Adana Eczacı Odası Başkanı Yalbuzdağ: İlaç fiyat kararnamesi değişmezse kimsenin dayanacak gücü kalmayacak

Adana Eczacı Odası Başkanı Ö. Mürsel Yalbuzdağ, eczacıların ve ilaç sektörünün içinde bulunduğu derin krize dikkat çekerek, mevcut ilaç politikalarının hem hastaları hem de eczacıları mağdur ettiğini söyledi. Yalbuzdağ, acil çözüm bulunmazsa sistemin sürdürülemez bir noktaya geleceği uyarısında bulundu.

"168 YENİ İLAÇTAN SADECE 10'U TÜRKİYE'YE GELDİ"

Türkiye’nin sağlık harcamalarının OECD ortalamasının altında kaldığını, ancak artan nüfus ve değişen çevre koşulları göz ardı edilerek harcamaların "fazla" olarak nitelendirildiğini belirten Yalbuzdağ, mevcut politikaların en acı sonucunun hastaların tedaviye erişiminde yaşandığını vurguladı. Yalbuzdağ "Artık ilaç firmaları ilaç politikasından kaynaklı ilaçlarını getirmiyorlar. Örneğin son 5 yılda Avrupa'da yeni ruhsat almış 168 tane ilaç var ve bu ilaçlardan sadece 10 tanesi Türkiye'ye geldi. Yani bizim hastalarımızın tedavi olabilecekleri, iyileşebilecekleri ilaçlar Türkiye'ye gelmiyor. Bunun da sıkıntısını hekimlerimiz yaşıyorlar. Çünkü dünyada kullanılan tedaviler var, yöntemler var, ilaçlar var. Bu ilaçların Türkiye'ye gelmemesi de hastalarımızın sağlığına ulaşamamasına neden oluyor." dedi.

İLAÇ KURU 21 TL, GERÇEK KUR 48 TL: "HESAP ORTADA"

Krizin temelinde, ilaç fiyatlarının belirlendiği Avro kurunun piyasa gerçeklerinden kopuk olmasının yattığını belirten Başkan Yalbuzdağ, aradaki devasa farkı rakamlarla ortaya koydu. Yalbuzdağ "Bir de ilaç fiyat kararnamesi var. Orada dönemsel Avro değerlendirmesine bağlı olarak yapılıyor. Burada en son geçtiğimiz 2024 yılı Ekim ayında Avro kuru belirlendi. İlaç fiyat kararnamesinde fiyatlar belirlenirken Avrupa'daki 5 ülkenin ortalaması alınıyor. Ona göre ne kadar diye! Yunanistan, Fransa, İtalya vb. ülkelerde ilaç kuru ne kadar? Bizde de şu anda dönemsel avro değerlendirmesinde Ekim ayında 2024'te belirlenen kur 1 avro ilaç için 21.67 TL. Şu an Avro 47-48 lira. Hesap ortada. O yüzden de artık kimsenin dayanacak gücü kalmadı. İlaç çok ucuz hale geldi. İlaç ucuz olsun, alınabilir olsun. Her şey dolar üzerinden artıyor. İşçi maliyetleri artıyor. Enflasyon üzerinde artışlar var. Gerçekten kimse ayakta kalamıyor. Zorlanıyor artık. Bunun bir çözüme ulaştırılması gerekiyor. Yeni bir formülün bulunması gerekiyor. Yeni bir ilaç fiyat kararnamesinin yapılması gerekiyor. Bu, eczacıların yaşaması için önemli." diye konuştu.

YERLİ SANAYİ ZAYIFLADI, FİRMALAR 'YOK SATIYOR'

Yalbuzdağ, yanlış politikalar sonucu yerli ilaç sanayinin kalmadığını ve Türkiye'nin yabancı ilaç firmalarına bağımlı hale geldiğini savundu. Bu durumun, firmalara piyasayı manipüle etme imkanı tanıdığını iddia eden Yalbuzdağ " Yerli firmaların çoğunu yabancı şirketler ya ortak oldu, ya da satın aldı. SSK'nın yerelleşme diye bir politikası var. Türkiye'de üretilmeyen ilaçları ben satın almayacağım dedi. O yüzden de yabancı ilaç firmaları üretim tesisleri kurmak yerine niye uğraşayım dedi. Hazır tesisleri satın aldı şey yaptı. Kendi fabrikalarını da kapattılar çoğunlukla. Onlar Türkiye'deki fabrikaları aldılar. Yerli sanayimizde kalmadı. Yerli sanayi kalmayınca yabancı ilaç firmalarına muhtaç gibi kalıyoruz. Onun ürettiği ilacı o fiyattan almak zorundasın. İstediği zaman ilacı veriyor istediği zaman vermiyor.

Yalbuzdağ sözlerine şöyle devam etti;

İlaçta da şöyle bir sıkıntı var. Fiyat politikasını beğenmiyor. İlaç piyasada var gibi 100.000 tane ya da 200.000 tane satılan ilacı 10.000 tane piyasaya veriyor. 10.000 tane ilacı nereye hangi eczanede nerede diye vatandaş aramak zorunda kalıyor. Şam'da mı Van'da mı İstanbul'da mı Edirne'de mi? İl il aramak zorunda kalıyorsunuz. Uğraşmak zorunda kalıyorsunuz. Bunda da devletin bir minimum stok belirlemesi lazım. Sen bu stoğu piyasada tutmak zorundasın demesi zorlaması lazım ilaç firmalarına. Onu yapamadığı zaman ilaç firmaları ne yazık ki kendi kendilerine bu işlemleri yapıyorlar. Bu ani bir ilaç ihtiyacı olduğunda çok büyük sıkıntıya yol açar." ifadelerini kullandı.

ÇÖZÜM İÇİN ACİL ÇAĞRI: YENİ KARARNAME VE STOK ZORUNLULUĞU

Bu çıkmazdan kurtulmak için acil adımlar atılması gerektiğini belirten Adana Eczacı Odası Başkanı, çözüm önerilerini de sıraladı. Yalbuzdağ, piyasa gerçeklerine uygun yeni bir ilaç fiyat kararnamesinin hazırlanmasının ve devleti, ilaç firmalarına "minimum stok" zorunluluğu getirerek piyasada yeterli miktarda ilaç bulundurmalarını sağlamasının şart olduğunu sözlerine ekledi.