Stagflasyon nedir? Bir ülkede Stagflasyon neden olur?
Stagflasyon, ekonomik durgunluk (veya küçülme) ve yüksek enflasyonun aynı anda yaşandığı bir ekonomik durumu tanımlar. Normalde, bir ekonomide enflasyonun yüksek olması genellikle ekonomik büyüme ve iş gücü piyasasının güçlü olduğu dönemlere denk gelirken, stagflasyon durumunda bu iki olgu (yüksek enflasyon ve düşük büyüme) paralel olarak görülebilir. Yani, ekonomideki üretim duraklar veya azalırken, fiyatlar hızla artmaya devam eder.
Stagflasyonun temel özellikleri şunlardır:
Yüksek enflasyon: Fiyatlar hızla yükselir ve yaşam maliyeti artar.
Durgunluk: Ekonomik büyüme durur veya çok yavaşlar. Bu durum, işsizlik oranlarının artmasına yol açar.
Yüksek işsizlik: İş gücü piyasasında zorluklar yaşanır, şirketler üretimlerini azaltabilir veya iş gücünü küçültebilir.
Stagflasyonun sebepleri:
Arz şoku: Örneğin, bir ekonomik daralma ya da hammaddelerin fiyatlarının aniden yükselmesi, üretimi zorlaştırabilir ve enflasyon oranlarını yükseltebilir.
Yanlış ekonomik politikalar: Özellikle hükümetlerin talebi kısma amacıyla aldığı önlemler (örneğin, faiz oranlarını artırmak) ekonomiyi soğutabilir, ancak bu aynı zamanda enflasyonun artmasına yol açabilir.
Stagflasyon örneği: 1970'lerde, özellikle petrol krizleri sırasında dünya ekonomisinde stagflasyon önemli bir sorun haline gelmişti. Petrol fiyatlarının aniden artması, üretim maliyetlerini yükseltmiş ve dünya çapında hem yüksek enflasyon hem de ekonomik durgunluk yaşanmasına neden olmuştu.
Stagflasyon, ekonomi politikalarını yönetmek açısından büyük bir zorluk oluşturur, çünkü enflasyonu kontrol altına almak için genellikle talebin kısıtlanması gerekse de, bu durgunluğu daha da kötüleştirebilir.
