Yumurtada ihracat süreçleri ve fon kesintisi kararları fiyatları aşağı çekti
Başta ABD olmak üzere bazı ülkelere yönelik ihracat süreçleri üzerinden yapılan spekülasyonlar, Ramazan ayında tüketimde görülen artış yumurta fiyatlarında yükselişi beraberinde getirdi.
İç piyasada "fahiş fiyat" şikayetlerinin artıran bu süreç, Ticaret Bakanlığının fiyat istikrarına katkı ve tüketicilerin ürüne makul fiyatlarla ulaşımını kolaylaştırmak amacıyla uygulamaya aldığı kararlarla tersine döndü.
Sofralık yumurta ihracatında uygulanan kesinti tutarının kilogramda 0,5 dolardan 1,5 dolara yükseltilmesi, bazı ülkelere yönelik ihracatların tamamlanması fiyatlara da yansıdı. Son dönemde yumurta fiyatları bir ay öncesine kıyasla yüzde 50-55 oranında geriledi.
"Fiyatlar normal seviyesinde gelerek dengelendi"
Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Başkanı İbrahim Afyon, ABD'de yaşanan yumurta krizi döneminde "Türkiye'deki yumurtalar ihracata gidecek" diye spekülasyon yapılarak yanlış algı oluşturulduğunu söyledi.
Bu süreçte bazı üreticilerin stoka yöneldiğini, bazı ulusal marketlerin de satışlarından fazla yumurta talep ettiğini belirten Afyon, şöyle konuştu:
"Fiyat artışları üreticiden ve maliyetten kaynaklı değil, tamamen bazı küçük ve orta ölçekli, özel semt marketlerinin fırsatçı bakış açısından oluştu. Biz de üreticiler olarak fahiş fiyat artışlarına tepki verdik. 'Ramazan ayında zam yapılmasın' diye tavsiye kampanyası başlattık fakat bir koli yumurta fiyatının bazı marketlerde 270-280 lira gibi fahiş fiyatlara yükseldiğine şahit olduk. Şu an fiyatlar tekrar normal seviyesine gelerek dengelendi. Piyasada bir koli yumurta 160-180 lira aralığında."
"Üretimimiz, tüketimi ve ihracatı karşılayacak seviyede"
Afyon, Ramazan'ın da yumurta fiyatlarının yükselmesine etkide bulunduğuna dikkati çekerek, tüketiminin normal seyretmesine rağmen bazı "maksatlı" algılarla fiyatların yükseltildiğini anlattı.
Türkiye'de yumurta üretiminde herhangi bir sorun olmadığını vurgulayan Afyon, şu değerlendirmede bulundu:
"Bu yıla özel, son 9 ayda üretimden çıkan sürüler tekrar üretime girmiş ve fiyatların gerilemesinde etkili olmuştur. Zaten fiyatlar balondu, şu an dengeye geldi. Halkımızın doğru ürüne, doğru fiyatı takdir etmesini arzu ediyoruz. Hiçbir yumurta diğerinden az değerli değildir. Yumurta üretimimiz tüketimi ve ihracatı karşılayacak seviyededir."
"Fiyat düşüşleri market reyonlarına bir hafta sonra yansıyor"
Türem Yumurta AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Zafer Kaya da kuş gribinin etkisine dikkati çekti. Ekim 2024 kuş gribi vakalarının ortaya çıktığını anımsatan Kaya, bunun kademeli olarak yumurta fiyatlarına yansıdığını söyledi.
Kaya, "Ramazan'ın gelmesi de fiyatların artmasında etkiliydi ancak daha sonra yumurtaya ihracat kısıtlaması açıklaması fiyatların çok hızlı şekilde düşmesine neden oldu." ifadesini kullandı.
İhracata ilişkin fon kesintisi uygulamasının sürmesi halinde fiyatların daha da düşeceğini vurgulayan Kaya, şunları kaydetti:
"Fiyat düşüşleri bir hafta sonra marketteki reyonlara yansıyor. Eğer ihracat kısıtlaması devam ederse düşüş de devam edecektir. Biz 'small' yumurtayı yüzde 100 ihraç ediyorduk. Bunu reyonda satamıyoruz. Halkımız küçük yumurta talep etmiyor, tüketmiyor."
