Herkesin mutlaka bir ev sahibi olma hayali vardır. Onun için dişimizden tırnağımızdan kesip bir ev sahibi olmaya gayret ederiz. “Başımızı sokacak bir evimiz olsun” isteriz.  Ve eğer her şey yolunda gider de bir ev sahibi olursak da , bu çok zor şartlarda sahip olduğumuz ev ayrılmaz parçamız olur. Öyle ki üzerinden 50 yıl da geçmiş olsa inadına yaşarız o evde. İşte o ölümüne sahip olduğumuz ev ya bizi öldürür. ya da biz onu öldürürüz. Başımıza yıkılana kadar da otururuz kısaca.

Oysa her evin, her yapının da bizler gibi bir ömrü var. Belli bir süreden sonra artık sağlıklı değildir. Normal olanı onun yıkılıp yerine yenisinin yapılmasıdır. Ancak bu söylendiği kadar kolay olmasa da zorunludur. Yaşadığımız deprem örneği bunun böyle olması gerektiğini bize çok acı olarak anlattı aslında.

Gelişmiş ülkelerde her bina için bir yapım, bir de yıkım projesi üretiliyor. Binanın kullanım ömrü dolduğunda yapının nasıl yıkılacağını bildiren bir proje geliştiriliyor.  Yani her binanın bir kullanım yaşı oluyor.  Ve o yaş bittiğinde ne kadar yeni de, ne kadar güzel, ya da ne kadar oturulabilir de görünse; boşaltılıp yıkılıyor. Yerine yenisi yapılıyor.

Bizim ülkemizde 30-40 katlı binalar yapılırken onların nasıl yıkılması gerektiğini içeren bir proje bugüne kadar hiç yapıldı mı bilmiyorum.  İnşaat Mühendisleri Odası Adana Şube Başkanı Hasan Aksungur’dan edindiğim bilgiye gore; böyle bir zorunluluk yok. Ancak bina yıkılırken yıkım ekipleri bir proje hazırlıyormuş hangi kolondan yıkılırsa nereye doğru yıkılır, çevresine zarar vermeden nasıl yıkılır gibi bir proje..

Aksungur bina yapılırken o aşamada böyle bir yıkım projesinin hazırlanmasının yapım aşamasındayken erken bir evre olduğu görüşünde. Ancak bir binayı en iyi, o inşaatı yapan ekipler tanır, mühendisi tanır, içinde nasıl malzemeler kullanıldı,  depreme ne kadar dayanıklı, onlar bilirler sanırım. O yüzden binanın yapım aşamasındayken yıkım projesinin de birlikte hazırlanması ve o binanın kimlik dosyasında saklanılması gerekir  diye düşünüyorum.

Bir başka konu da dikilen 30-40 kat yüksekliğindeki binaların yıkılması icin uygun iş makinaları var mı? Mesela Adana’da böyle bir makina var mı? Varsa sayı olarak yeterli mi?   Yoksa en yakınımızdaki makinalar nerede? Kimlerden edinebiliriz. Kaç saatte kentimize gelebilir?  Vs. vs..

Malum çok ciddi depremler yaşadık çok yakın bir zamanda, artık bütün bu konuların araştırılması ve eksikliklerin giderilmesi, gerekiyorsa uygun yasaların yapılması, var olanların revize edilmesi gerekir. Benzeri veya daha büyük acılar yaşamamak için…