Akdeniz'in incisi, tarihin ve efsanelerin büyüleyici buluşma noktası: Mersin Kız Kalesi

EFSANELERLE ÖRÜLÜ BİR DENİZ KALESİ: MERSİN’İN GÖZDESİ KIZ KALESİ

Mersin'in Erdemli ilçesinde, kıyıdan yaklaşık 600 metre açıkta küçük bir adacık üzerinde yükselen ve "Deniz Kalesi" olarak da bilinen Kız Kalesi, tarihi dokusu, mimari özellikleri ve hakkında anlatılan efsanelerle ziyaretçilerini adeta zamanda bir yolculuğa çıkarıyor. 1199 yılında I. Leon tarafından yaptırıldığı bilinen kale, Akdeniz'in stratejik noktalarından biri olarak yüzyıllar boyunca farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır.

TARİHİN TANIĞI: ANTİK ÇAĞLARDAN GÜNÜMÜZE KIZ KALESİ

Kız Kalesi'nin tarihi, üzerinde bulunan bir yazıttan anlaşıldığı üzere 1199 yılına, Kilikya Ermeni Krallığı dönemine uzanmaktadır. I. Leon tarafından yaptırılan bu görkemli yapı, 1361 yılında Kıbrıs Krallığı tarafından ele geçirilmiştir. Ünlü coğrafyacı Strabon'un aktardıklarına göre, kale Roma Dönemi'nde korsanlar için önemli bir sığınak görevi görmüştür. Bizans ve Ermeniler için de karadaki kale kadar stratejik bir öneme sahip olmuştur.

MİMARİ DETAYLAR VE YAPISAL ÖZELLİKLER

Kuzey cephesinde yer alan ana girişiyle dikkat çeken Kız Kalesi'nin inşasında devşirme malzemelerin kullanıldığı görülmektedir. Uzmanlar, yer yer rastlanan moloz taşların ise büyük olasılıkla Lusignanlar Dönemi'ne ait olduğunu belirtmektedir. Kalenin 192 metre uzunluğundaki surları üzerinde üçgen, dörtgen ve yuvarlak formlarda toplam 8 burç bulunmaktadır. Batı surları boyunca uzanan ve iyi korunmuş bir galeri ile bu galeriden denize açılan bir kapı, kalenin özgün mimari unsurları arasındadır.

ARKEOLOJİK KAZILARLA GÜN YÜZÜNE ÇIKAN SIRLAR

Mersin Arkeoloji Müzesi tarafından kale içerisinde gerçekleştirilen temizlik kazıları, önemli bulguları gün ışığına çıkarmıştır. Kazılar sırasında kalenin orta bölümünde bir şapel içeren bir yapı kompleksi keşfedilmiştir. Bu şapelin, kale avlusundaki diğer şapelden daha eski bir tarihe sahip olduğu anlaşılmıştır. Zeminde ortaya çıkarılan mozaiklerin yanı sıra "opus sectile" tekniğiyle yapılmış zemin döşemesi de dikkat çekicidir. Yapı kompleksindeki odaların orta mekândaki salona açıldığı ve kare planlı bu odaların zemininin kuzeye doğru yükseldiği tespit edilmiştir. Ayrıca, taban mozaiği üzerinde yuvarlak bir saç örgüsü içinde beş satırlık bir yazı ve alanın batı köşesindeki revak üzerinde bir başka yazıt bulunmuştur. Kale avlusunda ayrıca sarnıçlar ve çeşitli işlikler de yer almaktadır.

DİLDEN DİLE DOLAŞAN EFSANE: YILAN VE PRENSES

Kız Kalesi, sadece tarihi ve mimarisiyle değil, aynı zamanda hüzünlü bir efsaneyle de anılmaktadır. Rivayete göre, çok sevdiği kızının geleceğini merak eden bir kral, bir falcıya danışır. Falcı, prensesin bir yılan tarafından sokularak öleceğini söyler. Bunun üzerine kral, kızını korumak amacıyla denizin ortasındaki bu kaleyi yaptırır.

Ancak bir gün prensese gönderilen üzüm sepetinin içinde gizlenen bir yılan, kızı sokarak ölümüne neden olur. Bu efsane, İstanbul'daki Kız Kulesi için anlatılan hikayeyle de benzerlikler taşımaktadır.

KIZ KALESİ'NE ULAŞIM

Mersin şehir merkezine yaklaşık 60 kilometre mesafede, Erdemli ilçesine bağlı Kızkalesi Mahallesi'nde bulunan Kız Kalesi'ne, şehir içi toplu taşıma araçları kullanılarak kolaylıkla ulaşım sağlanabilmektedir. Sahilden kalkan teknelerle kaleye geçiş yapılmaktadır.