CANKODER canla başla calışıyor

Son günlerde sevimli dostlarımız için canla başla çalışan bir dernek var. Adı CANKODER. Bu derneği diğerlerinden ayıran çok özellik var ama ilk başta dikkatimizi çeken sadece hayvanlara yönelik değil sıkıntıları olan insanlara da yönelik çalışmalar yapmaları. Dernek Başkanı Mert Akdemir’le, sokak canlılarının sorunlarını, hayvan sahiplenmeyi, barınakların durumunu ve yanı başımızdaki hayata dair problemleri konuştuk.

RÖPORTAJ: MURAT YILDIRIM

Derneğiniz hangi amaçla kuruldu ve yönetiminizde hangi isimler var?

Derneğimiz,Türkiye ve öncelikle de Adana’daki hayvanların  ve yardıma muhtaç durumda olan bütün canlıların durumunu gözeterek kurulan bir yapılanmadır. Adana’nın mevcut durumu itibariyle hayvan sever kitlenin yüzde 80’ine yakını yeni bir hayvan koruma yapılanmasını dört gözle bekliyordu. Bizler de bu duruma kayıtsız kalamadık. Yedi kurucu üyenin bulunduğu derneğimiz başkanı Mert AKDEMİR, yardımcısı Renda METİN, genel sekreteri Sibel SEYİTOĞLU, saymanı Olga DAĞGEÇEN,yönetim kurulu üyeleri; Hesna PAMİRALAN, Şebnem SEVUK, Sinan KOCAMAN’dır.

Ne tür etkinlikler düzenliyorsunuz?

Etkinliklerimiz oldukça geniş ve uluslararası bir çaptadır. Saha çalışmaları beslemeler hayvan kurtarma, AB projeleri,  sokakta yaşayan insanlara yardım, maddi durumu iyi olmayan öğrencilere eğitim bursu, maddi durumu yetersiz ailelere gıda yardımı vb. çok türlü etkinlik tiplerimiz bulunmaktadır.

Sokak hayvanları dışında insanlara da yardımlarınız oluyor. Bu konuyu biraz açabilir miyiz?

Aslında bu soruya bir önceki soruda yanıt verdim ancak kısaca ayrıntılandırmak da yarar vardır sanırım. Sokak hayvanları dışında öğrencilere burs sağlıyoruz. Maddi durumu kötü ailelere gıda-giysi-eşya yardımında bulunuyoruz. Suriye’de savaşan Türkmen kardeşlerimize gıda-giysi yardımında bulunduk. Ayrıca Van’daki bir okula başlangıç olarak Kıbrıs’ta kardeş okul ayarladık. Bu tür yardıma muhtaç olan bütün canlılara elimizden geldiği sürece yardımcı olmak istiyoruz.

Hayvanların kısırlaştırılması aynı zamanda onların doğasını bozmak anlamına gelmez mi?

Öncelikle doğalık kavramının kalmadığı gerçeği üzerinde durmak gerekir. Kedi ve köpekler binlerce yıl önce doğada avlanarak, çiğ et yiyerek yaşamını sürdürürken binlerce yıl önce evcilleştirilip doğalarını yitirmiştir. Ne yazık ki günümüzdeki hızlı kentleşme ile birlikte birçok sorun da beraberinde gelmektedir. Bu sorunların en büyüğü ise hayvanların sığınma yerlerinin kalmaması. Hayvan sayısı bir sınırda tutulamazsa hızla üreyip insan sayısını geçebilir. Beraberinde gelecek olan onlarca sorunun tek çözümü kısırlaştırmaktır. Batı yıllardır hayvanları öldürmekte ancak yine bu kalıcı çözüm olmamaktadır. Türkiye’deki bilinçsiz kişilerin kısırlaştırmaya karşı bildiği tek şey ;’’Soyları tükenir. Günahtır.’’Hayır soyları tükenmez çünkü bunu başarabilecek bir teknoloji günümüz dünyasında yoktur. Olsaydı hayvan düşmanı ülkeler çoktan yapardı. Günah kavramına gelince;  açlıkla, şiddetle bir yaşam süren canlara bir parça bayat ekmek vermemek daha büyük günahtır. Kısırlaştırma işlemi kimyasal ya da sağlıksal açıdan hiçbir zarar vermezken yarar bile sağlamaktadır. Kısırlaşan hayvanlar uysallaşır ve daha uzun yaşar.

Nereden ya da kimlerden destek alıyorsunuz?

Derneğimize şu güne dek yapılan katkılar, insanların bizleri aramasıyla ve yaptıklarımızı görüp yardım etmek istemesiyle gelişmiştir. Yalnızca Tekir için yardım çağrısında bulunduk ve ona bile çoğu kişi biz demeden kendi yardım etti. Yani insanlar yapılan etkinler ve derneğin kişileri sayesinde kime destek olacağını çok iyi bilmektedir. Özellikle de Belçika’dan gelen kardeş dernek önerisi ile tanışma toplantısı bizlerin başarılarının uluslar arası camiada yankı uyandırdığının en büyük kanıtıdır.

