Gürer: Hayvan sağlığı iyileşmeden ithalat durmaz, hastalıklar kontrol altına alınmalı

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, Türkiye’de yaygınlaşan şap hastalığı krizine ilişkin açıklamalarda bulundu. Gürer, Irak'ta geçen yılın sonunda yayıldığı bilinen SAT-1 tipi şap virüsüne karşı hızlı önlem alınmadığını belirterek, bugün 81 ilde hayvan pazarlarının kapatılmasına neden olan bu hastalığın "önceden öngörülebilir" bir tehdit olduğunu ifade etti. Gürer, “Şartlı kesime gönderilen hayvanlar ederinin altında satılır, üretici zarar eder. Türkiye yıllardır et ithal ediyor. Irak’ta SAT-1 virüsü görülmüşken sınırlar kapatılmadı, yeterli aşı sağlanmadı” dedi.

“Şap virüsü rüzgârla bile yayılabilir, halk bilinçlendirilmeli”

Ömer Fethi Gürer, Bakanlığın “şap zoonotik değildir, insanlara bulaşmaz” yönündeki açıklamalarını da eleştirerek, “Şap hastalığı, üniversitelerde hocalarımızın zoonotik hastalıklar başlığı altında anlattığı ilk hastalıklardan biri. Yani hayvandan insana bulaşabilir. Ama Bakanlık açıklamalarında bunun insan sağlığına etkisi yok gibi lanse ediliyor. Bu açıklamalar alınması gereken önlemleri gevşetebilir. Görüştüğüm uzmanlar, bu virüsün rüzgârla bile yayılabileceğini, hayvandan insana bulaşabileceğini ama çoğunlukla hafif geçtiğini belirtiyor. Ancak bu, bulaşma riskinin yok olduğu anlamına gelmez. Sütü kaynatmadan, eti pişirmeden tüketmek her zaman bir risk barındırır. Bu yüzden halk bilgilendirilmeli. 81 ilde hayvan pazarları kapalı. Bu, hastalığın yaygınlığını zaten gösteriyor. Bu kadar yaygın bir hastalık için Bakanlık hâlâ ‘sorun yok’ diyorsa, burada bir samimiyet sorunu vardır. Hastalık Hakkâri’den başlamış. Irak’ta SAT-1 tipi virüs ortaya çıkmışken siz sınırda kontrolü sağlayamazsanız, bugün 81 ilde hayvan pazarı kapatırsınız. Bu işin sonucu da süt ve et üretiminde aksama olur, üretici zarar eder, tüketiciye ise yüksek fiyat olarak yansır” diye ifade etti.

“Şap hastalığı üreticiyi zarar ettiriyor”

Ömer Fethi Gürer, şap hastalığı nedeniyle hayvanların şartlı kesime gönderildiğini ve bunun üreticiler için gelir kaybı anlamına geldiğini ifade ederek şunları söyledi: “Şartlı kesime gönderilen hayvan ederinin altında satılır. Üretici zarar eder. Sütte verim düşer. Ette kayıp olur. Zaten Türkiye yıllardır et ithal ediyor. 2010’dan bu yana 10 milyondan fazla hayvan ithal edilmiş. Bu ithalata 12 milyar dolar harcanmış. O zaman et ve süt arzında sorun olmayacak söylemi ne kadar gerçekçi. Veteriner Hizmetleri Kanunu açık. Yabancı bir ülkede hastalık çıktığında o ülkeden ithalatı durdurabilirsiniz. Irak’ta SAT-1 görülmüşse, neden sınır kapatılmadı? Neden yeterli aşı temin edilmedi? Bu soruların yanıtı yok. Yem fiyatı, çoban masrafı, mazot, elektrik, su derken hayvancılık yapılacak hâl kalmadı. Aile işletmeleri kapatıyor. Bakanlık yeterli desteği vermediği gibi, şimdi hastalıkla üreticiye darbe iki katına çıktı.”

Gürer, çözüm önerilerini de şöyle sıraladı:

• Veteriner istihdamı artırılmalı
• Veteriner İşleri Genel Müdürlüğü yeniden açılmalı
• Aşılar zorunlu olmalı
• Hayvancılık olan Her köyde veteriner bulunmalı
• Küçük Aile tipi işletmeler de hayvancılık desteklenmeli
• Hijyen ve karantina kuralları sıkı denetlenmeli

“Hayvan sağlığı iyileşmeden ithalat son bulmaz”

Gürer, “Bakanın sorusuna verdiği yanıtta 2024 yılında 146 baş hayvanda şap, 71 hayvanda brucella,96 baş hayvanda koyun keçi, vebası, 2795 baş hayvanda şarbon 1050 baş hayvanda koyun keçi Çiçek hastalığı ve 326 baş hayvanda mavidil hastalığı ölümle sonuçlandığını ve 1051 büyükbaş ile 347 küçükbaş hayvan mevzuat çerçevesinde şarta tabi kesime gönderildiği belirtti .Bu veriler dahi hayvan hastalıklarının varlığı işaret ediyor. Ülkemiz hayvan hastalığı önleyip buzağı ölümlerini AB ülkeleri kriterlerine düşürse hayvan ve et ithaline gerek kalmaz” şeklinde konuştu.