KPMG 2024 halka arz raporu: Türkiye’de halka arz hacmi yüzde 25 düştü
Batı ülkelerinde faiz indirimleri ve ekonomik toparlanma sinyalleri pozitif bir hava yaratsa da Asya-Pasifik piyasalarındaki düşüş trendi nedeniyle küresel halka arz piyasalarında güçlü bir iyileşme görülmedi. KPMG’nin 2024 raporuna göre, 2023 yılında 120 milyar dolar olan küresel halka arz hacmi 2024 yılında da aynı seviyede kalırken, işlem sayısı 1.325'ten 1.340'a hafif bir artış gösterdi.
AMERİKA VE AVRUPA’DA ARTIŞ, ASYA-PASİFİK’TE DÜŞÜŞ
Bölgesel olarak incelendiğinde Kuzey ve Güney Amerika’da halka arz hacmi 24 milyar dolardan 34 milyar dolara çıkarak yüzde 41,7’lik bir artış kaydetti. Ancak halka arz sayısı yüzde 10,3 oranında düşüş gösterdi.
Avrupa, Orta Doğu ve Afrika bölgesinde halka arz hacmi yüzde 54,5 artarak 22 milyar dolardan 34 milyar dolara yükseldi. Bu bölgelerde halka arz sayısında da yüzde 5,6’lık bir artış yaşandı. Avrupa’da halka arzlardan elde edilen gelir önceki yıla göre iki katına çıkarken, toplam halka arz sayısı 104 olarak gerçekleşti ve toplam hacim 18 milyar dolara ulaştı.
Öte yandan Asya-Pasifik bölgesinde halka arz hacmi bir önceki yıla kıyasla yüzde 28,7 oranında azalarak 73 milyar dolardan 52 milyar dolara düştü. İşlem sayısında ise arz büyüklüklerinin küçülmesi nedeniyle yüzde 2,5’lik bir artış görüldü.
HİNDİSTAN, HALKA ARZ HACMİNDE ZİRVEYE ÇIKTI
Hindistan, tarihinde ilk kez küresel halka arz hacmi sıralamasında zirveye yerleşerek ABD'nin yaklaşık iki katı, Avrupa'nın ise iki buçuk katı kadar halka arz gerçekleştirdi.
Küresel halka arzlarda sanayi sektörü lider konumda yer alsa da arz başına düşen hacmin yüksek olması nedeniyle tüketim ve perakende sektörü yaklaşık 33 milyar dolarlık halka arz hacmi ile birinci sıraya yükseldi. Avrupa, Birleşik Krallık, Hindistan ve Hong Kong'da halka arz performansları endeks getirilerini aşarken, ABD ve Japonya'da borsa endeksleri halka arzlara kıyasla daha iyi performans gösterdi.
TÜRKİYE’DE HALKA ARZ HACMİ YÜZDE 25 GERİLEDİ
KPMG raporuna göre Türkiye'de 2024 yılında, borçlanma maliyetlerinin yüksekliği nedeniyle şirketlerin sermaye piyasalarına yönelimi devam etti. Ancak 2023 yılında 54 olan halka arz sayısı 2024’te 34’e, 79,3 milyar TL olan halka arz hacmi ise yaklaşık yüzde 25 düşerek 59,5 milyar TL’ye geriledi.
Dolar bazında bakıldığında halka arz hacmi yüzde 46’lık bir düşüşle 3,3 milyar dolardan 1,8 milyar dolara indi. Sermaye Piyasası Kurulu süreçlerindeki yavaşlamanın bu azalışta önemli bir faktör olduğu vurgulandı.
YATIRIMCI SAYISI YÜKSEK SEYREDİYOR
Türkiye sermaye piyasalarında yatırımcı sayısı 2024 Aralık itibarıyla 6,9 milyona ulaşarak son 5 yılın ortalamasının üzerinde kaldı. Ancak cazip mevduat faiz oranları ve borsadaki negatif performans, yatırımcı sayısının 2023 yılına göre yaklaşık 700 bin kişi azalmasına neden oldu.
Halka arz edilen şirket hisselerine ortalama olarak arz edilen miktarın 3,2 katı talep geldi. 2024 yılı boyunca gerçekleşen halka arzlarda yatırımcıların büyük çoğunluğunu yine yurt içi bireysel (%86,1) ve yurt içi kurumsal (%12,8) yatırımcılar oluşturdu.
TÜKETİM VE PERAKENDE SEKTÖRÜ LİDERLİĞİ ELE GEÇİRDİ
Türkiye’de 2024 yılında gerçekleşen toplam 59,5 milyar TL’lik halka arz hacminin 24,1 milyar TL’si ve 14 işlemi tüketim ve perakende sektöründe gerçekleşti. Bu sektör, hem işlem hacmi hem de işlem sayısı bakımından birinci sırada yer aldı. Sanayi sektörü 12,6 milyar TL hacim ve 8 işlemle ikinci olurken, teknoloji sektörü 6,7 milyar TL hacim ve 5 işlemle üçüncü sıraya yerleşti.
BORSA ENFLASYONA YENİK DÜŞTÜ
2024 yılında Türkiye’de gerçekleşen halka arzların 24’ü Yıldız Pazar’da işlem görmeye başladı. Ancak borsa, enflasyon karşısında düşük performans sergiledi. TÜFE endeksindeki yüzde 44,4’lük artışa karşın, BIST 100 endeksi sadece yüzde 31,6 artarak enflasyonun gerisinde kaldı.