Türkiye-Suriye ticaretinde yeni dönem: Şam'da kritik görüşme

Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı heyeti, 23 Ocak 2025’te Türk Hava Yolları'nın ilk Şam uçuşuyla Suriye’nin başkentine ulaşarak, Suriye Ticaret ve Tüketicinin Korunması Bakanı Mahir Khalil al-Hasan, Kara ve Deniz Sınırları Otoritesi Başkanı Kuteybe Bedevi ve Dışişleri Bakan Yardımcısı Ahmet Duhan ile bir araya geldi. Görüşmede, iki ülke arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerde atılacak yeni adımlar masaya yatırıldı.

Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, “8 Aralık 2024 tarihinde Suriye’de eski rejimin yıkılması ile başlayan yeni dönemde Türkiye-Suriye ilişkilerinde büyük bir ilerleme sağlanmaktadır.” ifadelerine yer verildi.

YENİ DÖNEMİN YOL HARİTASI

Açıklamada şöyle devam edildi:

"Bu çerçevede Suriye'nin en büyük ticaret ortağı olan ülkemiz ile Suriye arasındaki dış ticaret ilişkilerinde de yeni bir dönem başlamış bulunmaktadır. Artık Türk ürünleri sadece kuzeyde barış harekatlarımız ile özgürlüğe kavuşan bölgelerde değil, bütün Suriye topraklarının ve halkının tamamına ulaşabilmektedir.

Suriye'deki yeni hükümet yönetiminin 11 Ocak 2025 tarihinde yürürlüğe koyduğu ve bütün komşu ülkeler ve bütün dünya ülkeleri için ortak ve tek bir gümrük rejiminin uygulanması ile başlayan süreçte bazı yanlış anlaşılmalar ve karışıklıklar ortaya çıkmıştır.

Buna karşı, Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı olarak Suriyeli yetkililerle, devlet kuruluşlarımızın da nezaret ettiği video konferans yoluyla görüşmeler yapılmıştı. Bu doğrultuda Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu Başkanlığında ilgili teknik kurmaylardan oluşan bir heyetimiz 23 Ocak 2025 Perşembe günü Suriye'nin başkenti Şam'a ilk uçuşunu gerçekleştiren Türk Hava Yolları ile ulaşmıştır.

Ticaret Bakanlığı heyeti, Şam'da Suriye Ticaret ve Tüketicinin Korunması Bakanı Mahir Khalil al-Hasan, Kara ve Deniz Sınırları Otoritesi Başkanı Kuteybe Bedevi ve Dışişleri Bakan Yardımcısı Ahmet Duhan ile dün Şam'da bir araya gelmiştir.

Görüşmelerde, Türkiye ve Suriye arasındaki mevcut durumun yanı sıra, ekonomik ve ticari ilişkilerde atılacak adımlar ve gümrük konuları ele alınmış, önümüzdeki döneme ilişkin aşağıdaki yol haritası belirlenmiştir:

• Gümrük Vergilerinin Revizyonu: 11 Ocak 2025'ten itibaren Suriye tarafınca tüm ülkelere ve tüm sınır kapılarında aynı eşit şekilde uygulanan gümrük vergilerinin belirli ürünler için yeniden değerlendirilmesi kararlaştırıldı.
• Serbest Ticaret Anlaşması: 2011 yılında askıya alınmış olan Türkiye-Suriye Serbest Ticaret Anlaşması'nın (STA), daha kapsamlı bir ekonomik ortaklık anlayışıyla yeniden hayata geçirilmesi için müzakerelere başlanması hususunda mutabık kalındı.
• Ekonomik ve Ticari İşbirliği: Suriye ekonomisinin yeniden canlanması için sanayi ve tarım ürünleri ticareti, transit taşımacılık, ikili taşımalar, müteahhitlik ve gibi alanlarda iş birliği yapılması kararlaştırıldı. Türk firmalarının Suriye'nin imarında kilit rol oynayacağı, Suriye sanayiinin ayağa kalkınmasında öncü oynayacakları Suriye tarafından ifade edildi.
• Türk Firmalarının Tüm Suriye Sathında Yeniden İmar Alanı, İş ve Projelere Katılımı: Bugüne kadar Suriye'nin sadece belirli bölgelerine hizmet sunan Türk firmalarının, yeni dönemde tüm ülke genelinde faaliyet göstermesi ve yatırım fırsatlarını değerlendirmeleri için Suriye yönetimi ile koordinasyon sağlanacak.
• Sınır Kapılarında ve Gümrük Alanında İşbirliği: Suriye ile ticari geçiş noktalarında artan trafiğin daha hızlı ve verimli şekilde yönetilmesi için mevcut koordinasyonun güçlendirilmesi kararlaştırıldı.