Uyku Apnesi Nedir? Tehlikeli mi?

Uyku, vücudumuzun kendini yenilediği ve dinlendiği önemli bir süreçtir. Ancak, birçok insan uyku sırasında solunum sorunlarıyla karşı karşıya kalabilir. Bu sorunlardan biri olan uyku apnesi, ciddi sağlık problemlerine yol açabilir.

Uyku apnesi, solunumun uyku sırasında tekrarlayan kesintilere uğradığı bir durumdur. Bu kesintiler, solunumun birkaç saniye boyunca durmasıyla karakterizedir. Genellikle horlama, gün içindeki uyuklama ve yorgunluk gibi belirtilerle kendini gösterir.

Uyku apnesi, başlıca üç tipe ayrılır: Obstrüktif (Tıkayıcı) Uyku Apnesi, Merkezi Uyku Apnesi ve Karma Uyku Apnesi. Her bir tip, solunumun farklı nedenlerle durmasıyla ilişkilidir.

Obstrüktif uyku apnesi genellikle hava yollarındaki tıkanıklık nedeniyle ortaya çıkar. Bu durum, genellikle fazla kilo, dar hava yolları veya anatomik faktörlerden kaynaklanabilir.

Merkezi uyku apnesi, beyinden solunum kaslarına giden sinyallerin eksik veya düzensiz olduğu durumlarda meydana gelir. Bu durum, nörolojik veya kalp-damar hastalıkları gibi faktörlerden kaynaklanabilir.

Uyku apnesi, tedavi edilmediği takdirde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Tedavi seçenekleri arasında yaşam tarzı değişiklikleri, CPAP (Sürekli Pozitif Hava Yolu Basıncı) cihazı ve cerrahi müdahaleler bulunur.

Uyku apnesi, genellikle horlama, nefes darlığı ve uyku sırasında nefesin kesilmesi gibi belirtilerle kendini gösterir. Bu belirtiler, bir uyku uzmanı tarafından değerlendirilmelidir.

Uyku apnesi, ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceği için ihmal edilmemelidir. Belirtileri olan herkesin bir sağlık uzmanına başvurması önemlidir.

Uyku, insan sağlığı için hayati bir öneme sahiptir. Yeterli ve kaliteli bir uyku, bedenin ve zihnin sağlıklı bir şekilde fonksiyon göstermesi için gereklidir. Ancak, birçok kişi uyku apnesi gibi uyku bozukluklarıyla karşı karşıyadır ve bu durum ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Uyku apnesi, solunumun uyku sırasında tekrarlayan duruşmalarla kesintiye uğramasıyla karakterize edilen bir durumdur. 

Uyku Apnesi Tehlikeli mi?

Tedavi edilmediği takdirde uyku apnesi, Tip 2 şeker hastalığı ve inme veya kalp krizi gibi bazı önemli kardiyak hastalıkların ortaya çıkmasında rol oynayabileceği için bilinçli ve dikkatli olunmalıdır.

Solunum bozukluğuna uyku apnesi diyebilmek için solunum durmasının en az 10 saniye olması gerekir. Rahatsızlığın farklı alt tipleri bulunur. Hastalığın belirtileri ise apnenin bu alt tiplerine göre farklılık gösterebilir

Uyku Apnesi Belirtileri Nelerdir?

• Yüksek sesle horlama (genellikle obstrüktif uyku apnesinde daha belirgindir)
• Başkasının şahit olduğu uykuda solunum durması atakları
• Uykudan ani uyanmalar (daha çok merkezi uyku apnesinde olur)
• Sabahları uyandığında ağız kuruluğu ya da boğaz ağrısının bulunması
• Uykusuzluk çekme
• Sabahları olan ağız kuruluğu ve boğaz ağrısı
• Sabah baş ağrıları
• Depresif ruh hali
• Sinirlilik
• Dikkat sorunları
• Uyku apnesinde horlama neden olur sorusuna, daralmış hava yolundan geçen havanın hızlanması ve yumuşak dokuları titreştirmesi sonucu horlama sesi ortaya çıkar cevabı verilebilir.

Bu problemden muzdarip ve uygun tedavi almayan çocuklarda uyum sağlama, davranış ve öğrenme ile ilgili çeşitli belirtiler ortaya çıkabilir. Çabuk dağılan dikkat, okul performansının düşmesi ve anlama güçlüğü oluşabilecek bu şikayetler arasında yer alır.

Küçük çocuklarda uyku apnesi gibi bir bozukluktan şüphelenilen durumlarda çocuk uyurken bazı uyarıcı belirtilere dikkat edilmelidir:

Uyku Apnesi Nedenleri Nelerdir?

Uyku apnesinin nedenleri obstrüktif ve santral formda farklılık gösterir. Obstrüktif uyku apnesi boğaz arka kısmında yer alan kasların gevşemesi sonucu meydana gelir. Bu kasların temel fonksiyonu yumuşak damağın desteklenmesini sağlayarak küçük dil ve bademcik gibi yapıların yan taraflarda tutulmasını gerçekleştirir.

Bu kasların gevşemesi sonrasında hava yolları kişi nefes alıp verirken giderek daralır ve hava yolu tamamen kapanabilir. Yeterince hava alamayan kişi aynı zamanda oksijen açlığı da yaşamaya başlar.

Oksijen düzeyinin düşmesi ile beyinden kişiyi uyandırıcı sinyaller gider ve böylelikle kişinin uyanıp hava yollarını tekrar açması hedeflenir. Uyanıklık hali genellikle çok kısa sürelidir ve kişiler bu süre zarfını hatırlamakta güçlük yaşarlar. Bu durum gece boyu yaklaşık olarak 5-30 kez tekrarlanır. Bu durumdan muzdarip hastalar derin ve dinlendirici bir uyku hissinden mahrum kalırlar.

Aşırı kilo, erkek cinsiyet, kalın bir boyun (boyun çevresi 43 santimetrenin üstünde olan erkeklerde risk fazladır), dar hava yollarına sahip olmak, uyku hapı ya da sakinleştirici ilaç kullanımı, alkol ve sigara kullanımı, çeşitli nedenlerle burnun tıkalı olması ve kalıtsal olarak uyku apnesine yatkınlık bulunması, obstrüktif uyku apnesi nedenleri arasında değerlendirilir.

Daha nadir görülen santral uyku apnesi beyinden solunum ile ilgili kaslara gönderilen sinyallerin doğru şekilde iletilememesi sonucu meydana gelir. Kısa bir süreliğine kişinin solunum fonksiyonlarının çalışmadığı bu apne formunda kişiler nefes açlığı ile uykularından uyanırlar.

Obstrüktif uyku apnesinden farklı olarak santral uyku apnesi nedenlerinde ise ensefalit adı verilen beyin dokusu enfeksiyonu, beyin felci, beyin sapı problemleri, kalp hastalıkları ve narkotik ağrı kesici ilaçların kullanımı gibi çeşitli faktörler yer alır.

iniz ile paylaşarak tespit edebilirsiniz.

Eğer gece yarısı nefes nefese uyanarak havasız kalmış gibi hissediyorsanız, kendinizi uzun zamandır hep yorgun hissediyorsanız ya da eşiniz her gece yüksek sesle horladığınızı ve sık sık uykunuzda nefesinizin durduğunu söylüyorsa; bir sağlık kuruluşuna başvurarak uyku apnesi açısından değerlendirilmeyi talep edebilirsiniz.