Bazen bir şehir ismi, haritada küçük bir nokta gibi görünse de bir halkın, bir neslin, hatta insanlığın vicdanında koca bir yara olarak yer eder.
Srebrenitsa, işte tam da böyle bir yerdir. Bosna Hersek’in doğusunda, sıradan bir kasabaydı belki. Ama 11 Temmuz 1995’te sıradanlığı sonsuza dek bozuldu.
O günden sonra Srebrenitsa, sadece bir coğrafya adı değil, bir soykırımın, bir ihanetin ve en çok da unutulmaması gereken bir utancın adı oldu.
Srebrenitsa’da yaşananlar, sadece savaş koşullarında meydana gelen trajik ölümler değildir. O gün, 8 bin 372 erkek ve erkek çocuk; BM tarafından “güvenli bölge” ilan edilen bir yerde, BM askerlerinin gözü önünde, sistematik şekilde katledildi.
Bunu yapanlar sadece silah taşıyanlar değildi. Susanlar, görmezden gelenler, müdahale etmeyenler de bu katliamın ortağıydı.
Bugün 29 yıl geçti. Her 11 Temmuz’da kimliği yeni belirlenen kurbanlar Potoçari’de toprağa veriliyor. Her defin, geride kalanlar için yeni bir yas, yeni bir acı demek.
Çünkü Bosna’da acılar zamana yayılmış, yıllara bölünmüş. Anne Hatice'nin dört oğlunun dört ayrı mezarı var. Ama yıllarca o mezarların nerede olduğunu bile bilmiyordu.
Srebrenitsa soykırımı, faillerin sadece bir kısmının yargılandığı ama asla tam anlamıyla cezalandırılmadığı bir suç olarak tarihe geçti.
Uluslararası mahkemeler "soykırım" dedi ama aynı mahkemeler, bazı devletleri sorumluluktan muaf tuttu. Bu, adalet mi?
Bugün dünya başka savaşlarla, başka facialarla sarsılıyor. Gazze’de, Sudan’da, Ukrayna’da siviller yine ölüyor.
Oysa Srebrenitsa bize bir şeyi açıkça göstermişti: Seyredenler de suçludur. Sessiz kalanlar, suça ortak olur. Uluslararası kurumlar karar almakta geç kalırsa, kaybedilen hep insan hayatı olur.
Srebrenitsa'yı unutmak demek, dünyanın başka yerlerinde aynı acıların yaşanmasına göz yummak demektir.
Bu yüzden Srebrenitsa’yı anmak bir merasim değil, bir vicdan muhasebesidir. Her yıl bu acıyı hatırlamak, insanlığın “bir daha asla” sözünü sınamasıdır.
Eğer bir çocuğun mezarı bilinmiyorsa, eğer bir annenin yıllar sonra bile gözü yaşlıysa, eğer bir toplum hâlâ “adalet” diye haykırıyorsa...
Sizlere daha iyi hizmet sunabilmek adına sitemizde çerez konumlandırmaktayız. Kişisel verileriniz, KVKK ve GDPR
kapsamında toplanıp işlenir. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul etmiş olacaksınız.
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.
Srebrenitsa: Unutulursa tekrar eder
Fatma AKÇAY
Bazen bir şehir ismi, haritada küçük bir nokta gibi görünse de bir halkın, bir neslin, hatta insanlığın vicdanında koca bir yara olarak yer eder.
Srebrenitsa, işte tam da böyle bir yerdir. Bosna Hersek’in doğusunda, sıradan bir kasabaydı belki. Ama 11 Temmuz 1995’te sıradanlığı sonsuza dek bozuldu.
O günden sonra Srebrenitsa, sadece bir coğrafya adı değil, bir soykırımın, bir ihanetin ve en çok da unutulmaması gereken bir utancın adı oldu.
Srebrenitsa’da yaşananlar, sadece savaş koşullarında meydana gelen trajik ölümler değildir. O gün, 8 bin 372 erkek ve erkek çocuk; BM tarafından “güvenli bölge” ilan edilen bir yerde, BM askerlerinin gözü önünde, sistematik şekilde katledildi.
Bunu yapanlar sadece silah taşıyanlar değildi. Susanlar, görmezden gelenler, müdahale etmeyenler de bu katliamın ortağıydı.
Bugün 29 yıl geçti. Her 11 Temmuz’da kimliği yeni belirlenen kurbanlar Potoçari’de toprağa veriliyor. Her defin, geride kalanlar için yeni bir yas, yeni bir acı demek.
Çünkü Bosna’da acılar zamana yayılmış, yıllara bölünmüş. Anne Hatice'nin dört oğlunun dört ayrı mezarı var. Ama yıllarca o mezarların nerede olduğunu bile bilmiyordu.
Srebrenitsa soykırımı, faillerin sadece bir kısmının yargılandığı ama asla tam anlamıyla cezalandırılmadığı bir suç olarak tarihe geçti.
Uluslararası mahkemeler "soykırım" dedi ama aynı mahkemeler, bazı devletleri sorumluluktan muaf tuttu. Bu, adalet mi?
Bugün dünya başka savaşlarla, başka facialarla sarsılıyor. Gazze’de, Sudan’da, Ukrayna’da siviller yine ölüyor.
Oysa Srebrenitsa bize bir şeyi açıkça göstermişti: Seyredenler de suçludur. Sessiz kalanlar, suça ortak olur. Uluslararası kurumlar karar almakta geç kalırsa, kaybedilen hep insan hayatı olur.
Srebrenitsa'yı unutmak demek, dünyanın başka yerlerinde aynı acıların yaşanmasına göz yummak demektir.
Bu yüzden Srebrenitsa’yı anmak bir merasim değil, bir vicdan muhasebesidir. Her yıl bu acıyı hatırlamak, insanlığın “bir daha asla” sözünü sınamasıdır.
Eğer bir çocuğun mezarı bilinmiyorsa, eğer bir annenin yıllar sonra bile gözü yaşlıysa, eğer bir toplum hâlâ “adalet” diye haykırıyorsa...
Srebrenitsa bitmedi.
Unutulmadı.
Unutturulmayacak.