İncefikir: Yumurtada gün günü tutmuyor
İlkhaber'den Serhat Şanlının haberine göre; Son günlerde yumurta fiyatlarındaki artışa dikkat çeken Adana Tarım Platformu Sözcüsü Cahit İncefikir, “Yumurtada her gün yeni bir fiyat görüyoruz. 30’luk bir kep yumurta fiyatı kimi yerde 110, kimi yerde 130 TL. Gezen tavuk adı altında 15’li yumurta kepini 95 liraya satanlar var, değirmen yemli diye 10’lu yumurtayı 74 liraya satanlar var. Gün günü tutmuyor. Yapılması gereken; planlı, sürdürülebilir fiyat istikrarının sağlanması, market ve perakende kar marjı yüzde 5-10 aralığında tutulmalı, üreticiye ödeme en geç 10 günde yapılmalı.. Ayrıca üreticiye yem desteği verilmelidir” dedi.
Sağlıklı beslenmede büyük önem taşıyan yumurta, anne sütünden sonra insanın ihtiyacı olan tüm besin öğelerini bulunduran bir besin kaynağı olarak karşımıza çıkıyor. İçeriğinde A, B5, B6, B9(folik asit), B12, D, E, K vitaminlerini yüksek oranda içeren yumurta fosfor, selenyum, kalsiyum, çinko minerallerinden de oldukça zengin bir gıda.. Geleceğimiz olan çocuklarda büyüme ve gelişmeyi destekler. Yani sağlıklı bir gelecek için çocuklarımızın her gün mutlaka yumurta tüketmeleri çok önemli.
İncefikir,''Tavuk eti ve yumurtası ihtiyaç duyulan proteinin karşılanmasında önemli yer tutuyor''
Ayrıca yumurta, içerisindeki besin maddelerinin biyolojik değeri dikkate alındığında, mevcut fiyat artışlarına rağmen, en ucuz gıdalardan biri olduğunu söylemek mümkündür. Günde tüketilecek 2 adet yumurta, bir insanın ihtiyacı olan hayvansal proteinin yarısını karşılayabiliyor.
Gazetemiz İlkhaber’e ülkemizdeki yumurta üretimi ve önemi hakkında konuşan Adana Tarım Platformu Sözcüsü Cahit İncefikir,” Türkiye’de kırmızı et, yüksek maliyet, ekonomik krizler gibi nedenlerle üretiminin azalması sonucu günlük hayvansal protein ihtiyacını karşılamada yetersiz kalırken, tavuk eti ve yumurtası ihtiyaç duyulan proteinin karşılanmasında önemli yer tutuyor.
''ÜRETİCİYE YEM DESTEĞİ VERİLMELİ''
Yumurtada her gün yeni bir fiyat görüyoruz. 30’luk bir kep yumurta fiyatı kimi yerde 110, kimi yerde 130 TL. Gezen tavuk adı altında 15’li yumurta kepini 95 liraya satanlar var, değirmen yemli diye 10’lu yumurtayı 74 liraya satanlar var. Tek yumurta isterseniz 5 liraya satılıyor. Böyle giderse çok değil kısa sürede tanesi 7 lirayı bulur. Gün günü tutmuyor.
Yapılması gereken; planlı, sürdürülebilir fiyat istikrarının sağlanması, market ve perakende kar marjı yüzde 5-10 aralığında tutulmalı, üreticiye ödeme en geç 10 günde yapılmalı.. Ayrıca üreticiye yem desteği verilmelidir” dedi.
Döviz artışıyla birlikte çoğu dışarıdan ithal edilen yem fiyatlarından dolayı yumurta da olağandışı artışlar olduğunu o nedenle üreticilere yapılacak desteklerin önemine dikkat çeken Adana Tarım Platformu Sözcüsü Cahit İncefikir şu açıklamalara yer verdi;
“Bugün dünyada yumurta endüstrisinde dikkat çekici bir büyüme ve dönüşüm yaşandığını görüyoruz. Çünkü yüksek besin değeri, kullanım alanının genişliği ve uygun fiyatıyla yumurta, hepimiz için temel bir gıda ve protein kaynağı olarak karşımıza çıkmaktadır. Yumurta, unlu mamullerden işlenmiş gıdalara kadar birçok çeşitli alanlarda kullanılıyor.
