Gerontolog sayısı yetersiz

Gerontologlar Derneği  (GER-DER) Başkanı Faruk Yaşar Gürdal, Türkiye’de akademik anlamda 2 gerontoloğun görev yaptığını söyleyerek, bu sayının artması gerektiğini dile getirdi.

İlkhaber Gazetesi'nden Bayram Bulut'un haberine göre, Türkiye’de  2022 yılında 8 milyon 451 bin 669’yı bulan yaşlı nüfusu yer alıyor. 65 yaş üstü olan bu yurttaşların sayısı her geçen yıl artış gösterirken, yaşlılar ile ilgili eğitimlerini alan gerontologlar da hastanelerde ve özel bakım merkezlerinde görev almaya başladı.  Yaşlı vatandaşlar için çalışmalar yürüten gerontologluk 2016 yılında  da meslek dalı olarak kabul edildi.  Ancak ülkede hala yeterli sayıda gerontolog bulunmuyor. Adana’da ikisi hastanelerde olmak üzere ikisi özel işletmelerde ve bir kişi de kendi açtığı yerinde hizmet veriyor. Türkiye genelinde 687 mezun gerontolog bulunuyor. Bunların bir bölümü sadece şehir hastanelerinde görev yapıyor. Türkiye genelinde ise akademik anlamda sadece 2 gerontolog görev yapıyor.

 GÖKOĞLU: YANLZCA BİR HASTANEDE GERONTOLOG VAR

Konuyla ilgili Gerontologlar Derneği  (GER-DER) Başkanı Faruk Yaşar Gürdal, SES Adana Şube Başkanı Belgin Işık, Emekliler Sendikası yöneticisi Yaşar Gökoğlu görüşlerini aktardı. Yaşar Gökoğlu, insanların henüz bilmedikleri Gerontologluk mesleğinin olduğunu söyledi. Grontologların yaşlı hastalarla ilgilendiklerini anlatan Gökoğlu, “Biz araştırdık kentimizdeki hastanelerden yalnızca bir tanesinde gerontolog var. Yaşlılık özel hastalıkları beraberinde getiriyor. Doktora gittiklerin utanıp özel rahatsızlıklarını söylemekte karıştırabiliyor. Yada daha farklı konular ortaya çıkabiliyor. Her hastanede ve hatta sağlık merkezlerinde gereotologlar olması lazım. Hastaneye ilk başvurduğunuzda kaç yaşındasın? Yetmiş yaşında seni şöyle alalım. Sen şu bölüme gerontolojiye gideceksin demeleri lazım. Bir farkındalık dönemi geçiş dönemi yaşıyoruz. Eğer biz mücadele etmezsek bu farkındalık dönemi uzun süre bilir. Bizim tek derdimiz çocuk hakları gibi yaşlı haklarının da toplumsal bilincinin yaratılması  gerekli. Yaşlı bakımı için 40 bin lira aylıkla özel yaşlılara bakan, bakımevleri var. Bu rakam yukarı doğru seyrediyor. Zenginler yaşlılarını götürüp oraya bırakıyorlar” dedi.

