Gürer: Patates depolarda çöpe gitmeden TMO devreye girmeli
Niğde’nin Çiftlik ilçesinde patates üreticileri, ürünlerini depolarda tutarken ciddi ekonomik zorluklarla karşı karşıya kalıyor. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili ve Tarım Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, Bozköy, Azatlı, Yeşilgölcük gibi birçok kasaba ve köyde binlerce ton patatesin tehlike altında olduğunu belirterek, Bakanlığın derhal müdahale etmesi gerektiğini vurguladı. Gürer, patates fiyatlarının yükseldiği ve üreticilerin tüccar bulamadığı bu dönemde, devletin Toprak Mahsulleri Ofisi’ni devreye sokarak çiftçilere destek olmasını istedi.
Patates üreticisi Ercan Aslan; “Bu yıl 200 ton kadar patates ürettim ama daha hiç satamadım. Bütün patatesimiz depoda duruyor. Yapacak bir şey bulamıyoruz, satamıyoruz. Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) bir an önce devreye girip patateslerimizi almalı.”
Gürer, üretim maliyetleri konusunda Aslan’a şu soruyu yöneltti:
“Patatesi üretirken tohumu, gübresi, ilacı ve su gideriniz var. Bunun maliyeti size ne kadar oldu?”
Aslan’ın yanıtı, patates üreticilerinin içinde bulunduğu durumu özetliyordu:
“Bu yıl maliyetler çok yükseldi. Mazotu, gübresi derken maliyetlerimiz katlandı ama ürünlerimizi satamadık. Tarlada ürün alınmadı, herkes patatesini depoladı. Eğer bu patatesler alınmazsa bir sonraki döneme ekim yapamayacağız. Kredi çekip borcu borçla döndürmek zorunda kalıyoruz.”
“Bu çiftçilerin yüzünü güldürsünler”
Ömer Fethi Gürer, “Patates üreticisi için çok sınırlı bir süre kaldı. Sayın Bakan’a daha önce görüştüğümüzde, bütçede dile getirdik. Toprak Mahsulleri Ofisi bu patatesi bir an önce alsın ki çiftçi yeni ekim yapabilsin. Aksi halde bu depodaki patatesler çöp olacak. Bu bir milli servet. Bu, sadece arkadaşımızın ürünü değil; bu patates, bu ülkenin milli serveti. İsraf olacak, çöp olacak. 2024 yılında çok sayıda ürün tarlada kaldı. Bu anlamda üretici zaten mağdur. Domateste mağdur oldu, buğdaya düşük fiyat belirlendi, orada mağdur oldu. Karpuzu, kavunu, biberi, hepsi tarlada kaldı. Patateste bir avantaj vardı, depolanabiliyordu. O sebeple tarlada satamadıkları patateslerini depoladılar ve bugün ‘tüccar gelecek, ha yarın gelecek’ derken, ortada tüccar yok. Yetkililere çağrıda bulunuyoruz: Bir an önce gelsinler, depolardaki patatesleri alsınlar ve bu çiftçinin yüzünü güldürsünler” diyerek yetkililere çağrıda bulundu.
Çiftçi zor durumda
Çiftlik Belediye Başkanı Arif Çakıl, çiftçilerin borç yükü altında ezildiğini belirterek şu ifadeleri kullandı: “Günde beni en az 10 çiftçi arıyor. Şu yüzden arıyor: Ziraat Bankası'na krediye başvurduk. ‘Başkanım, bir ara, söyle Ziraat Bankası müdürüyle bir görüşme yap.’ Ziraat Bankası kredi dosyalarıyla dolmuş. Şimdi çiftçimiz neyle ödeyecek borcunu? Kredi çekecek, krediyle ödeyecek. Çünkü şu an patatesini satamıyor. Kredi çekecek, borcu borçla kapatacak. 2 milyon borcu varsa, 2 milyon daha kredi çekecek. 2 milyonu çekip borca yatıracak, 2 milyon olacak 4 milyon. Bu şekilde giderse çiftçimiz kalmayacak. İktidar bu konuya bir çare bulmalı.”
Azatlı Belediye Başkanı Mehmet Akpınar ise patateslerin çürümesi durumunda çevresel sorunlara da dikkat çekerek, “Azatlı’da patates üretimi de var, fasulye üretimi de. İkisi de bu yıl para etmedi. İnsanlar tarımla hayatını idame ettirmeye çalışıyor. Çiftçi, çoluğuyla çocuğuyla gece gündüz üretti ve bugüne geldiler. Bugün maliyeti aşağı yukarı tonu 7.000 liraya çiftçi mal etti ama tüccar geliyor, patatesin yüzüne bakmıyor. Eğer bu mal elimizde kalırsa bir de ambarları temizleme parası vereceğiz. Ayrıca çevreye de çok kötü bir koku yayılacak. Bu konuya iktidar bir çözüm bulsun. Çiftlik ilçesinde ve kasabalarında üretim hep patates üzerine. Vatandaşlarımızın geçim kaynağı patates. Üretici bu patatesi satamazsa mağdur olacak. Yazık. Bu patatese emek verdi, çoluğuyla çocuğuyla bir yıl mücadele verdi. Depoların hepsi bu şekilde. Patatesin fazla bir ömrü kalmadı. Bu hava şartlarında dayanabileceği en fazla 45-50 gün veya iki ay. Havalar soğuk giderse belki iki buçuk üç ay dayanır. Çiftçinin maliyeti tonda 6-7 bin lira civarında. Çiftçinin tek derdi patatesini ambardan çıkarmak. Çiftçi diyor ki, ‘Bizim ürettiğimiz patates ambarda kalıp çöpe gitmesin. 3 liraya dahi vermeye razıyız.’ Biz yetkililerden çözüm bekliyoruz” diye ifade etti.
“Çiftçiyi bu kadar mağdur etmeyin”
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, üreticinin yaşadığı her türlü sıkıntının takipçisi olacaklarını belirterek şunları söyledi: “Şimdi yeni bir genelge yayınlandı. 50 kiloluk çuval yerine 30 kiloluk çuvallarla patates gidecekmiş. Bu yeni bir masraf da getiriyor. Çünkü çuvalın boyutu küçülünce daha çok çuval kullanılacak. Bunun çuvalı var, ipi var, işçiliği var, nakliyesi var, taşıması var, depo gideri var, elektriği var, suyu var, mazotu var... Var oğlu var. Çiftçi üretiyor, çiftçinin ürettiği ürünü alın. Çiftçiyi bu kadar mağdur etmeyin. Eğer bu ürün satılmazsa bu yıl ekim alanları daha da daralacak. İthalata ülke yönelecek. Patates dahi ithal edilecek. Bu kadar kötülüğü çiftçiye yapmayın!”
