Ticaret Bakanlığı’ndan e-ticaret düzenlemesi: Oyuncak, ayakkabı ve çanta ithalatına kısıtlama

Ticaret Bakanlığı, yurt dışı kaynaklı e-ticaret platformları üzerinden yapılan alışverişlere yönelik yeni bir düzenlemeyi hayata geçirdi. Bakanlığa bağlı genel müdürlükler tarafından çeşitli e-ticaret platformlarında satılan belirli ürün gruplarına yönelik yapılan denetimler ve laboratuvar analizleri sonucunda önemli bir karar alındı.

POSTA VE HIZLI KARGOYA KISITLAMA GELDİ

Bakanlıktan edinilen bilgilere göre, yapılan analizler neticesinde ayakkabı, oyuncak ve saraciye (çanta, cüzdan gibi deri/kumaş aksesuarlar) ürün gruplarının yüksek risk taşıdığı belirlendi. Bu tespit üzerine, 20 Ekim 2025 tarihinde yayımlanan bir genelgeyle, bu üç ürün grubunun posta veya hızlı kargo taşımacılığı yoluyla basitleştirilmiş gümrük beyannamesi kapsamında Türkiye'ye getirilmesi kısıtlandı.

Bakanlık, söz konusu düzenlemenin temel amacının insan ve kamu sağlığının korunması ile tüketicilerin güvenli ürünlere erişimini sağlamak olduğunu açıkladı. Piyasaya arz edilecek her ürünün ilgili teknik düzenlemelere uygun olması, belgelendirilmesi ve uygunluk işareti taşıması gerektiği vurgulandı.

DENETİMLERDE ALARM VEREN BULGULAR: BOĞULMA RİSKİ, 50 KAT FAZLA KURŞUN!

Kısıtlama kararının alınmasına neden olan denetim sonuçları da endişe verici tabloyu ortaya koydu. Yasak kapsamına alınan ürünlerin, hem fiziksel hem de kimyasal açıdan ciddi riskler taşıdığı ve teknik düzenlemelere uymadığı anlaşıldı. Öne çıkan bulgular şunlar oldu:

Oyuncaklar: Küçük parça içerdiği için boğulma riski oluşturan, keskin kenarları bulunan veya fiziksel dayanımı yetersiz oyuncaklar tespit edildi. Elektrikli oyuncaklarda ise pil yuvası kapaklarının güvenli olmaması, vida eksikliği gibi kritik güvenlik açıkları belirlendi.

Ayakkabılar: Özellikle bazı kadın sandaletlerinde yapılan kimyasal analizlerde, kurşun oranının yasal sınırın tam 50 katı seviyesinde olduğu ortaya çıktı.

Saraciye Ürünleri: Çanta, cüzdan gibi ürünlerde yapılan incelemelerde %75 oranında uygunsuzluk tespit edildi. Bu ürünlerin kimyasal analizlerinde de kurşun ve kadmiyum miktarlarının limitleri aştığı belirlendi.

Bakanlık, bu tespitler ışığında hem tüketici sağlığını korumak hem de kurallara uygun üretim yapan firmalara yönelik haksız rekabeti önlemek amacıyla bu kısıtlama kararını aldığını belirtti.

SİPARİŞ VEREN TÜKETİCİLER NE YAPACAK? CEZA VAR MI?

Peki, bu ürünleri daha önceden sipariş etmiş olan veya yeni sipariş verecek tüketicileri ne bekliyor?

Söz konusu ürünlerin yüklemesi 20 Ekim'den önce yapılmışsa veya bu tarihten önce Türkiye gümrük bölgesine girmişse, basitleştirilmiş gümrük beyannamesi (posta/hızlı kargo) kapsamında ülkeye girişi yapılabilecek. Bu durumda olan tüketicilere herhangi bir cezai yaptırım uygulanmayacak.

Eşya 20 Ekim'den sonra yüklendiyse veya gümrük bölgesine girdiyse, basitleştirilmiş beyanname ile ülkeye sokulamayacak. Bu durumda alıcının birkaç seçeneği bulunuyor:

Talep ederse, normal usulde (detaylı beyan) gümrük işlemlerini yaparak ürünü serbest dolaşıma sokabilir (eğer ürün diğer mevzuatlara da uygunsa).

Alışveriş yaptığı e-ticaret platformu ve satıcıyla iletişime geçerek ürünü iade edebilir veya gümrük idaresine mahrecine (geldiği yere) iade talebinde bulunabilir.

Eşyayı gümrüğe terk edebilir.

Eğer eşya, Gümrük Kanunu'nda belirtilen süreler içinde serbest dolaşıma sokulmazsa (yani yukarıdaki işlemlerden biri yapılmazsa), gümrüğe terk edilmiş sayılacak ve tasfiye sürecine başlanacak.

E-TİCARET PLATFORMLARININ SORUMLULUKLARI ARTIRILDI

Bakanlık, ilgili düzenlemeler kapsamında e-ticaret platformlarının "aracı hizmet sağlayıcı" olarak kabul edildiğini ve önemli sorumlulukları olduğunu da hatırlattı. Platformların, sattıkları ürünlerin güvenliğine ilişkin bilgileri sistemlerinde bulundurmaları, satış ilanlarını gerekli bilgileri içerecek şekilde düzenlemeleri, yetkili kuruluşlarla işbirliği yapmaları ve uygunsuzluk tespit edilen ürünleri 24 saat içinde yayından kaldırmaları gerekiyor. Bu kurallara uymayan platformlara idari yaptırımlar uygulanacağı belirtildi.