Uluslararası Yumurta Komisyonu’nun (IEC) gerçekleştirdiği “Vision 365” (Vizyon 365) programı kapsamında; Dünya’da yumurta tüketiminin 2032’ye kadar yılda kişi başı günde bir adete çıkarılması hedefleniyor.
Kahvaltıların vazgeçilmezi yumurta popüler bir protein ve temel besin kaynağı olmakla beraber, küresel yumurta endüstrisinin büyüklüğü 2022 yılında 248 milyar dolara yükselirken, 2027'de bu rakamın 275 milyar dolara çıkması bekleniyor.
Aslında ülke olarak da yumurtada dünya pazarında üretim hacmi olarak öz sıralarda yer almaktayız. 2022 verilerine göre ülkemizde 20 milyar adet tavuk yumurtası üretimi gerçekleşmiştir. Son yıllarda yaşanan döviz artışıyla birlikte çoğu dışarıdan ithal edilen yem fiyatlarından yumurta da nasibini almış.
Olağandışı artan maliyetler yüzünden yumurta fiyatları da artıyor. Maddi anlamda yaşanan sıkıntı nedeniyle alım gücü sürekli düşen tüketiciler, daha fazla olumsuz etkileniyor. Yumurtaların fiyatının yüksek olmasının temel sebebi yem girdi maliyetlerinin yükselmesi, üretici ile tüketici arasındaki uçurumun büyük olmasından kaynaklanıyor.
Öncelikle market-perakende kar marjı yüzde 5-10 aralığında olmalı.. Üreticilere ödeme 10 gün içerisinde olmalı, yem, enerji, ısınma, arıtılmış su desteği verilmeli. Çünkü maliyetlerde 2-3 kat artışlardan bahsediliyor. Yumurta üretimi artan yem fiyatları ve azalan ihracat nedeniyle son 3 yıldır azalışta.. Artan kuluçkalık yumurta ve yem fiyatları, Türkiye yumurta sektörünün büyümesinde de engel oluşturuyor.
Unutmamak gerekir ki; yumurtanın kaynağı olan kanatlı yetiştiriciliği büyük bir istihdam sağlamaktadır. Yoğun istihdam gerçekleştiren ve tarımı destekleyen yapısıyla ülke ekonomisine önemli ölçüde katma değer sağlayan kanatlı yetiştiriciliği sektöründe, hammadde üreticisi çiftçi, sektörle ilgili esnaf, yem, ilaç-aşı, yan sanayi, nakliye, pazarlama vs. milyonlarca kişiye iş sağlamaktadır.
O bakımdan tavukçuluk mutlaka desteklenmesi gereken önemli bir sektördür. Tavukçuluk sektörü devlet tarafından mutlaka ve yeterli şekilde desteklenmelidir. Devletin aktif olarak üretim kapasitesi planlaması, dış pazarlara açılma ve ürünlerin dış pazarlarda rekabet etmesi için aktif olarak yardım etmelidir.
Ürünlerin toptan ve perakende fiyatları arasında uçurum olmamasına dikkat edilmeli, minimum toptan fiyat uygulaması ya da destek alımları ile fiyat regülasyonu politikasının acilen oluşturulması gerekir.
Yem hammaddesinin ana bileşeni olan soyanın nerdeyse tamamına yakını ithal edilmektedir. Soya üretiminin arttırılması ve işleme teknolojisinin de desteklenmesine yönelik tedbirler alınmalıdır. Yem katkı maddelerinin büyük bir kısmı da ithal edilmektedir. Bu maddelerin ülke içerisinde üretimini teşvik edecek önlemler alınmalıdır.
Sektörde enerji maliyetlerinin yüksekliği tavuk eti maliyetlerin artmasına neden olmaktadır. Bu da ihracatta rekabetçi konumda olmamızı zorlaştırmaktadır. İşletmeler enerji fiyatları konusunda desteklenmelidir. İhracattaki teşvikler arttırılmalı ve ülke bazlı destekler verilmelidir.”
