2025'te Kısmi af var mı? Kısmi af yasasından kimler yararlanabilecek? Ne zaman çıkacak?
2025 yılı itibarıyla Türkiye’de ceza ve infaz düzenlemelerinde önemli değişiklikler gündemde. Adalet Bakanı Yılmaz Tunç'un açıklamalarıyla netlik kazanan kısmi af yasası, infaz sürecinde farklı bir yaklaşım getiriyor. Bu yasa, yalnızca cezası 31 Temmuz 2023 itibarıyla kesinleşmiş olan mahkumları kapsayacak. Kısmi af düzenlemesiyle, cezasını çeken hükümlüler arasında, belirli suçlar için ceza indirimine gidilebilecek. Ancak, Bakan Tunç, bu düzenlemenin af değil, eşitlik ilkesine dayalı bir düzenleme olduğunu vurguladı. Kısmi af yasasının detayları ise önümüzdeki günlerde daha netleşecek.
10. Yargı Paketi ve Kısmi Af Beklentisi
Son günlerde, Türkiye'de geniş bir kesim tarafından beklenen genel af ve 100. yıl affı iddiaları, 10.Yargı Paketi ile bir kez daha gündeme geldi. Adalet Bakanlığı, bu pakette 14 farklı kanunda değişiklik yapmayı planlıyor. Ancak, şu ana kadar resmi olarak açıklanan bilgilere göre, genel af yerine daha sınırlı bir düzenleme yapılması bekleniyor. Bakan Tunç, düzenlemelerin “kısmi af” olarak algılanmasının yanlış olacağını ve bunun bir "eşitlik ilkesi" doğrultusunda değerlendirilebileceğini söyledi. Ancak bu konudaki nihai karar, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde alınacak.
Cezaevinde Geçirilen Süre Düzenlemesi
Yeni taslak pakette, cezasını çeken kişilerin denetimli serbestlikten faydalanabilmesi için, cezanın belirli bir süresinin cezaevinde geçirilmesi zorunlu hale getirilecek. Buna göre, ceza infaz kurumlarında geçirilen süre, cezaevinde yatma zorunluluğu getirilecek. Örneğin, 1 yıl ceza alan bir kişi, cezasının 2.5 ayını cezaevinde geçirecek. Bu düzenleme, cezasızlık algısının önüne geçilmesi amacıyla hayata geçirilecek.
Hâkime Takdir Yetkisi
Yeni düzenlemede, 2 yılın altındaki suçlara ilişkin önemli bir değişiklik de bulunuyor. Bu suçlarda hâkimlere, tutuklama kararı verme konusunda takdir yetkisi tanınıyor. Yani, suçun işleniş şekli ve suçu işleyen kişinin suç işleme eğilimi gibi faktörler göz önünde bulundurularak, hâkim, suçun türüne göre tutuklama kararı alabilecek. Bu değişiklik, ceza adalet sisteminin daha esnek ve duruma göre hareket etmesini sağlayacak.
Cezaların Alt Sınırlarının Yükseltilmesi
Adalet Bakanlığı, yargı paketinde bazı suçların cezalarını daha ağırlaştırarak caydırıcılık sağlamayı hedefliyor. Özellikle trafik suçları, bilişim suçları, meskun mahalde silah atılması ve telefon dolandırıcılığı gibi suçlarda ceza miktarlarının alt sınırları yükseltilecek. Bu suçlara ilişkin ceza artışları, toplumda güvenliğin artırılması amacıyla gerçekleştirilecek.
"Genel Af" Talepleri
Genel af taleplerine karşın, Bakan Tunç, bu konuda yaptığı açıklamalarda, af yerine kısmi düzenlemelerle ilgili çalışmaların yapılacağını vurguladı. 2023 yılının temmuz ayında kesinleşen cezaların bu düzenlemeden yararlanabileceğini belirten Tunç, "Eşitlik ilkesine dayalı bir düzenleme yapılabilir, ancak bu bir af değil," ifadelerini kullandı.
10. Yargı Paketi ve İnfaz Düzenlemeleri
55 maddelik 10. Yargı Paketi, cezaevi koşullarında yapılacak önemli değişiklikler, denetimli serbestlik uygulamaları ve infaz düzenlemeleri içeriyor. Pakette, cezaevlerinde infaz süresi belirlenirken, hükümlülerin topluma daha sağlıklı bir şekilde yeniden entegrasyonu amaçlanacak. Bu düzenlemelerle birlikte, infaz süresiyle ilgili sistemde köklü değişiklikler yaşanacak.
Yargı Paketi Taslağı Hazır
Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan 55 maddelik taslak, ilgili bakanlıklara gönderildi ve görüşe açıldı. Paketin önümüzdeki günlerde Meclis'e sunulması bekleniyor.
