Yükseklik Korkusu (Akrofobi) Neden Olur?

Yükseklik korkusu nedir?

Halk arasında yükseklik korkusu olarak bilinen akrofobi, yüksek yerlerde olunduğunda yoğun kaygı, korku ve hatta ölme hissiyle karakterize bir anksiyete bozukluğudur. Bu korku, çoğu zaman mantıksız ve abartılı bir endişe haliyle karşımıza çıkar.  Yapılan araştırmalara göre akrofobi nedenleri tam olarak bilinmemektedir. Akrofobik kişiler yükseklikteyken baş dönmesi, terleme, titreme gibi fiziksel belirtiler gösterir.  Günlük hayatı olumsuz etkileyebilecek yükseklik korkusunun üstesinden gelmek için terapi ve çeşitli egzersizler etkili tedavi yöntemleri arasındadır. Bilinçli maruz bırakma ve yavaş yavaş kişiyi yüksekliğe alıştırma, akrofobiyi aşma konusunda kullanılan yaygın tekniklerdendir.

Yükseklik Korkusu (Akrofobi) Neden Olur?

Yükseklik korkusunun nedenleri hakkında yapılan çalışmalarda kesin bir neden saptanamasa da yükseklikle ilgili kişinin başından geçen olaylar ve travmalar yükseklik korkusunu tetikleyen unsurlardandır. Bir yakınının yüksekten düşüşüne veya ölümüne şahit olmakla birlikte kendi düşüşü de bu duruma örnek gösterilebilir. Diğer yandan yüksekliğin konusunun geçtiği bir hikâye veya olayı dinlemek de kişide yükseklik korkusuna karşı bir tepkime meydana getirebilir. Bu tetikleyiciler, akrofobinin genetik yatkınlığa bağlı olduğu çıkarımını destekler. Son olarak, gençlik yıllarında “Yüksek yerlere yaklaşma” gibi yapılan uyarılar da kişide anksiyete geliştirerek akrofobiye karşı hassasiyeti arttırabilir.

Yükseklik Korkusu (Akrofobi) Doğuştan mı Olur?

Yapılan bazı araştırmalar, yükseklik korkusunun birinci ve ikinci derece yakınlarda olduğu zaman çocukta da oluşma ihtimalinin olabileceğini vurgular. Bu sebeple, ailede kaygı bozukluğu gibi rahatsızlıklar varsa yükseklikle ilgili de korku ve endişe problemi oluşabilir. Genetik olarak bebekte bu bilgileri doğuştan yüklenme olasılığının olduğu varsayımlar arasındadır.

Yükseklik Korkusu (Akrofobi) Belirtileri Nelerdir?

Fiziksel olarak baş dönmesi, terleme, nefes darlığı, kalp çarpıntısı, mide bulantısı; psikolojik olarak da endişe-korku hali, aşırı panik yapmak, yüksek yerden kaçma arzusu yükseklik korkusunun belirtileri olarak gösterilir.

Bu kapsamda, yükseklik korkusunun fiziksel belirtileri şöyledir:

Sersemlik ve baş dönmesi

Huzursuzluk haliyle beraber nefes darlığı

Yüksek bölgelerde kalp çarpıntısı

Vücut ısının değişmesi ve titreme hali

Mide bulantısı ve kusma

Ağız kuruluğu

Göğüs ağrısı

El, ayak veya dudaklarda karıncalanma

Yükseklik korkusunun psikolojik belirtileri ise şunlardır:

Aşırı endişe, kaygı ve korku hissi

Yüksekten aşağıya bakarken aşırı bir korku hissine kapılma

Yüksek alanlarda eli kolu bağlanmış düşüncesi

Yüksek bölgelerden kaçma hissi

Yükseklik Korkusu (Akrofobi) Nasıl Tedavi Edilir?

Psikiyatri uzmanına başvuran kişinin tüm yaşam geçmişi ve yaşam rutini mercek altına alınır. Hastalığın fiziksel ve psikolojik bulguları kişide 'ne kadar zamandır var?' ya da 'ne şiddette ortaya çıkıyor?' gibi bilgiler doktor tarafından alınır. Geçmişe yönelik travmalar varsa farklı teknikler yardımıyla keşfedilmeye çalışılır. Eğer, aynı semptomlar 6 aydan fazla sürüyorsa kişinin yükseklik korkusu teşhisi üzerine odaklanılabilir. Bu tedaviler arasında ağırlıkla kişiye özgü uygulanan psikoterapi teknikleri yer alır.

Bu bilgiler doğrultusunda, akrofobi için uygulanan terapi yöntemleri şunları içerir:

Maruz bırakma terapisi

Bilişsel davranışsal terapi

Toplu destek ve grup terapisi: 

Yükseklik Korkusu (Akrofobi) Hakkında Sık Sorulan Sorular?

Yükseklik korkusu olanlar uçağa binebilir mi?

Yükseklik korkusunun deresine bağlı olarak değişebilir. Ancak, büyük ölçüde uçaktan korkulduğu ifade edilir.

Yükseklik korkusu olanlar paraşüt ile atlayabilir mi?

Akrofobisi olan kişilerin paraşütle atlaması mümkün değildir çünkü bu kişiler yüksekliğe direk maruz kalacağı için atak geçirme riskleri yüksektir.

Yüksek yerlere çıkmadan akrofobiyi yenmek mümkün mü?

Yüksek yerlere çıkılmadan akrofobiyi yenmek için bazı psikoterapi teknikleri uygulanabilir.