Diğer derneklerle işbirliğiniz oluyor mu?

Elbette bazı derneklerle işbirliği içindeyiz. Ama Uluslararası sivil toplum örgütleri içerisinde dünyanın en büyük hayvan hakları derneklerinin başında gelen merkezi Belçika’da olan GAİA ile ortak çalışma yürütmeye başladık.

Barınakların temel sorunları nelerdir?

Hiçbir barınak dört dörtlük değildir ve bazı eksiklikler vardır elbette. Barınakların temel ve en büyük sorunu köpekler arasındaki bulaşıcı hastalıklardır. Bunun da önlemini almak olanak dışıdır. İnsanlarda da olduğu gibi sağlıksız bir kişi onlarca sağlıklı insanın içine girerse hepsi hasta olur. Hayvanlarda ise bu daha büyüktür çünkü hareket alanları kısıtlıdır. Barınağa düşen bir yavru en çok bir hafta yaşamaktadır. Yetişkinler ise çıkana dek hastalık kaparak sağlıksal yetilerini yitirmektedir.  Barınakların en büyük sorunlarından birisi de hayvan düşmanı belediyeler,  çalışanla, yönetim ve bunlara göz yuman belediyeci sivil toplum örgütleridir.

Hayvan sahiplenme sağlıklı işliyor mu?

Hayvan sahiplenmek oyuncak almaya benzetiliyor yurdumuzda. Doğum günleri, karne hediyesi, 14 Şubat vb. günlerde alınan büyüdükçe sıkılan sıkıldıkça atılan bir oyuncaklar onlar insan gözünde. Hayvan sahiplenmek eve bir birey katmaktır. BU yüzden ona ayırabileceğiniz gezdirme-ilgilendirme saatleri, beslenme türü, sağlıksal giderleri vb. iyice düşünülmeli. Uyum sağlayabileceğiniz bir köpeği seçmelisiniz. Yani dar bir eve çoban köpeği ya da koskoca bahçeye Terrier koymak doğru değildir. Önemli olan istedikleriniz değil koşullarınız olmalıdır hep.

Yuva bulduğunuz canlıları daha sonra da takip ediyorsunuz. Zor olmuyor mu?

Yuvalandırdığımız hayvanların takibi bizler için güç olmuyor. Verdiğimiz yerler güvenilir olduğu için belli aralıklarla video-görsel yolluyorlar. Bunun yanı sıra arada bir konuk olmaya gidiyoruz evlere. Tabi ki çok sıkıp da insanları boğmayı seçmiyoruz.

Evde beslenen hayvanların tüylerinden başta kist olmak üzere birçok hastalık geçebileceği kanısı var. Doğru mudur?

Kulaktan kulağa dolma tonlarca söz vardır bu konuya ilişkin. Elbette hastalık belirtileri uyandıran durumlarda kedi ve köpekler de vardır. Düzenli olarak aşılanan ve temizlenen hayvanlarda hiçbir sorun olmamaktadır. Kedi ve köpekler kendini temizleyen canlılardır. İşin hastalık ve mikrop boyutu ele alınacaksa günde onlarca kez elimize hatta cebimize aldığımız madeni arpalar hastalık yuvasıdır. Ya da ipini bağladığımız ayakkabılar, tuvaletler, toplu taşıtlar vb… Bebekliğimden beri gerek ev gerekse de sokak hayvanlarıyla iç içe büyüdüm. Yeri geldi tüyünü yuttum yeri geldi sevgi gösterisi için beni yaladılar. Ancak hiçbir sağlık sorunu yaşamadım. Çevremde de yaşayan yok. Bu nedenlerden ötürü hasta olduğunu söyleyenler günlük yaşamlarındaki kirliliği unutmaktadır.

Bu kadar kısa süre içinde büyük işler başardınız. Zorlandınız mı?

Biraz iddialı bir soru ancak buna da yanıt vermemek olmaz sanırım. CANKODER, Adana’nın gereksinim duyduğu bir dernekti. Kurucularımız yıllardan bu yana bireysel olarak ellerinden gelenin fazlasını yapıyordu. Örgütlenmemizin ilk aylarında yaptığımız ortadayken geleceğe dönük olarak ben bile yetkin yanıt veremiyorum. Çünkü başarımızın sınırı yok. Kısa sürede yıllardan bu yana var olan yüzlerce derneğin yapamadığını yaptık. Önümüzdeki aylar için konuşacak olursak; gençlik yapılanmamız hızla oluşmakta. Hoş, derneğin kurucuları da genç ancak dediğim gibi bizler gelecek kuşağı kazanmak istiyoruz. Üniversite ve gençlik yapılanmamız günden güne büyüyor. AB projeleri başta olmak üzere Adana için ilk ve kurtarıcı ışık rolündeki bir projenin başlangıcını verdik. Umarız ki en kısa sürede daha güzel etkinliklerde birlikte oluruz. Biz ya olması gerektiği gibi olacağız ya da hiç olmayacağız. Etkisiz ve niteliksiz bir yapılanma olmak bizlerin kabulleneceği bir şey değildir.