Gürer: Türkiye’de arıcılığın geleceği için denetimler sıkılaştırılmalı, destekler artırılmalı

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili ve TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, TBMM’de düzenlediği basın toplantısında, Dünya Arıcılık Günü vesilesiyle arıcıların yaşadığı sahte bal, yüksek girdi maliyetleri, artan arı ölümleri ve bürokratik zorluklar gibi önemli sorunları detaylıca gündeme taşıdı. Gürer, üreticilerin sahadaki sıkıntılarını aktardı, denetimlerin artırılması ve arıcılara destek sağlanmasının gerekliliğini vurguladı.

“Ankara’da 22 sahte bal vakası tespit edildi, sektörde sorunlar devam ediyor”

Ömer Fethi Gürer, “Yüz bine yakın ülkemizde bal üreticisi var. Toplam koloni sayısı da dokuz milyona ulaşmış bulunuyor. Yurt içi üretimi yüz yirmi bin tona kadar çıktı. Bazı dönemlerde bu daha düşük gerçekleşiyor ve bunun da on bin tonu ihraç ediliyor. Sahte bal listelerde zirvede ama hala bu konuda süreç balcıların aleyhine işliyor.  Sahte balla ilgili tüketicinin ilk anda saptama yapması olası değil. Laboratuvarlarda incelenerek ortaya çıkıyor. Ankara'da geçen yılın son aylarında yedi firmada yirmi iki sahte bal saptandığını bakanlık açıklamıştı. Ancak sonrası süreçte de bu tür firmaların sektörde devam ettiği ve bunlarla ilgili caydırıcı yaptırımların yeterli etki göstermediğini görüyoruz” diye ifade etti.

“Arıcılıkta girdi maliyetleri çok yüksek, bal ucuz ürün değil”

Arıcılıkta girdi maliyetlerinin çok yüksek olduğunu belirten Gürer şunları söyledi: “Bal ucuz bir ürün değil. Yurttaşın gerçek bala ulaşabilmesi için önlemler alınmalı. Bahar beslemesi yapan arıcıları ziyaret ettiğimde, farklı konularda şikayetleri olsa da ortaya çıkan zirai donun arıcılara önemli darbe vurduğu görülüyor. Çiçeklenme döneminde çiçekleri don vurduğu için arılar çiçeğe erişimde sorun yaşadı. Ayrıca ilkbahar beslemesi için kovanları kontrol ettiklerinde, bu yıl arı ölümlerinde de artış olduğunu ifade ettiler. Arı ölümlerinin birden çok nedeni var. Tarım zehirlerinin rastgele uygulanmasıyla ortaya çıkan sorunlar olduğu gibi, iklimin etkisiyle oluşan sorunlar da bulunuyor. Bölgesel olarak nakliye yoluyla farklı bölgelere götürülüyor. Örneğin, Niğde bölgelerindeki arılar kışı Çukurova’da geçiriyor; daha sonra çam balı için Aydın Kuşadası’na götürülüyor. Bu süreçte arı sahiplerinin öncelikle baktığı şey, arının güç olarak taşınabilecek potansiyele sahip olup olmadığıdır. Eğer arı güçlü ise bu nakil işlemi gerçekleşiyor. Tabii bu nakil işlemi de bir nakliye bedelini ortaya çıkarıyor. Mazota gelen her zam, arıcı için ek bir maliyet. Bunun yanı sıra şekerle ilgili destek beklentileri var. Kısmi olarak bazı destekler verilse de arıcılar, bu desteklerin farklı biçimlerde geri alındığından şikayetçiler. Örneğin, arıyı Niğde’den Adana’ya gönderecekse belge tanzim ettiğinde belli bir ücret alınıyor. Daha sonra bu arıların gittiği yerde de “kovanlama bedeli” alınıyor. Bu bedeller de ayrı bir gider oluşturuyor. Arıcılar, bu kalemlerin de düzenlenmesini istiyorlar. Bu süreçte nakliye evrakları ve bürokratik işlemler arıcılar için sorun oluşturuyor. Ama özellikle ani hava değişimleri ile arı kayıpları artıyor. Bunlara tarım zehirleri de eklenince, kayıplar daha da yukarıya çıkıyor. Arılarda arı bitinin ve benzeri zararlıların yol açtığı olumsuz sonuçlara karşı tedavi amaçlı yeterli ilaç bulamadıklarını belirtiyorlar. Bu ilaçların da önemli bölümü yine yurt dışından geliyor. Bunun sonucunda arıcılar, giderlerinin artmasının yanında piyasadaki sahte balla da mücadele etmek zorunda kalıyor. Yani bir yerden bir yere taşırken sorun var, arının sağlığı açısından kullanılacak ilaçların temininde sorun var” diye ifade etti.

“Sahte bal, gerçek balın fiyatını ve pazarlanmasını zorlaştırıyor”

Gürer, sahte balın piyasada gerçek balın fiyatın pazarlanmasını da zorlaştırdığını belirterek şunları söyledi: “Arı ile ilgili verilen şekerin maliyetinin artışı bir girdi yükü oluşturuyor. Sahte balla piyasada gerçek balın fiyat farkı ve pazarlamaya yönelik sorunlar yaşanıyor. Böyle olunca da bal üreticileri dert yanıyor. Bunların tamamının düzenlenmesi gerekiyor. Arıcılar Günü'nde arıcılar için olması gerekeni kamuoyunun gündemine bir kez daha getiriyoruz. Bu anlamda, taklit ve tağşişe yönelik denetimler sıkılaştırılmalı, arıcılara gerekli destek sağlanmalıdır. Dünyada markalaşma noktasında önemli bir yere sahip olan arıcılığı, eğer bu şekilde sahipsiz bırakırsak, süreçte diğer tarım ürünlerinde olduğu gibi ciddi sorunlar oluşabileceğini ifade ediyorum.”