Yörük kültürüne ait bir sembol olan Mor Cepken, kadının şiddete veya haksızlığa karşı sesini duyurma yöntemiydi. Yıllar önce, Yörük kadınları evlenirken çeyizlerine mor cepken eklerdi. Bu, sadece bir giysi değil, aynı zamanda yaşadıkları karşı verdikleri bir mesajdı. Kenarları sarı işlemeli, yelek biçimli bu cepken, kadınların maruz kaldıkları haksızlıkları ve eşlerinden gördükleri şiddeti haykırma biçimiydi. Kadınlar mor cepkeni giyip köy meydanına çıktığında, bu bir yardım çağrısıydı.
KADININ MOR CEPKEN GİYDİĞİNİ GÖREN KÖYLÜ HALK KADINI KORUMA ALTINA ALIR
Bu gelenek, sadece kadının yaşadığı zorluğu dile getirmekle kalmazdı, aynı zamanda toplumu harekete geçirirdi. Kadının mor cepken giydiğini gören köylü halk, kadını koruma altına alır, eşini ise dışlardı. Mor cepken giyen kadının eşi, toplumdan dışlanır, ona selam verilmez, davetlere çağrılmaz, adeta yalnızlaştırılırdı. Bu, kadına uygulanan şiddete karşı toplumsal bir cezaydı. Eşiyle arasını düzeltemeyen erkek, toplum tarafından dışlanmış, adeta ömür boyu yalnız kalmaya mahkûm edilmiş olurdu.
MOR CEPKEN, YÖRÜK KADINLARININ SESİ OLMUŞTU
Mor cepken, Yörük kadınlarının sesi olmuştu. Kadınların güçsüz olmadığını, haksızlığa boyun eğmeyeceğini ve toplumun da bu haksızlığa sessiz kalmayacağını simgeliyordu. Bir nevi Yörük toplumunun, kadınların onuruna sahip çıkma biçimiydi. Efsanelere göre, mor cepken giyildiğinde, köyde adeta hayat dururdu. Masal anaları, doğum ebeleri o kadını yanlarına alır, onun yanında dururlardı. O cepken, kadının haksızlığa karşı koyduğu en güçlü zırhıydı.
Bu gelenek, ne yazık ki günümüzde kaybolmaya yüz tuttu. Ancak, bugünün kadınları için hala bir anlamı var. Mor cepkeni sırtında taşımaya devam eden Yörük kadınları sayıları az olsa bile hala var. Şiddet gören, haksızlığa uğrayan ve sesini duyurmaya çalışan kadınların sembolü olarak mor cepken, yalnızca geçmişin bir hatırası değil, günümüzde de bir direniş sembolü olarak varlığını sürdürüyor.
Yorum Ekle
Yorumlar (0)
Sizlere daha iyi hizmet sunabilmek adına sitemizde çerez konumlandırmaktayız. Kişisel verileriniz, KVKK ve GDPR
kapsamında toplanıp işlenir. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul etmiş olacaksınız.
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.
Mor Cepken: Yörük Kadınlarının Sessiz Çığlığı
Meryem Ünal
Yörük kültürüne ait bir sembol olan Mor Cepken, kadının şiddete veya haksızlığa karşı sesini duyurma yöntemiydi. Yıllar önce, Yörük kadınları evlenirken çeyizlerine mor cepken eklerdi. Bu, sadece bir giysi değil, aynı zamanda yaşadıkları karşı verdikleri bir mesajdı. Kenarları sarı işlemeli, yelek biçimli bu cepken, kadınların maruz kaldıkları haksızlıkları ve eşlerinden gördükleri şiddeti haykırma biçimiydi. Kadınlar mor cepkeni giyip köy meydanına çıktığında, bu bir yardım çağrısıydı.
KADININ MOR CEPKEN GİYDİĞİNİ GÖREN KÖYLÜ HALK KADINI KORUMA ALTINA ALIR
Bu gelenek, sadece kadının yaşadığı zorluğu dile getirmekle kalmazdı, aynı zamanda toplumu harekete geçirirdi. Kadının mor cepken giydiğini gören köylü halk, kadını koruma altına alır, eşini ise dışlardı. Mor cepken giyen kadının eşi, toplumdan dışlanır, ona selam verilmez, davetlere çağrılmaz, adeta yalnızlaştırılırdı. Bu, kadına uygulanan şiddete karşı toplumsal bir cezaydı. Eşiyle arasını düzeltemeyen erkek, toplum tarafından dışlanmış, adeta ömür boyu yalnız kalmaya mahkûm edilmiş olurdu.
MOR CEPKEN, YÖRÜK KADINLARININ SESİ OLMUŞTU
Mor cepken, Yörük kadınlarının sesi olmuştu. Kadınların güçsüz olmadığını, haksızlığa boyun eğmeyeceğini ve toplumun da bu haksızlığa sessiz kalmayacağını simgeliyordu. Bir nevi Yörük toplumunun, kadınların onuruna sahip çıkma biçimiydi. Efsanelere göre, mor cepken giyildiğinde, köyde adeta hayat dururdu. Masal anaları, doğum ebeleri o kadını yanlarına alır, onun yanında dururlardı. O cepken, kadının haksızlığa karşı koyduğu en güçlü zırhıydı.
Bu gelenek, ne yazık ki günümüzde kaybolmaya yüz tuttu. Ancak, bugünün kadınları için hala bir anlamı var. Mor cepkeni sırtında taşımaya devam eden Yörük kadınları sayıları az olsa bile hala var. Şiddet gören, haksızlığa uğrayan ve sesini duyurmaya çalışan kadınların sembolü olarak mor cepken, yalnızca geçmişin bir hatırası değil, günümüzde de bir direniş sembolü olarak varlığını sürdürüyor.