Kahramanmaraş'ta işgalcilerin yıkamadığı camiyi, deprem yıktı

KAHRAMANMARAŞ (AA) - ALİ KEMAL AKAN / İZZET MAZI - Minaresinde Milli Mücadele döneminde Maraş'ı işgal eden Fransızlar tarafından ateşlenen bir top mermisinin saplanıp kaldığı Şeyh Camisi, "asrın felaketi" olarak nitelendirilen depremlerde tamamen yıkıldı.

Depremlerin merkez üssü Kahramanmaraş'ta tarihi yapılar da zarar gördü.

Dulkadiroğlu ilçesi Turan Mahallesi’ndeki Bahtiyar Yokuşu’nda bulunan Şeyh Camisi de depremde yıkıldı.

Turan Mahallesi İhtiyar Heyeti Üyesi Şaban Nusret Güçkıran, AA muhabirine, depremin meydana geldiği 6 Şubat'ta yazlık evinde olduğunu, mahalleye geldiğinde hemen her binanın yıkıldığını gördüğünü ifade etti.

Mahallenin enkaz yığınına döndüğünü ve yardım beklediklerini dile getiren Güçkıran, "Her tarafta enkaz var. Giremediğim sokaklar var. Kepçeyle elektrik trafosunun bulunduğu yeri açtırdım. Acilen yıkılacak eski 6 taş binamız var." diye konuştu.

Şeyh Camisi'nin, işgal döneminde minaresine isabet eden top mermisiyle tanındığını belirten Güçkıran, büyüklerinin Milli Mücadele'ye ilişkin anlattığı hatıraların halen aklında olduğunu dile getirdi.

Güçkıran, enkazların kaldırılıp caminin eski görünümüne kavuşmasını istediğini ifade ederek, "Atılan top mermilerinden bir tanesi minarede duruyordu. Depremde yıkılmasının ardından enkazda kaldı." dedi.

- "Mahallemin eski haline gelmesini istiyorum"

Mahalle sakinlerinden Ahmet Oruç da deprem anındaki sarsıntıyla dışarı çıktıklarını, komşularını uyardıkları sırada da evinin önünde bulunan caminin büyük bir gürültüyle yıkıldığını söyledi.

Mahallede çok sayıda evin yıkıldığını dile getiren Oruç, şöyle dedi:

"Halen şoktayız. Rabb'im kimseye göstermesin. Mahallemizde tarihi yapılar bulunduğu için buradaki evleri, camimizi ziyaret etmeye, fotoğraf çekmeye dışarıdan gelirlerdi. Yeni evlenen çiftler fotoğraf çektirmeye gelirlerdi. Simge bir mermimiz vardı. Hepsi tufan oldu. Mahallemin eski haline gelmesini tabii ki istiyorum. Ben de bir yere gitmiyorum. Akrabalarımız, arkadaşlarımız burada bir yere gidemeyiz."

- AA depremden 3 gün önce görüntülemişti

Anadolu Ajansı fotomuhabir ve kameramanı "asrın felaketi” olarak nitelendirilen depremlerden 3 gün önce, caminin görüntü ve fotoğraflarını çekmişti.

- Cami

O dönemki adıyla "Maraş", Mondros Mütarekesi'nin imzalanmasının sonrasında önce İngilizler ardından Fransızlar tarafından 30 Ekim 1919'da işgal edildi.

Kentte, 21 Ocak 1920'de başlayan, 22 gün 22 gece süren destansı direniş sırasında, 1681 tarihli belgelerde de adı geçen, Şeyh Hüseyin Dede tarafından yaptırıldığı bilinen caminin minaresine, Fransızlar tarafından ateşlenen bir top mermisi isabet etti.

Halk arasında "Şıh Camii" olarak da anılan caminin farklı mimari yapısına sahip minaresi, üzerinde çakılı kalan patlamamış top mermisiyle, kentin simge yapılarından biri durumundaydı.