Gürer: TMO, yerli üreticiye destek olmalı, ithalatı durdurmalı

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, mayıs sonunda Çukurova’da başlayacak olan buğday hasadı öncesi Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) çiftçinin yanında olmasını istedi. Gürer, geçtiğimiz dönemde TMO uygulamalarındaki aksaklıkları gündeme getirerek, çiftçilerin bu yıl da aynı sorunlarla karşılaşmaması gerektiğine dikkat çekti. TBMM KİT Komisyonu’nda, TMO Sayıştay raporları görüşülürken TMO Genel Müdürü Ahmet Gürdal’ın katılımıyla yapılan toplantıda Gürer, 2025 yılı için hububat alım fiyatlarına dair uyarılarda bulunmuştu. Ayrıca, hasat dönemi öncesi, Çukurova’da çiftçilerle yapılan görüşmelerde geçen yıl yaşanan TMO sorunları tekrar gündeme geldi.

“Çiftçi destek beklerken ithalat yapılıyor”

Ömer Fethi Gürer, “Toprak Mahsulleri Ofisi çiftçinin kara gün dostuydu ama şimdi Toprak Mahsulleri Ofisi daha çok yurtdışından ithalat ürün getirmenin peşinde. Buğday getiriyor, arpa getiriyor; kendi çiftçisi ise beklediği desteği göremiyor. Örneğin, randevu sistemi ile ilgili sizin şikayetleriniz var herhalde?” diye sordu.

Çiftçi Refik Serttaş, Muammer Üstündağ, randevu sisteminin kendilerini zor durumda bıraktığını belirterek şunları söyledi: “Randevu sisteminde randevuyu derhal alamıyoruz. Alamadığımız için döver biçerciyi buluyoruz, kamyoncuyu buluyoruz ama randevuyu alamadığımız için tüccarın eline düşüyoruz. Tüccar da 7 lira olması gereken bir arpayı 5,5 liraya kadar alıyor.”

"Çiftçi borcunu ödeyebilmek için tüccara mecbur kalıyor”

Ömer Fethi Gürer, “Şimdi TMO, 'ayağıma getir' diyor; getirsen de 'randevu al' diyor. Randevun yoksa ürününü almam diyor. TMO’nun kapısında bekliyorsun çünkü ‘randevun yok’ diyor. Ama öyle olunca senin borcun var, borcunu kapatacaksın. Ne yapıyorsun? Mecbur tüccara gitmek zorunda kalıyorsun. Tüccar da daha düşük fiyat veriyor. Daha düşük fiyat verince de ürettiğin ürünün girdi maliyetine göre kazancın düşüyor” dedi.

TMO peşin fiyatla alım yapsın

Çiftçi Refik Serttaş, TMO’nun vadeli alım sisteminin köylüyü zor durumda bıraktığını belirterek, "Buradaki sistemde TMO’nun bize 30 günlük, 45 günlük vadeli aldığı için köylü 8’inci ayın 15’inde harmana borçlandığı için TMO’ya fazla ürün götüremiyor. Bunun vadeli sistem değil de TMO’nun da biraz peşin fiyatla almasını istiyoruz” şeklinde konuştu.

“Çiftçi desteklenmezse Türkiye’nin gıda sorunu büyür”

Gürer, çiftçiliğin zorluklarına dikkat çekerek, üreticilerin desteklenmesi gerektiğini ifade ederek şunları söyledi: “Çiftçilik en zor işlerden biri. Bir yıl boyunca tarlayı süreceksin, sulayacaksın, tohum alacaksın, ilaç alacaksın, gübre alacaksın, mazota para bulacaksın, işçiliğe para bulacaksın, üreteceksin. Ürettikten sonra ne beklersin? Giderlerin kadar gelirin de dengeli olsun beklersin. Ama ülkemizde Adalet ve Kalkınma Partisi dönemlerinde uygulanan politikalarla çiftçi refahını sağlayacak bir destek olmadığından kırsal boşalıyor, göç veriyor. Traktörü varsa, tarlası varsa bu işi sürdürüyor. Küçük aile tipi işletmeler zaten bu işi önemli ölçüde bırakıyor. Hayvancılıkta da 1 ila 10 hayvanı olanlar bırakıyor. Tarlası küçükse üretimden uzaklaşıyor. Çiftçiyi üretim öncesinde, üretim sürecinde ve üretim sonrasında yaşadıklarını çözmezsek Türkiye’nin gıdada gelecekte problemleri artacak.”