Dünyanın ilk atom bombasının olağanüstü hikayesi

SERHAT AKARSU

(İLKHABER) - 16 Temmuz 1945'te, sabah saat tam 05:29:45'te, insanoğlunun bildiği en güçlü silahın başarıyla test edilmesiyle dünya atom çağına girdi.

İlk atom bombası olan "Gadget" - greyfurt büyüklüğünde Plütonyum çekirdekli, kablolarla kaplı 6 metrelik bir küre - Albert Einstein'dan esinlenen Manhattan Projesi'nden doğdu ve Alamogordo, New Mexico yakınlarındaki çölde patlatıldı.

Projenin başında ABD'li Tuğgeneral Leslie Groves ve Amerikalı fizikçi J. Robert Oppenheimer vardı. Oppenheimer'ın adını Christopher Nolan'ın gişe rekorları kıran 2023 filminden hatırlayabilirsiniz.

Oppenheimer'ın John Donne'un bir şiirinden esinlenerek seçtiği kod adı "Trinity" altında tasarlanan ve başlatılan orijinal 6.000 dolarlık program bütçesi, Einstein'ın Almanya'nın oyunun kurallarını değiştiren kendi silahını mükemmelleştirmeye yakın olduğuna dair birçok endişeyi dile getirmesinin ardından 2 milyar dolara fırladı.

Test öncesinde ekipler Gadget'ı fırlatmak için 100 metrelik çelik bir kulenin yanı sıra araştırmacıların güvenli bir şekilde izleyebilmesi için üç gözlem sığınağı inşa etti. ABD Enerji Bakanlığı'na göre sığınaklar çelik kuleden 10.000 metre uzağa yerleştirildi.

Testten bir gün önce bir ekip Gadget'ı kulenin ortasına kaldırdı ve yerine yerleştirdi:

Ve sonra, 16 Temmuz sabahı çölün ortasında Amerika dünyanın ilk atom bombasını patlattı.

ABD Enerji Bakanlığı'na göre patlama çelik kuleyi buharlaştırdı, çöl kumları üzerinde büyük bir şok dalgası yarattı ve 40.000 fit yüksekliğe yükselen bir mantar bulutu oluşturdu.

İşte Gadget patlatıldığında bilim insanlarının gördükleri:

Patlamadan hemen sonra Oppenheimer'ın şöyle haykırdığı bildirildi: "İşe yaradı!"

Ancak daha sonra bombayı atma kararıyla ilgili verdiği bir röportajda Oppenheimer, patlama anında Hindu kutsal kitabı Bhagavad-Gita'dan bir dizeyi düşündüğünü söyledi: "Şimdi ben Ölüm oldum, dünyaların yok edicisi."

Daha sonra şöyle dedi: "Dünyanın eskisi gibi olmayacağını biliyorduk. Birkaç kişi güldü, birkaç kişi ağladı, çoğu insan sessizdi."

Patlamadan sonra ABD ordusu nükleer denemeyi örtbas etmeye çalıştı ve bunun sadece bir cephaneliğin havaya uçması olduğunu iddia eden bir açıklama yaptı.

Bir aydan kısa bir süre sonra, 6 Ağustos 1945'te ABD, Japonya'nın Hiroşima kentine beş tonluk bir atom bombası attı. Patlama 80.000 kişiyi anında öldürdü ve şehrin dört mil karelik alanını yerle bir etti. Üç gün sonra ABD, Japonya'nın Nagazaki kentine bir bomba daha atarak yaklaşık 40.000 kişinin anında ölmesine neden oldu. Binlerce kişi de radyasyon zehirlenmesinden ölecekti. Bundan sekiz gün sonra Japonya gayrı resmi olarak Müttefik güçlere teslim oldu ve İkinci Dünya Savaşı fiilen sona erdi.

Oppenheimer o sırada bombanın Almanya'da kullanılabilmesi için bombanın daha önce yapılmış olmasını dilediğini söyledi. Ancak bazı kaynaklara göre de Japon kurbanlar adına duyduğu üzüntüden de bahsetti.

Oppenheimer daha sonra Amerikan Felsefe Derneği'ne şunları söyledi: "Dünyanın doğasını aniden ve derinden değiştiren bir şey, çok korkunç bir silah yaptık."