Birinin malını veya eşyasını ondan habersiz kullanmak caiz mi?
Yazının Giriş Tarihi: 06.02.2025 17:45
Yazının Güncellenme Tarihi: 06.02.2025 17:45
Birinin malını veya eşyasını ondan habersiz kullanmak caiz mi?
Başkasına ait herhangi bir malı veya eşyasını kullanmak o kişinin iznine bağlıdır. Kişi izin vermese onun hiçbir malını veya eşyasını kullanmayız. Örneğin birinin internetini ona haber vermeden kullanmak caiz değildir. Çünkü internet ağlarında ücreti ödeyen bu hizmetin sahibi olmaktadır. Dolayısıyla kişi bu işi kendisi için yapmış ve kendisi kullanıyordur. Sahibi olan bir malı kullanmak o malın sahibinin iznine bağlı olduğundan ondan habersiz internetini kullanmak caiz değildir.
Kaldı ki internet konusu hem malını izinsiz kullandığımız kişiye karşı hem de şirketin sahibine karşı bir sorumluluktur. Kişinin malını ondan izinsiz kullanmamız bir kul hakkıdır. Aynı şekilde diyelim ki şirket belli şartlarla ve sınırsız limitlerle bu işi sadece bir kişi veya eve tahsisi etmişse bu kurallara da riayet etmemek doğru değildir. Kısaca başkasının internetini habersiz kullanmak uygun değildir.
Müslüman kimse Müslüman olmayan kişiye domuz eti satabilir mi?
İslam fıkhına göre bir kimsenin herhangi bir malı satabilmesi için, önce o mala sahip olması gerekir. Sahip olunmayan bir şeyin satılabilmesi, şüphesiz söz konusu değildir.
İslamî hükümlere göre, domuz eti, sarhoşluk veren içki ve benzerleri mallar Müslüman’ın sahip olabileceği mütekavvim bir mal değildir. Müslüman bunları satın alamaz, imal edemez ve edinemez.
Bu itibarla, bir Müslüman’ın, müşterileri gayr-ı Müslim bile olsa, bu tür haram malların ticaretini yapması, dinen caiz değildir.
Mazeretsiz olarak namazı kazaya bırakmak caiz mi?
İslam'da namaz, oruç ve hac gibi ibadetler için belirli ifa vakitleri konulmuştur. Bu vakitlerin kaçırılması halinde artık eda değil, kaza söz konusudur. Farz namazların kendi vakitleri içinde kılınması farzdır. Özürsüz olarak bir namazın kazası ile bu kimsenin üzerinden namaz borcu düşse de geciktirmekten meydana gelen günah devam eder. Bunun için, namazı kaza eden kimsenin, ayrıca Allah'a tövbe etmesi gerekir.
Şer’i özür ve mazeretler namazı tehir etmek için meşru bir yoldur. (Yolculuk gibi) Fakat günlük işler, sanat ve meslekler, aile fertlerinin geçimini sağlamak için yapılan çalışma ve işler namazın kazaya bırakılması için özür sayılmaz.
Alış verişte mal alımını cazip hale getirmek için verilen fazla malı almak caiz mi?
Öncelikle şunu bilmek gerekir ki alış verişi cazip hale getirmek için meşru olmak kaydı ile verilen her şey dinen caizdir. Bu anlamda promosyon sürümü artırmak için satılan malla beraber ilave olarak para, eşya ve benzeri bir şeyi bedava olarak müşteriye vermektir.
Herhangi bir şart olmaksızın ve verilen promosyon meşru olmak kaydıyla satışla beraber promosyon verme de bir sakınca yoktur. Çünkü alıcı neye para verdiğini, satıcı da neyi pazarladığını bilmektedir. Örnek olarak; televizyon telefon verilmesi gibi bir alışveriş dinen sakıncalı değildir.
Burada en önemli nokta; alıcıyı aldatacak bir unsura yer verilmemesidir.
