Bağımsızlık destanının yazıldığı gün: 30 Ağustos
ADANA (İLKHABER) - Kurtuluş Savaşı'nın dönüm noktalarından biri olan 30 Ağustos Zafer Bayramı'nın 101. yıl dönümü kutlamaları başladı.
1. Dünya Savaşı'ndan mağlup ayrılan Osmanlı Devleti'nin 1918 yılında Mondros Ateşkes Antlaşmasını imzalamasının ardından, Anadolu, İtilaf güçleri tarafından işgale uğradı. İngilizler, Fransızlar, İtalyanlar ve son olarak da Ege Bölgesi'ni ele geçirmek üzere İzmir'i işgal eden Yunanlara karşı, gazi Mustafa Kemal önderliğinde bir istiklal mücadelesi olan Kurtuluş Savaşı başladı.
19 Mayıs 1919 tarihinde 9. Ordu Müfettişi Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a çıkması, Türk Kurtuluş Savaşı’nın başlangıcı olarak tarihe geçti. Batı Anadolu içlerine kadar ilerleyen düşman ordusu, Türk ordusuna son bir darbe vurarak Ankara’yı ele geçirmek istiyordu.
Mustafa Kemal, 5 Ağustos 1921’de TBMM tarafından Başkomutanlığa getirildi. Başkomutan Mustafa Kemal’in önderliğinde Tekâlif-i Milliye emirleri ile halktan aldığı yardımla güçlenen ordu, savaşa hazır hâle geldi.
Sakarya Meydan Muharebesi, 23 Ağustos 1921’de düşman taarruzu ile başladı. Amaçları Türk Ordusunu sol kanadından yıpratıp güneyden kuşatarak yok etmekti. Muharebenin bir bölümünde düşman kuvvetleri Ankara’ya 70 kilometre kadar yaklaşmayı başardı. Muharebeler hâkim tepelerin bir süre karşılıklı el değiştirmesiyle sürdü.
Mustafa Kemal, 26 Ağustos’ta dünya harp tarihine giren tarihî “Hatt-ı müdafaa yoktur, sath-ı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaşın kanıyla ıslanmadıkça terk olunamaz” emriyle savaşın gidişatını değiştirdi ve Türk ordusu, düşman kuvvetleri karşısında üstünlük sağlamaya başladı. Sonunda düşman kuvvetleri geri çekilme gücünü bile zor buldu.
Sakarya Meydan Muharebesi yaklaşık 110 kilometre cephe genişliği ve 25 kilometre cephe derinliğine sahip çok büyük bir alanda cereyan etti. Sakarya Meydan Muharebesi, 22 gün 22 gece sürerek dünyanın en uzun süreli meydan muharebesi oldu. Muharebe, 10 Eylül 1921’de başlayan Türk Ordusunun genel karşı taarruzu sonucu düşman kuvvetlerinin 13 Eylül 1921’de tamamen Sakarya’nın batısına atılması neticesinde Türk ordusunun kesin zaferiyle sonuçlandı.
Savaş sonunda, TBMM, Mustafa Kemal Paşa’ya Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa ve Genelkurmay Başkanı Fevzi Paşa’nın teklifi ile 19 Eylül 1921 tarihinde 153 sayılı kanunla “Gazi” unvanı ve “Mareşal” rütbesini verdi.
Dünyanın gördüğü en büyük kahramanlık destanlarından biri
Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk komutasındaki Türk ordusunun 26 Ağustos'ta başlayıp 30 Ağustos'ta zaferle sonuçlandırdığı Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi, dünyanın gördüğü en büyük kahramanlık destanlarından biri olarak tarihe geçti.
İlk kutlama ‘’Başkumandan Zaferi’’ olarak gerçekleşti
Büyük Zafer'in ilk kutlaması Dumlupınar'ın Çal Köyü'nde, 1924 yılında gerçekleşti. Bu törene Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk de katıldı. 1922 yılında kazanılan zafer için iki yıl beklenmesinin sebebi ise Türkiye'nin 1923 yılında uluslararası hareketliliğinin oldukça fazla olmasıydı. 1924 yılında yapılan bu törende Mustafa Kemal Atatürk, eşi Latife Hanım ile ''Meçhul Asker Abidesi'’nin temelini attı ve mâllî ruhun önemini vurguladı.
Bu önemli gün, 1926 yılından sonra ''Başkumandan Zaferi'' yerine ''Zafer Bayramı'' olarak kutlanmaya başlandı. 1 Nisan 1926'da ‘’Zafer Bayramı Kanunu’’ kabul edildi. Bu tarihten sonra her yıl hava, deniz ve kara kuvvetleri 30 Ağustos'u coşkuyla kutladı. Dönemin Savunma Bakanı Recep Peker, yayınladığı genelge ile 30 Ağustos Zafer Bayramı'nı detaylandırdı ve neler yapılacağını detaylı bir şekilde belirtti. Ülke savunmasında hava kuvvetlerinin büyük öneme sahip olması, 30 Ağustos’un ''Tayyare Bayramı'' olarak anılmasını da sağladı.
1960’lardan sonra kutlamalar
Zafer Bayramı, özellikle 1960'dan sonra daha detaylı ve kapsamlı bir şekilde kutlandı. Aynı zamanda Türkiye'de askeri okullarının mezuniyet törenleri, bu önemli günde gerçekleşti. Diğer bir yandan astsubay ve subayların rütbe değişiklikleri de bu günde gerçekleştirildi. Günümüzde de bu önemli gün coşkuyla kutlanmaya devam ediyor.
Şanlı Zafer'in 101. yıl dönümü
Şanlı Zafer'in bu yıl 101. yıl dönümü de kutlanmaya başlandı. Ülke genelindeki kutlamalar, resmi kurum ve kuruluşlar ile sivil toplum örgütlerinin programlarıyla ülke genelinde renkli görüntülere sahne oluyor.
Kutlamalar kapsamında Türk savaş gemileri, 30 Ağustos Zafer Bayramı ve Türk Silahlı Kuvvetleri Günü dolayısıyla Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin (KKTC) Gazimağusa ve Girne kentlerindeki limanlara ziyaret gerçekleştirecek.
Milli Savunma Bakanlığınca (MSB) 30 Ağustos Zafer Bayramı dolayısıyla birçok ilde ve KKTC'de bando konserleri verilecek. İzmir'de 30 Ağustos Zafer Bayramı etkinlikleri kapsamında TCG Sancaktar, TCG Büyükada ve TCG Umut gemileri ziyarete açılacak.
Cumhuriyetin 100. yılına özel hazırlanan marş seslendirilecek
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla gerçekleştirilecek 30 Ağustos Zafer Bayramı programında, Cumhuriyetin 100. yılına özel hazırlanan marş ilk defa seslendirilecek.,
30 Ağustos Zaferi'ni anmak amacıyla hazırlanan özel içerikler de TRT'nin ekran ve radyolarında izleyici ve dinleyiciyle buluşacak, Yurt genelinde yarın resmi kutlama programları gerçekleştirilecek.
