TÜİK: Türkiye nüfusunun yüzde 49,9'unu kadınlar oluşturuyor ve kadınlar erkeklerden daha fazla yaşıyor

Türkiye İstatistik Kurumu'nun son verilerine göre, ülkemizin nüfusunun neredeyse yarısı kadınlardan oluşuyor. Ayrıca, kadınların eğitim düzeyindeki artış da dikkat çekiyor. İşte Tüik verileri...

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), "İstatistiklerle Kadın, 2023" raporunu yayınladı. Rapora göre, Türkiye'nin nüfusunun %49,9'unu kadınlar, %50,1'ini ise erkekler oluşturuyor. 31 Aralık 2023 itibarıyla, kadın nüfusunun 42 milyon 638 bin 306 kişi, erkek nüfusunun ise 42 milyon 734 bin 71 kişi olduğu belirlendi.

Kadınların daha uzun yaşaması nedeniyle, 60 ve daha yukarı yaş grubunda kadın nüfusunun lehine bir dengenin oluştuğu gözlemlendi. Özellikle 60-74 yaş grubunda kadın nüfusun oranı %52,1 iken, 90 ve üzeri yaş grubunda %70,2 olarak tespit edildi.

Raporda dikkat çeken bir diğer nokta ise kadınların eğitim düzeyindeki artış oldu. En az bir eğitim düzeyini tamamlayan 25 ve daha yukarı yaştaki kadınların oranı %86,7'ye yükselirken, yükseköğretim mezunu olan kadınların oranı ise %21,6 olarak kaydedildi.

Hayat Tabloları sonuçlarına göre, 2020-2022 döneminde Türkiye genelinde doğuşta beklenen yaşam süresi ortalama olarak 77,5 yıl olarak belirlendi. Kadınlarda bu süre 80,3 yıl iken, erkeklerde ise 74,8 yıl olarak hesaplandı. Bu verilere göre genel olarak kadınların erkeklerden ortalama olarak 5,5 yıl daha uzun yaşadığı ve doğuşta beklenen yaşam süresi farkının belirlendiği görüldü.

Türkiye Sağlık Araştırması sonuçlarına göre, boy ve kilo değerleri kullanılarak hesaplanan vücut kitle indeksi incelendiğinde, 2022 yılında 15 yaş ve üzeri kişilerin %20,2'sinin obez, %35,6'sının ise obezite öncesi durumda olduğu görüldü. Obez bireylerin oranı cinsiyete göre incelendiğinde, kadınların %23,6'sının obez ve %30,9'unun obezite öncesi durumda olduğu, erkeklerin ise ,8'inin obez ve %40,4'ünün obezite öncesi durumda olduğu belirlendi.

Ulusal Eğitim İstatistiklerine göre, yüksekokul ve fakülte, yüksek lisans ve doktora mezunu olan 25 ve daha yukarı yaştaki nüfusun toplam nüfus içindeki oranı, 2008 yılında %9,1 iken 2022 yılında %23,5'e yükseldi. Bu artışın cinsiyete göre incelenmesi ise dikkat çekici. 2008 yılında yükseköğretim mezunu olan 25 ve daha yukarı yaştaki kadınların oranı %7,1 iken, bu oran 2022 yılında %21,6'ya yükseldi. Benzer şekilde, erkeklerde ise bu oran 2008'de ,2 iken, 2022'de %25,5'e ulaştı. Kadınların yükseköğretimdeki temsiliyetindeki artış, eğitimde cinsiyet eşitliği açısından olumlu bir gelişme olarak nitelendirilebilir.

Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre, 2022 yılında 15 ve daha yukarı yaştaki nüfusun işgücüne katılma oranının %53,1 olduğu görüldü. Ancak, cinsiyet ayrımına bakıldığında bu oranın kadınlarda %35,1, erkeklerde ise %71,4 olduğu belirlendi.

