Buğday alım fiyatına üreticilerden tepki
Türkiye'nin tarımsal üretiminin önemli bölümünün karşılandığı Adana'da buğday üretimi yapan çiftçiler, 15 TL olmasını bekledikleri buğday alım fiyatının açıklanmasıyla birlikte hüsrana uğradı. Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, açıklanan buğday alım fiyatının, çiftçilerin ekonomik sıkıntılarla karşı karşıya kalmasına yol açacağını söyledi.
TMO 2024 hububat alım fiyatları ve fark ödemesi destekleri belli oldu. TMO'dan yapılan açıklamada, üreticilerin hasat döneminde arz yoğunluğu kaynaklı fiyat düşüşlerinden etkilenmesini önlemek, ihracat için gerekli ham madde tedarikini yurt içi üretimden karşılamak ve üretici lehine piyasa istikrarını sağlamak amacıyla Ticaret Bakanlığı ile birlikte bazı dış ticaret tedbirlerinin alınmasına ve uygulanmasına karar verildiği belirtildi.
TMO açıklamasında, şunlar kaydedildi:
"2024 yılı bitkisel üretimine yönelik TÜİK 1.Tahmin verileri açıklanmış olup, hububat grubunda geçen yıla göre ortalama yüzde 5,4 azalış beklenmektedir. Buğday üretiminin ise geçen yıla göre yüzde 4,5 azalışla 21 milyon ton olması beklenmektedir. Hububat hasadı şu anda ülke genelinde yaklaşık yüzde 5 seviyelerindedir.
14 Mayıs 2024 tarihinden itibaren üreticilerimize depolama imkânı sağlamak amacıyla TMO'ya arz edilen ürünler teslim alınmaya başlanmıştır. Hasat başlangıcından bu güne kadar gelinen süreçte piyasalar yakından takip edilerek, bu gün itibariyle TMO hububat alım fiyatları ve fark ödemesi desteklerinin açıklanmasına karar verilmiştir.
2024 mahsulü hububat alım fiyatları (2. gruplar için) ton başına; makarnalık buğdayda 10.000 TL, ekmeklik buğdayda 9.25 TL, arpada 7.25 TL olarak belirlenmiştir. Bakanlığımızca, Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı üreticilerimize buğday için ton başına 1.750 TL'ye kadar, arpa için ton başına 750 TL'ye kadar fark ödemesi desteği verilecektir.
Bakanlığımızca verilecek fark ödemesi desteği ile birlikte üreticilerimizin eline ton başına; makarnalık buğdayda 11.750 TL, ekmeklik buğdayda 11.000 TL, arpada 8.000 TL geçecektir.
Üreticilerimize ilave olarak gübre, mazot ve sertifikalı tohumluk desteği de verilmeye devam edilecektir. Ürün bedeli ödemeleri 45 gün içerisinde doğrudan üreticilerin banka hesaplarına yapılacaktır.
Üreticilerimizin hasat döneminde arz yoğunluğu kaynaklı fiyat düşüşlerinden etkilenmesini önlemek, ihracatımız için gerekli hammadde tedarikini yurt içi üretimden karşılamak ve üretici lehine piyasa istikrarını sağlamak amacıyla Ticaret Bakanlığımızla birlikte bazı dış ticaret tedbirlerinin alınmasına ve uygulanmasına karar verilmiştir.
Bu tedbirler; 2018 yılı Eylül ayından bu yana yasak olan ve yurt içinde üretilen buğdaylarla yapılan kati un ihracatı serbest bırakılmıştır. Ekmeklik/Makarnalık buğday ve arpa ile bunların kırıkları dahil ihracatı kontrollü olarak (TMO'dan uygunluk almak şartıyla) serbest bırakılmıştır.
Dahilde İşleme Rejimi kapsamında buğday ithalatı 21 Haziran 2024'ten geçerli olmak üzere 15 Ekim 2024 tarihine kadar durdurulmuş olup bu tarihte oluşacak piyasa şartlarına göre anılan durdurma işlemi daha ileri bir tarihe de ötelenebilecektir. Alımlara ilişkin detaylar ile diğer ürün fiyatlarına ilişkin açıklama TMO tarafından yapılacaktır. Tüm üreticilerimize hayırlı ve bereketli bir hasat sezonu diliyoruz."
Buğday alım fiyatı memnun etmedi
Türkiye'nin tarımsal üretiminin önemli bölümünün karşılandığı Adana'da buğday üretimi yapan çiftçiler ise 15 TL olmasını bekledikleri buğday alım fiyatının açıklanmasıyla birlikte hüsrana uğradı.
Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, açıklanan fiyatın çiftçilerin ekonomik sıkıntılarla karşı karşıya kalmasına yol açacağını belirterek, "Adana'da bu sezon kent genelinde 1 milyon 330 bin dekar alanda buğday ekildi. Toplam 750 bin tona yakın rekolte beklenen kentimizdeki üreticiler, açıklanan fiyattan memnun olmadı. Ton başına 15 bin lira alım fiyatı, prim desteğinin ise ton başına 3 bin TL olmasını istiyorduk. Ancak evdeki hesap çarşıya uymadı misali açıklanan fiyatlar ovadaki üreticileri gerçekten hüsrana uğrattı." dedi.
İstihdamdan ihracata, gıda sanayisinden enerji üretimine kadar geniş bir yelpazede etkili olan buğdayın stratejik bir ürün olarak hem ekonomik büyüme hem de gıda güvenliği için vazgeçilmez olduğunu vurgulayan Doğan, "Geçen yıl Haziran ayında ekmek 5 TL idi, bugün ekmek 2 TL'lik artışla 10 TL oldu. Yani ekmeğe buğday fiyatları henüz açıklanmadan yüzde 100 zam geldi. Dekarda veya kilo başına üretim maliyeti belli olan buğday alım fiyatının Türkiye şartlarına göre revize edilmesini istiyoruz" diye konuştu.