Günün Ayeti
Andolsun biz, cinlerden ve insanlardan birçoğunu cehennem için yaratmış olduk. Bunların kalpleri vardır ama onlarla kavrayamazlar; gözleri vardır ama onlarla göremezler; kulakları vardır ama onlarla işitemezler. Onlar hayvanlar gibidir, hatta daha da şaşkındırlar. İşte asıl gafiller onlardır.
A’raf, 7/179.
Günün Hadisi
"Müslümanın, Müslüman üzerindeki hakkı beştir: "Selamını almak, hastalandığında ziyaretine gitmek, cenazesine katılmak, davetine icabet etmek, hapşırınca yerhamükallah demek."
Buhari, “Cenâiz”, 2.
Günün Sözü
Günün sonunda mazeretler değil sonuçlar önemlidir.
Günün Duası
Allah’ım ülkemize ve milletimize huzur ver. Bizi ve ülkemizi her türlü kaza, bela ve musibetlerden muhafaza eyle.
Bunları biliyor muyuz?
Kuşluk namazı nedir?
Güneşin doğmasından yaklaşık 45-50 dakika geçmesinden, zeval vaktine kadar olan süre içinde kılınan nafile namaza denir.
Günün Nüktesi
Helak…
"Allah bir kulu helak etmeyi dilediği zaman ondan hayayı alır.
Ondan hayayı aldığı zaman artık ona Allah'ın gazap ve cezası gelir.
Allah'ın gazabı geldiğinde de ondan emanet duygusu çekilip alınır.
Güvenirlilik alındıktan sonra o kimse hainleşir. O hainleşince de ondan merhamet çekilip alınır.
Ondan merhamet alındığı zaman da o kimse artık kovulmuş ve lanetlenmiş olur.
Kovulup, lanetlendiği zaman da İslam bağını boynundan çıkarmış olur ."
İbn Mace, “Fiten”, 41.
Yorum Ekle
Yorumlar
Sizlere daha iyi hizmet sunabilmek adına sitemizde çerez konumlandırmaktayız. Kişisel verileriniz, KVKK ve GDPR
kapsamında toplanıp işlenir. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul etmiş olacaksınız.
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.
Doç. Dr. Zeki Uyanık
Birinin malını veya eşyasını ondan habersiz kullanmak caiz mi?
Birinin malını veya eşyasını ondan habersiz kullanmak caiz mi?
Başkasına ait herhangi bir malı veya eşyasını kullanmak o kişinin iznine bağlıdır. Kişi izin vermese onun hiçbir malını veya eşyasını kullanmayız. Örneğin birinin internetini ona haber vermeden kullanmak caiz değildir. Çünkü internet ağlarında ücreti ödeyen bu hizmetin sahibi olmaktadır. Dolayısıyla kişi bu işi kendisi için yapmış ve kendisi kullanıyordur. Sahibi olan bir malı kullanmak o malın sahibinin iznine bağlı olduğundan ondan habersiz internetini kullanmak caiz değildir.
Kaldı ki internet konusu hem malını izinsiz kullandığımız kişiye karşı hem de şirketin sahibine karşı bir sorumluluktur. Kişinin malını ondan izinsiz kullanmamız bir kul hakkıdır. Aynı şekilde diyelim ki şirket belli şartlarla ve sınırsız limitlerle bu işi sadece bir kişi veya eve tahsisi etmişse bu kurallara da riayet etmemek doğru değildir. Kısaca başkasının internetini habersiz kullanmak uygun değildir.
Müslüman kimse Müslüman olmayan kişiye domuz eti satabilir mi?
İslam fıkhına göre bir kimsenin herhangi bir malı satabilmesi için, önce o mala sahip olması gerekir. Sahip olunmayan bir şeyin satılabilmesi, şüphesiz söz konusu değildir.
İslamî hükümlere göre, domuz eti, sarhoşluk veren içki ve benzerleri mallar Müslüman’ın sahip olabileceği mütekavvim bir mal değildir. Müslüman bunları satın alamaz, imal edemez ve edinemez.
