nün yanı sıra, yine Mehmet Ali Sebuktekin’İn danışmanlığı ve Devrim Kayar’ın rehberliğinde Yazılım alanında teşvik ödülüne layık görülmüştü.
Ayrıca önce TÜBİTAK tarafından düzenlenen ve 22 bin 586 projenin başvurduğu 2204/A 56. Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması’nda Kimya alanında birincilik alırken, Yüreğir BİLSEM öğretmenlerinden Ahmet Turan’ın danışmanlığını yaptığı Ela Özerli, “Alev Kesici Biyolojik Bariyer” projesiyle birincilik ödülüne layık görüldü.
TÜBİTAK tarafından düzenlenen ve 13 bin 918 projenin başvurduğu 19. Ortaokul Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması’nda, TÜBİTAK 2204/B’de Yüreğir Bilim ve Sanat Merkezi’nin hazırladığı 12 projeden 9’u finallere kalırken, Mersin Üniversitesi’nde gerçekleştirilen bölge sergisinde; Ahmet Şahin Danışmanlığında Teknoloji Tasarım alanında birincilik, Mehmet Ali Sebuktekin danışmanlığında Teknoloji Tasarım alanında birincilik, Devrim KAYAR Rehberliğinde, Mehmet Ali Sebuktekin danışmanlığında Yazılım alanında birincilik ve Ahmet Turan Aladağ danışmanlığında Teknoloji Tasarım alanında üçüncülük ödülüne layık görüldü.

Başarıları yıl boyu devam eden Yüreğir BİLSEM, Türkiye Yeşilay Cemiyeti tarafından düzenlenen “Sağlıklı Nesil, Sağlıklı Gelecek” temalı yarışmada Yüreğir BİLSEM il birinciliğini elde etti. Yüreğir BİLSEM Görsel Sanatlar Bölümü öğrencisi Buse Bağlar, Görsel Sanatlar Atölye Şefi Gökmen Oğuz’un rehberliğinde hazırladığı “Sağlıklı Nesil, Sağlıklı Gelecek” çalışması ilkokul düzeyi resim kategorisinde il birincilik ödülü almıştı.

Ayrıca yıl boyu hazırlanan projeler, dönem sonu ‘Yıl Sonu Bilim Fuarı’ ile tanıtıldı. Fuarda; öğrencilerin öğretmenleri danışmanlığında yıl boyunca yoğun emek harcayarak hazırladıkları resim ve müzik gibi sanatsal ifade biçimlerinden robotik kodlama, yenilikçi tasarım, matematiksel modellemeler ve astronomi çalışmalarına kadar geniş bir yelpazede eserler katılımcıların beğenisine sunuldu. Ayrıca TÜBİTAK yarışmaları ve Teknofest gibi ulusal platformlarda ülkemizi temsil edecek projeler yer sergide yer aldı.
Yüreğir BİLSEM geçtiğimiz dönem son olarak görme engellilere yönelik ‘Akıllı Baston’ tasarımı yaptı. Teknolojiyi insan yaşamını kolaylaştırmaya yönelik bir çözüm aracı olarak ele alarak görme engelli bireylerin günlük yaşamlarını destekleyecek işlevsel ve erişilebilir bir akıllı baston geliştiren öğrenciler, proje kapsamında, çevresel engelleri algılayabilen, sesli ve titreşimli uyarılarla kullanıcıyı yönlendiren bir baston prototipi tasarlandı. Proje, özellikle güvenli hareket kabiliyeti kazandırmayı ve bireysel bağımsızlığı artırmayı hedefliyor.
Danışman öğretmen Mehmet Ali Sebuktekin rehberliğinde yürütülen ‘Akıllı Baston’ çalışmasında, öğrenciler Yusuf Sefa Polat ve Yusuf Durmuş görev aldı. Öğrenciler, sensör destekli sistemler ve mikrodenetleyici tabanlı yazılım uygulamalarıyla bastonun kullanıcı ile etkileşimini artırmayı amaçladı. Projenin teknik detayları, geliştirme süreci ve sosyal etkileri üzerine yapılan değerlendirmeler, bir söyleşi ile paylaşılırken, söyleşi aracılığıyla, genç mucitlerin toplumsal faydayı önceleyen bakış açıları ve bilimsel yaklaşımları geniş bir kitleye ulaşma fırsatı buldu.