İşgücüne katılma oranlarının eğitim düzeyine göre incelenmesi, kadınların eğitim seviyesi yükseldikçe işgücüne daha fazla katıldığını gösterdi. Okuryazar olmayan kadınların işgücüne katılma oranı ,9 iken, lise altı eğitimli kadınların oranı %27,1 olarak kaydedildi. Lise mezunu kadınların işgücüne katılma oranı %36,1, mesleki veya teknik lise mezunu kadınların oranı ise %43,0 olarak ölçüldü. Bu oran, yükseköğretim mezunu kadınlarda %68,8'e yükseldi.

Ancak rapor, kadınların işgücüne katılımında ve istihdamında halen ciddi farklılıkların bulunduğunu ortaya koydu. Kadınların işgücüne katılma oranı %35,1 olarak belirlenirken, istihdam oranı ise %30,4 olarak ölçüldü. Üst ve orta düzey yönetici pozisyonundaki kadın oranı ise ,6 olarak raporda yer aldı.

Araştırmanın sonuçlarına göre, kadınların eğitim seviyesi arttıkça işgücüne katılım oranlarının da arttığı gözlendi. Örneğin, yükseköğretim mezunu kadınların işgücüne katılma oranı %68,8'e ulaştı.

Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre, hanesinde 3 yaşın altında çocuğu olan 25-49 yaş grubundaki bireylerin istihdam oranı 2014 yılında %59,8 iken, 2022 yılında %60,5'e yükseldi. Ancak, cinsiyet ayrımı yapıldığında bu artışın kadınlar için geçerli olmadığı görüldü.

2022 yılında hanesinde 3 yaşın altında çocuğu olan 25-49 yaş grubundaki kadınların istihdam oranı %28,0 olarak kaydedilirken, aynı yaş grubundaki erkeklerin istihdam oranı %90,5 olarak belirlendi. Bu durum, çocuk sahibi kadınların iş gücüne katılımında belirgin bir düşüş olduğunu gösteriyor.

Kazanç Yapısı İstatistiklerine göre, erkek ve kadın arasındaki ücret veya kazanç farkı, farklı eğitim düzeylerinde farklılık gösteriyor. Bu fark, erkek ücret veya kazancına yüzdesel olarak ifade ediliyor.

Yıllık ortalama brüt ücret-maaş üzerinden hesaplanan göstergeye göre en yüksek fark, ,1 ile yükseköğretim mezunlarında görülürken, en düşük fark ,4 ile ilkokul ve altı mezunlar arasında gerçekleşti. Benzer şekilde, yıllık ortalama brüt kazanç üzerinden hesaplanan göstergede ise en yüksek fark ,6 ile lise mezunları arasında tespit edilirken, en düşük fark ,5 ile ilkokul ve altı mezunlar arasında görüldü.

Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması'nın sonuçlarına göre, 2023 yılında internet kullanım oranlarına ilişkin dikkat çekici bir trend gözlemleniyor. 16-74 yaş grubundaki bireyler arasında internet kullanım oranı %87,1 olarak kaydedilirken, kadınlar arasında bu oranın %83,3 olduğu belirlendi. Erkeklerde ise bu oran %90,9 olarak gerçekleşti.

Kadınların %27,4'ü yaşadığı çevrede gece yalnız yürürken kendini güvensiz hissetti    Yaşam Memnuniyeti Araştırması sonuçlarına göre 2023 yılında, yaşadıkları çevrede gece yalnız yürürken kendilerini güvensiz hissedenlerin oranı ,9 iken bu oran kadınlarda %27,4, erkeklerde ,2 oldu. Kadınların %56,3'ü, erkeklerin ise %75,8'i yaşadıkları çevrede gece yalnız yürürken kendilerini güvende hissetti.   Evde yalnız olduklarında kendilerini güvensiz hissedenlerin oranı 2023 yılında %4,6 iken bu oran kadınlarda %6,3, erkeklerde %2,7 oldu. Kadınların %83,4'ü, erkeklerin ise %90,8'i evde yalnız olduklarında kendilerini güvende hissetti.