Bu itibarla, bir Müslüman’ın, müşterileri gayr-ı Müslim bile olsa, bu tür haram malların ticaretini yapması, dinen caiz değildir.
Mazeretsiz olarak namazı kazaya bırakmak caiz mi?
İslam'da namaz, oruç ve hac gibi ibadetler için belirli ifa vakitleri konulmuştur. Bu vakitlerin kaçırılması halinde artık eda değil, kaza söz konusudur. Farz namazların kendi vakitleri içinde kılınması farzdır. Özürsüz olarak bir namazın kazası ile bu kimsenin üzerinden namaz borcu düşse de geciktirmekten meydana gelen günah devam eder. Bunun için, namazı kaza eden kimsenin, ayrıca Allah'a tövbe etmesi gerekir.
Şer’i özür ve mazeretler namazı tehir etmek için meşru bir yoldur. (Yolculuk gibi) Fakat günlük işler, sanat ve meslekler, aile fertlerinin geçimini sağlamak için yapılan çalışma ve işler namazın kazaya bırakılması için özür sayılmaz.
Alış verişte mal alımını cazip hale getirmek için verilen fazla malı almak caiz mi?
Öncelikle şunu bilmek gerekir ki alış verişi cazip hale getirmek için meşru olmak kaydı ile verilen her şey dinen caizdir. Bu anlamda promosyon sürümü artırmak için satılan malla beraber ilave olarak para, eşya ve benzeri bir şeyi bedava olarak müşteriye vermektir.
Herhangi bir şart olmaksızın ve verilen promosyon meşru olmak kaydıyla satışla beraber promosyon verme de bir sakınca yoktur. Çünkü alıcı neye para verdiğini, satıcı da neyi pazarladığını bilmektedir. Örnek olarak; televizyon telefon verilmesi gibi bir alışveriş dinen sakıncalı değildir.
Burada en önemli nokta; alıcıyı aldatacak bir unsura yer verilmemesidir.
Günün Ayeti
Andolsun biz, cinlerden ve insanlardan birçoğunu cehennem için yaratmış olduk. Bunların kalpleri vardır ama onlarla kavrayamazlar; gözleri vardır ama onlarla göremezler; kulakları vardır ama onlarla işitemezler. Onlar hayvanlar gibidir, hatta daha da şaşkındırlar. İşte asıl gafiller onlardır.
A’raf, 7/179.
Günün Hadisi
"Müslümanın, Müslüman üzerindeki hakkı beştir: "Selamını almak, hastalandığında ziyaretine gitmek, cenazesine katılmak, davetine icabet etmek, hapşırınca yerhamükallah demek."
Buhari, “Cenâiz”, 2.
Günün Sözü
Günün sonunda mazeretler değil sonuçlar önemlidir.
Günün Duası
Allah’ım ülkemize ve milletimize huzur ver. Bizi ve ülkemizi her türlü kaza, bela ve musibetlerden muhafaza eyle.
Bunları biliyor muyuz?
Kuşluk namazı nedir?
Güneşin doğmasından yaklaşık 45-50 dakika geçmesinden, zeval vaktine kadar olan süre içinde kılınan nafile namaza denir.
Günün Nüktesi
Helak…
"Allah bir kulu helak etmeyi dilediği zaman ondan hayayı alır.
Ondan hayayı aldığı zaman artık ona Allah'ın gazap ve cezası gelir.
Allah'ın gazabı geldiğinde de ondan emanet duygusu çekilip alınır.
Güvenirlilik alındıktan sonra o kimse hainleşir. O hainleşince de ondan merhamet çekilip alınır.
Ondan merhamet alındığı zaman da o kimse artık kovulmuş ve lanetlenmiş olur.
Kovulup, lanetlendiği zaman da İslam bağını boynundan çıkarmış olur ."
İbn Mace, “Fiten”, 41.