2025'in en iyi sakatat yemeği Kale Pache nedir?

Orta Doğu’nun vazgeçilmez geleneksel lezzetlerinden biri olan Kale Pache (Farsça: Kalle Pache), koyunun başı, dili, beyni, gözleri ve paçalarıyla hazırlanan, yüksek yağ oranı ve yoğun aromasıyla bilinen bir çorbadır. İran başta olmak üzere Güney Kafkasya ve diğer Ortadoğu ülkelerinde de sıklıkla tüketilen Kale Pache, özellikle soğuk kış aylarında kahvaltı sofralarının baş tacı.

DÜNYA BİRİNCİSİ OLDU

Taste Atlas’ın 2025 yılına ait “Dünyanın En İyi 50 Sakatat Yemeği” listesinde birinci sıraya yerleşen Kale Pache, gastronomi dünyasında büyük ses getirdi. Kokoreç’in üçüncü, Peru mutfağının “Anticuchos de Corazon” yemeğinin ise ikinci sırada yer aldığı listede Kale Pache, geleneksel tarifini bozmadan günümüze ulaşmayı başaran bir lezzet olarak öne çıktı.

TARİFİ VE HAZIRLANIŞI

Kale Pache’nin yapımı oldukça zahmetli bir süreci kapsıyor. Öncelikle koyun başı ve ayakları temizleniyor. Baş, burun kanalları tamamen boşalana kadar yüzeye vurularak mukus atılıyor. Küçük tüyler ise ateşte yakılarak kazınıyor. Dişlerin fırçalanmasıyla birlikte tüm kafa sterilize ediliyor.

Daha sonra büyük bir tencereye doğranmış soğan, rendelenmiş sarımsak, zencefil, tarçın çubukları, karabiber ve zerdeçal ekleniyor. Koyun başı ve paçaları bu karışımın üzerine yerleştirilip üzerini geçecek kadar su ekleniyor. Limon suyu eklendikten sonra kaynama noktasına ulaşana kadar yüksek ateşte pişiriliyor ve ardından sekiz saatlik ağır ateşte pişirme süreci başlıyor.

Pişirme işlemine son iki saat kala, suda bekletilen bezelyeler ekleniyor ve son aşamada et suyu süzülerek yeniden tencereye alınıp biraz daha kaynatılıyor. Üzerindeki yağı alınarak ayrı bir sos hazırlanıyor ve bu sos, servis sırasında çorbanın üzerine ekleniyor.

SERVİS ŞEKLİ

Kale Pache, İran'da genellikle sabah kahvaltılarında tüketiliyor. Yanında taze Sangak ekmeği, yeşillikler ve limon dilimleriyle servis ediliyor. Et suyu ise ayrı bir kasede sunulup üzerine zeytinyağı ve tarçın sosu gezdiriliyor. Özellikle kış aylarında hem vücut direncini artırıcı hem de doyurucu özelliğiyle tercih ediliyor.

SAĞLIK UZMANLARINDAN UYARILAR

İranlı tıp uzmanlarına göre, Kale Pache sindirim sistemi sağlıklı olan bireyler ve akut kuru öksürük yaşayanlar için faydalı olabilir. İçeriğinde bol miktarda kolajen, protein ve mineral bulunan yemek, özellikle tarçın, bal ve sirke ile birlikte tüketildiğinde bağışıklığı destekleyici etki yaratabiliyor.

Ancak yüksek yağ oranı nedeniyle kalp ve damar rahatsızlığı olan bireyler ile diyabet hastalarının bu yemeği tüketmesi tavsiye edilmiyor.

TURİSTLERİN GÖZDESİ

İran’a gelen turistlerin mutlaka denemesi gereken sıra dışı lezzetler listesinde ilk sırada yer alan Kale Pache, ülkenin kültürel mirası olarak görülüyor. Özel “Kalle-pazi” ya da “Tabbakhî” adı verilen restoranlarda sunulan bu yemek, İran sokaklarında sabahın erken saatlerinde kuyruğa neden olabiliyor.