GÜRDAL: ADANA’DA TOPLAM 5 GERONTOLOG VAR

Gerontologlar Derneği  (GER-DER) Başkanı Faruk Yaşar Gürdal ise Adana’da toplam 5 gerontoloğun bulunduğunu söyledi. Bu gerontologların ikisinin Adana Şehir Hastanesi’nde görev yaptığını, ikisinin özel merkezlerde çalıştığını, birinin ise kendi yerinde hizmet verdiğini belirten Gürdal, Türkiye genelinde 687 mezun gerontoloğun olduğunu dile getirdi. Bu gerontologların bir bölümünün şehir hastanelerinde görev yaptıklarını anlatan Gürdal, “Türkiye'ye genelinde mezun gelentolog sayısı 687. Bu sayının kontrollü artmasını istiyoruz. Gerontologsuz, gerontolojinin yetiştirilmesinin eğitim kalitesini düşüreceğini düşünüyoruz. Şu anda işte Akdeniz Üniversitesi'nde, İstanbul Üniversitesi'nde Muş Alpars Üniversitesinde, Muğla Koçman Üniversitesi'nde ve Osman Gazi Üniversitesi'nde Gerontoloji Bölümleri var ve sayılar artık giderek artıyor. Ama Akademik anlamda  oldukça az. Doktor olarak akademik anlamda ülkede sayımız sadece 2. Yani akademik anlamda sıkıntı var.  Maalesef üniversiteler biraz kontrolsüz belki de bu işi götürüyorlar. O problem ama öte yandan şu anki mezunlarımız özellikle Sağlık Bakanlığı'nın 2022 yılında yapmış olduğu atamayla birlikte 67 tane şehir hastanesinde gerontologlar çalışıyor” diye konuştu.

KIRSAL BÖLGELERİN DAHA ÇOK GERONTOLOĞA İHTİYACI VAR

Kırsal bölgelerde yaşlıların gerontologlara daha fazla  ihtiyaçlarının olduğunu anımsatan Gürdal, “Sağlık Bakanlığının yaşam diye bir projesi var.  Sağlıklı yaşama merkezleri. Özellikle 80 yaş üstü, bakıma muhtaç, yatağa bağımlı insanlar değil de,  normal yaşlıların da aynı şekilde konfüzyonlarını korumalarıyla alakalı desteğin verilmesini ve bu anlamda hizmet edilmesiyle alakalı Sağlıklı Yaş Alma Merkezi diye bir proje yayınlamıştı. Diğer çalışma yerlerimiz Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının kurumları, huzurevi, engelli bakım merkezleri. Buralarda şu anda 4 tane arkadaşımız çalışıyor.  Bütün hastanelerde olması gerekli. Hatta ilçe hastanelerde özellikle olmalı. Çünkü kırsalda yaşlanma daha zor.   Ve yaşlılarımızın  birçoğu kırsalda. Yani emekli oluyorlar. Memleketlerine,  ilçelerine, köylerine belki de dönmek istiyorlar. Orada ömürlerini tamamlamak istiyorlar. Ama orada da sağlığa ulaşma imkanları şehirlere göre daha kısıtlı. O anlamda tüm hastanelerde olması ihtiyaç. Hatta belki de şu anda aile hekimleri nasıl var. Köylere de gidiyorlar haftada bir iki neyse planlarına göre. Gerontologlarda böyle olmalı. Avrupa'da belki en genç ülkeyiz halen. Ancak dünyada en hızlı yaşlanan ikinci ülkeyiz” şeklinde konuştu.

IŞIK: YAŞLILIĞIN ZORLUKLARINI ANLATTI

Adana’da toplam gerontolog sayısının yeterli olmadığını anlatan SES Adana Şube Başkanı Belgin Işık’da, “Yaşlılık, fizyolojik ve biyolojik değişiklikler nedeniyle kişinin günlük yaşam aktivitelerini gerçekleştirmekte zorluk çektiği ve bu nedenle başkalarına bağımlı olduğu bir dönemdir ve ekonomik , sosyal ,sağlık ve psikolojik yönden yaşadıkları sorunlara bakım sorunu da eklenir. Ülkemizde yaşlı nüfus her geçen yıl artmaktadır. Yaşlılara yönelik hizmet sunumu kamuda, özel sektörde ve evde bakım olarak gerçekleşmektedir. Yaşlılara hizmet sunan meslek elemanları arasında sosyal hizmet uzmanları, psikologlar, doktorlar, hemşireler yer almakta, son yıllarda da ülkemizde yeni bir meslek olan gerontologlar yaşlılara hizmet sunmaya başlamıştır. Zaten gerontologların çalışma alanları, yaşlıların fiziksel, zihinsel ve sosyal ihtiyaçlarını anlamak ve desteklemek üzere çeşitli sağlık ve sosyal hizmet alanlarıdır.Dünyada ve ülkemizde yaşlı nüfusun her geçen yıl arttığı düşünüldüğünde ve toplumun yaşlanan kesimine yönelik artan ihtiyaçlar göz önüne alındığında, gerontoloji, giderek daha fazla önem kazanmaya başlamıştır. İlimizde ikisi sağlık kuruluşlarında olmak üzere beş gerontolog bulunmakta, ancak nüfusun yaşlandığı dikkate alındığında sayı elbette yeterli değildir” dedi.

