Sultanahmet Camisini kim yaptı, nerededir? Özellikleri ve hikayesi nedir?
Tarihi yarımadanın gözbebeği olan Sultanahmet Camisi, 408 yıldır İstanbul’un silüetini süslemeye devam ediyor. Osmanlı mimarisinin ilk 6 minareli camisi olan bu muazzam yapı, yalnızca ibadet yeri olmanın ötesine geçerek tarih, sanat ve maneviyatın buluşma noktası haline geldi.
Sultan 1. Ahmet’in Adanmışlığıyla Doğdu
1609 yılında genç yaşta tahta çıkan Sultan 1. Ahmet’in Allah’a duyduğu bağlılıkla inşa ettirdiği caminin yapımı, dönemin önde gelen mimarlarından Sedefkar Mehmet Ağa gözetiminde yaklaşık 7 yıl 5 ayda tamamlandı. Cami 9 Haziran 1617'de ibadete açıldı. İnşa edildiği dönemde büyük bir külliye olarak tasarlanan yapının içinde medrese, darüşşifa, sıbyan mektebi, hamam, imaret, arasta, türbe ve sebiller gibi birçok yapı yer alıyordu.
Osmanlı ve Bizans Mimarisinin Zirvesi
Sultanahmet Camisi, Osmanlı cami mimarisi ile Bizans kilise mimarisinin yaklaşık 200 yıllık sentezinin zirvesi olarak kabul ediliyor. Ana kubbesi 43 metre yüksekliğinde ve 23,5 metre çapında olup, 4 büyük fil ayağı üzerine oturuyor. Bu kubbe, klasik Osmanlı mimarisinde ulaşılan en yüksek teknik seviyelerden biri olarak değerlendiriliyor.
Caminin 6 minaresi, o dönemde bir ilk olarak kayıtlara geçti. Dört minaresi üçer, ikisi ise ikişer şerefeye sahip. Bu özellik, yapıya ayrı bir ihtişam katıyor.
“Mavi Cami”yi Unutulmaz Kılan Çiniler
21 bin 43 adet İznik ve Kütahya çinisi ile bezenen caminin iç süslemeleri, Osmanlı sanatının altın dönemine ışık tutuyor. Özellikle mihrabın çevresindeki çini detayları ve altın yaldızlı motifler, görsel ihtişamı zirveye taşıyor. Çinilerde kullanılan renk ve desenler sayesinde cami, yabancılar tarafından “Blue Mosque” (Mavi Cami) olarak da biliniyor.
260’a yakın pencereyle aydınlatılan iç mekan, doğal ışığın çiniler üzerinde yarattığı yansımalarla ziyaretçilere büyüleyici bir atmosfer sunuyor. Caminin yazılarını ise ünlü hat sanatçısı Diyarbakırlı Seyyid Kasım Gübari yazdı.
UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde
1985 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne dahil edilen Sultanahmet Camisi, sadece İslam dünyası için değil, dünya mirası açısından da büyük önem taşıyor. Aynı anda yaklaşık 12 bin kişinin ibadet edebileceği camiyi yaz aylarında günde ortalama 20 bin, kış aylarında ise 10 bin kişi ziyaret ediyor.
5 Yıl Süren Kapsamlı Restorasyon
Cami, 2018 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından başlatılan restorasyonla tarihinin en kapsamlı onarım sürecine girdi. 2023 Ramazan Bayramı’nda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla yeniden ibadete açıldı. Bu süreçte caminin kubbeleri, minareleri, çinileri, halıları, kapıları ve aydınlatma sistemleri özenle yenilendi. 3 minare sökülerek taşları tek tek numaralandırıldı ve onarıldıktan sonra tekrar yerine yerleştirildi.
Caminin avlusundaki döşemeler, su kanalları, içlik-dışlık pencere kapakları ve kalem işleri de özgün mimariye uygun şekilde restore edildi. Sedefli kündekari kapılar ve ahşap kısımlar cami içinde kurulan atölyelerde titizlikle onarıldı.
