KOAH'ta erken tanı ölüm oranını azaltıyor
Yılda 3 milyon kişinin üzerinde ölüme neden olan kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), tüm dünyadaki ölüm nedenleri arasında kalp hastalıkları ve inmeden sonra üçüncü sıraya yükseldi. Türkiye'de de solunum sistemine bağlı her üç ölümden ikisinin yol açtığı KOAH'ta erken tanının, ölüm oranlarını azalttığı belirtildi.
KOAH'ta başlıca risk faktörleri arasında başta tütün ve tütün ürünleri kullanımı olmak üzere hava kirliliği, özellikle evlerde kullanılan odun, tezek gibi yakıtlardan çıkan duman, çeşitli gaz ve tozlar yer alıyor. Nefes almakta zorlanma ile karakterize bir akciğer hastalığı olan KOAH, tedavi edilmediğinde ölümcül hâle gelebiliyor.
Belirtileri bir anda ortaya çıkmayan bu hastalığa neden olan en önemli etken ise sigara kullanımı olarak gösteriliyor. Bu hastalıkta, sigara kullanımı sonucu zararlı gaz ve partiküller nedeniyle hava yolları hem daralıyor hem kalınlaşıyor. Bu durum oksijenli havanın akciğerlere rahatça girip çıkmasına engel olurken bronşlarda oluşan daralma, geri döndürülemez bir durumdur ve tedavi edilmediği sürece ilerleyici oluyor.
“Sigara ve diğer tütün ürünlerinin yanı sıra, gelişen ve değişen çevresel etmenler ile birlikte hava kirliliği, dumanlı ve tozlu ortamlarda çalışmak zorunda kalma, zararlı gaz ve kimyasal maddeler, ev içi hava kirliliği, sosyoekonomik düzey, yaş, cinsiyet, genetik faktörler, akciğer gelişimine ilişkin problemler, kronik bronşit, solunum yolu enfeksiyonları ve astım” KOAH hastalığı gelişmesinde rol oynayan faktörler olarak sıralanıyor.
BELİRTİLERİ ÇOK GEÇ ORTAYA ÇIKIYOR
Oldukça ciddi bir sağlık sorunu olan KOAH hastalığında belirtilerin çok geç ortaya çıkmasından dolayı, bazı hastalara zamanında tanı konulamıyor. Nefes darlığı, balgam ve öksürüğün hafif seyrettiği dönemde doktora başvurmayan hasta sayısının yüksek olmasından dolayı da tanı oranı düşük kalıyor. Türkiye’de yaklaşık olarak 3 milyona yakın KOAH hastası olduğu tahmin edilirken, ülkemizde en yaygın ölüm nedenleri arasında 4. sırada yer alıyor.
ERKEN TANI KRİTİK ÖNEM TAŞIYOR
KOAH hastalığının tedavisi için erken tanının kritik önem taşıdığını ifade eden uzmanlar, "Erken evrede tedavi, hastalığın sebep olabileceği diğer rahatsızlıkların görülme ihtimalini en aza indirilmesini sağlıyor. Kesin bir tedavisinin olmayan KOAH'ta uygulanan tedavi yöntemleri, hastalığın ilerlemesini engellemek ve hastanın yaşam kalitesini yükseltmeyi amaçlıyor. Sigara kullanan KOAH hastalarının, tanı konulduktan bu zararlı alışkanlığı bırakması gerekiyor. Aynı zamanda, dumanlı ve tozlu ortamlardan uzak durmak ve düzenli egzersiz yapmak da belirtileri büyük oranda azaltabiliyor." diyor.
YAŞ ALMIŞ VATANDAŞLARA EGZERSİZ YAPTIRILDI
Bulaşıcı olmayan KOAH konusunda Mersin’de Toroslar, Yenişehir ve Tarsus Emekli Evi üyelerine farkındalık etkinliği gerçekleştiren Büyükşehir Belediyesi Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığı Halk Sağlığı ve Denetim Şube Müdürü Uzman Doktor Bahar Gülçay Çat da şunları kaydetti:
"Bu etkinliklere katılan yaş almış büyüklerimiz, tütün ve türevlerinin zararlarının yanı sıra, KOAH hastalığıyla ilgili bilgi sahibi oldu. Doğanın içinde önce yürüyüş yapıp temiz havanın tadını çıkaran yaş almış katılımcılarımıza nefes egzersizi yaptırdık. Her yıl binlerce kişi KOAH hastalığına yakalanıyor ve bu hastalıkta ciddi anlamda ölümler oluyor. Bu nedenle Mersin Üniversitesi Sosyal Hizmetler Bölümü öğrencilerinin de katıldığı bu etkinlikte, farklı yaş gruplarından kişileri sigarayla ilgili bilgilendirdik ve KOAH ile ilgili farkındalık yaratmaya çalıştık”