IŞIK: 2023 YILINDA DA 3 MİLYON DAHA ARTACAĞI TAHMİN EDİLDİLİYOR

Gerontolog sayısının yetersizliğinden bahseden Işık, “TÜİK’in Mart 2023 tarihinde açıkladığı verilerine göre, Türkiye’de yaşlı nüfus olarak kabul edilen 65 ve daha yukarı yaştaki nüfus, son beş yılda yüzde 22,6 artarak 2022 yılında yaklaşık 8 milyon 500 bin kişi olmuş. Yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranı ise 2017 yılında yüzde 8,5 iken, 2022 yılında yüzde 9,9'a yükselmiş ve 2023 yılında da 3 milyon daha artacağı tahmin edilmekte. Burada da görüldüğü gibi yaşlanan bir nüfusla karşı karşıyayız ve sayının yetersizliği bir yana bu gerçeği görüp Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca yaşlılara yönelik kamusal hizmetin hem niteliksel hem de niceliksel olarak arttırılması gerekir.  Yaşlanan nüfusu, yaşam beklentisindeki artış ve toplumun yaşlanması olarak açıkladığımızda önümüzdeki yıllarda yaşlı kişilerin karşılaştığı sorunların çeşitlenerek artacağı söylenebilir. Bu da hizmet sunumunun planlanmasını gerektirir ve elbette sayısı yetersiz olan gerontologların yukarıda saydığımız mesleklerle ekip çalışmasına dahil edilerek yaşlı kişilere yönelik hizmetin kalitesi arttırılabilir” ifadelerini kullandı.

 Işık sözlerini şöyle sürdürdü;

“Ülkemizin büyük kesiminin yoksul veya düşük gelirli olduğu göz önüne alındığında, özellikle sosyal güvencesi bulunmayan yoksun ve yoksul yaşlıya bakmak, onların ihtiyaçlarını gidermek evlatlar için de bir külfet olmaya başlamıştır. Dolayısıyla toplum, yoksul, yoksun, kimsesiz, düşkün yaşlılara devletin bakmasını istemekte. Yaşlısıyla ne yapacağını bilemez halde sıkışıp kalmak istememektedir. Yetersiz olan hizmet sunumu, yaşamın son evresinin sorunlu bir süreç olarak yaşanmasına neden olmaktadır.  Toplum olarak bizler, devleti ve ilgili bakanlığı, yaşlılara kamusal alanda hizmet sunumu için zorlamalıyız. Yaşlı kişiler ve aileleri de sorunla karşılaştıklarında her ilçede örgütlenmiş olan Sosyal Hizmet Merkezlerinden destek, yardım, hizmet talep edebilirler. Aslında her mahallede veya köyde bulunan okul ve Aile Sağlığı Merkezlerinde bir sosyal hizmet uzmanı mutlaka bulunmalıdır. Sosyal Hizmet Uzmanları, evde sosyal inceleme yapar ve evdeki sorunları tespit edip çözümüne yönelik plan yapar ve bu çalışmaya, gerekmesi halinde yardım ve destekte bulunacak meslekleri dahil eder. Bu doktor olabilir, psikolog olabilir, hemşire olabilir, gerontolog olabilir, öğretmen olabilir.”