Doğanın ve tarihin gizemli buluşma noktası: Ihlara Vadisi

AKSARAY'IN KALBİNDEKİ DOĞA VE TARİH HAZİNESİ: IHLARA VADİSİ ZİYARETÇİLERİNİ BÜYÜLÜYOR

Tarihi kaynaklarda Peristremma olarak da anılan Ihlara Vadisi, Aksaray'ın Güzelyurt ilçesi sınırlarında, 18 kilometrelik görkemli bir kanyon boyunca uzanarak bitki örtüsü, kiliseleri ve şapelleriyle doğa, tarih, sanat ve kültürün eşsiz bir birleşimini sunuyor. Melendiz Nehri'nin hayat verdiği bu vadi, dünyanın en büyük insan eliyle şekillendirilmiş kanyonlarından biri olarak öne çıkıyor. Aksaray İli Güzelyurt İlçesi'nde yer alan Ihlara Vadisi, dünya üzerindeki kanyonlar arasında istisnai bir konuma sahiptir. Ortalama 150 metre derinliği ve 200 metre genişliğiyle dikkat çeken vadi, binlerce yaşam alanını barındırması ve geçmişte insanların yoğun olarak yaşadığı dünyanın en büyük kanyonu olmasıyla benzerlerinden ayrılır.

VADİNİN OLUŞUMU VE MELENDİZ NEHRİ'NİN ROLÜ

Ihlara Vadisi'nin bugünkü büyüleyici manzarası, tektonik yükselmeler ve Hasandağı volkanının püskürmeleri sonucu çöken bir alan üzerinde, Melendiz Çayı’nın binlerce yıllık aşındırma faaliyetleri neticesinde oluşmuştur. Melendiz Nehri, yalnızca vadiyi şekillendirmekle kalmamış, aynı zamanda buradaki yaşamın ana kaynağı olmuştur. Nehir, vadi boyunca yaklaşık otuz menderes çizerek Ilısu'dan Selime'ye kadar olan kuş uçuşu 10 kilometrelik mesafeyi 18 kilometreye ulaştıran bir güzergah izler ve Mamasın Barajı’na dökülür.

KAYA OYMA MEKANLAR VE KÜLTÜREL MİRAS

Vadinin kolay yontulabilen kayaçları, yüzlerce kilise ve kaya oyma mekanın oluşumuna imkan tanımıştır. Bu yapılar, Ihlara Vadisi'ni dünyanın en önemli kültür ve medeniyet merkezlerinden biri haline getirmiştir. Kayalara oyulmuş freskli kiliseler, Hıristiyanlığın ilk yıllarından itibaren (MS IV. yüzyıl) varlığını sürdürmüş ve eşine az rastlanır bir tarih hazinesi olarak günümüze ulaşmıştır.

DOĞAL BİR MİKROKLİMA ALANI: EŞSİZ BİTKİ ÖRTÜSÜ

Ihlara Vadisi'nin dikkat çeken bir diğer özelliği ise kendine has doğasıdır. Çevresindeki bozkır bitki örtüsünün aksine, vadinin tabanı bağlar ve bahçelerden oluşan yoğun bir yeşillik şeridine ev sahipliği yapar. Bu durum, vadi tabanında çevresindeki karasal iklimden farklı olarak Akdeniz iklimine yakın bir mikroklima alanı oluşturmuştur. Bu özel iklim sayesinde, başta Antep fıstığı olmak üzere çok çeşitli bitkiler bu vadide yetişme imkanı bulur.

KİLİSELERDEKİ SANATSAL ÇEŞİTLİLİK

Ihlara'dan Selime'ye kadar 14 kilometre boyunca uzanan vadideki freskli kiliseler, resim teknikleri açısından iki ana gruba ayrılır: Kapadokya Tipi Kiliseler: Ihlara civarında yer alan Eğritaş, Ağaçaltı, Kokar, Pürenliseki ve Yılanlı Kiliseleri bu üslubun örneklerindendir. Bizans Tipi Kiliseler: Vadinin Belisırma bölümünde bulunan kiliseler ise Bizans dönemi resim sanatının özelliklerini taşır.

Doğa, tarih ve sanatın iç içe geçtiği bu etkileyici vadiye ulaşım oldukça kolaydır. Ihlara Vadisi, Aksaray şehir merkezine yaklaşık 35 kilometre mesafede bulunmaktadır. Şehir merkezinden Ihlara Kasabası'na her saat başı kalkan toplu taşıma araçlarıyla rahatlıkla ulaşım sağlanabilir.