Gürer: Zirai don afetinden etkilenen çiftçi Kasım’a kadar dayanamaz
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili ve Tarım Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi, ayrıca Zirai Don Meclis Araştırma Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, Türkiye’nin birçok ilinde etkisini gösteren zirai don felaketinin tarım sektöründe yol açtığı yıkıcı sonuçları Meclis gündemine taşıdı. Komisyon olarak saha çalışmalarıyla tespit ettikleri ağır tabloyu “gerçek anlamda büyük bir felaket” olarak nitelendiren Gürer, çiftçilerin acil müdahaleye ve kapsamlı destek paketlerine ihtiyaç duyduğunu ifade etti.
“Zirai don felaketi tüm Türkiye’de çiftçiyi derinden etkiliyor”
Ömer Fethi Gürer, “Mecliste tüm siyasi partiler tarafından oluşturulan Zirai Don Meclis Araştırma Komisyonu olarak Malatya, Adıyaman, Maraş, Mersin, Adana, Niğde, Kayseri, Karaman’dan sonra Ordu, Giresun, Amasya ve Tokat illerinde de don felaketiyle karşı karşıya kalan çiftçilerimizi, üreticilerimizi, oda ve birlik yöneticilerini dinledik. Görülen manzara, gerçek anlamda büyük bir felaketin yaşandığını ortaya koyuyor. Oysa alandaki durum acil müdahaleyi gerektiriyor. Önümüzdeki yıl ağaçlarda ürün olabilmesi, bu ağaçlara bakım yapılmasıyla mümkün. Budama, ilaçlama, gübreleme yapılmazsa gelecek yıl da ürün alınamaz. Çiftçilerimizin şiddetle desteğe ihtiyaçları var” ifadelerini kullandı.
“TARSİM hasar tespitlerini hızlandırmalı, ödemeler bir an önce yapılmalı”
Zirai donun etkilerinin bazı bölgelerde yıkıcı olduğunu vurgulayan TBMM Zirai don Komisyon Üyesi ve TBMM Tarım Orman ve Köyişleri Komisyon Üyesi Ömer Fethi Gürer şunları söyledi: “Eğer bölge tamamen üründen mahrumsa, afet bölgesi hemen ilan edilmeli, mevcut krediler faizsiz en az üç yıl ertelenmeli. Bu konuda kanun teklifi de verdik. Ödeme kolaylığı sağlanarak, hasar tespiti yapılan yerlerde yeniden ek kredi desteği sağlanmalı. TARSİM, hasar tespiti yapılan yerlerde sigortalıların alacaklarını bir an önce ödemeli. TARSİM’de olmayan, ÇKS bulunmayan, bahçesinde ürünü olmayan tüm çiftçilerin de zararları giderilmeli. Çünkü o ağaçlar da gelecek yıl meyve verecek ve onlar da destek bekliyor. Çiftçi Kayıt Sistemi’nde olsun olmasın, tüm çiftçilerin desteklenmesi şart. Çiftçilere doğrudan destekler artırılmalı. Mazotta ÖTV ve KDV kaldırılmalı.”
“Devlet destekli teknik rehberlik ve hibe hızla verilmeli”
Gürer, “Tarım sigortası yapılırken tapu şartı olmadan, 2B arazilerindeki bahçelerde ve ürünlerde de zirai don kapsamında sigorta yapılmalı. İlaç, gübre ve benzeri ürünler satan esnaflar da içine düştükleri durumda vahim. Bu yıl hesapladıkları oranda satış yapamayacaklar. O esnafların da kredileri için destekleme yapılmalı. Bahçelerde sisleme, rüzgar makinesi gibi don önleyici uygulamalar için devlet destekli hibe ve teknik rehberlik hizmetlerinin bir an önce verilmesi lazım. Bu bölgelerde gelecek yıl ürün alınmasını sağlayacak çalışmalar yapılmalı. Eğitimli ve devlet destekli bakım ekipleri görev almalı” diye konuştu.
“TARSİM’li ve TARSİM’siz tüm çiftçilerin zararları ödenmeli”
Donun etkisinin daha az olduğu ürünlere yönelimin teşvik edilmesini öneren Gürer, “Alternatif ürünlerle ilgili destekler artırılmalı. Bu yönde donun daha az etkilediği ürünlerin bazı bölgelerde mutlaka gündeme alınması gerekiyor.Çiftçilerin zararları Kasım ayında karşılanacak demek, o güne kadar sağlanmayacak destekle gelecek yılın da kaybına yol açar. Kredilerin ötelenmesi, faizlerin silinmesi, ek desteğin verilmesi, TARSİM’li olanların hemen alacaklarının ödenmesi gerekiyor. TARSİM’de olsun olmasın, ÇKS bulunsun bulunmasın tüm çiftçilerin zararlarının derhal karşılanması şart. Bekleme süresi, hem çiftçi hem ülke için zarar oluşturur. Bu nedenle bir an önce zarar tespiti yapılan yerlerde ödemeler başlamalı. Bazı illerde ne dalda kayısı var, ne dalda elma. Fındıkta, zeytinde ve benzeri ürünlerde beklenen rekolte gerçekleşmeyecek” dedi.
“Çiftçinin kapısında icra olursa üretim durur”
Çoğu yerde tarla bitkilerinde henüz hasar tespiti dahi yapılmadığını belirten Ömer Fethi Gürer, “En azından hasar tespiti yapılan çiftçilerimize desteğin verilmesi şart. Önümüzdeki hafta da alan çalışmalarına devam edeceğiz. Daha sonra Meclis tatile girmeden raporumuzu komisyon olarak hazırlayıp vereceğiz. Zirai Don Araştırma Komisyonu’nun para ödeme, kredileri karşılama gibi bir görevi yok. Bu nedenle bu talepleri sürekli gündeme getirerek siyasi iktidara çağrıda bulunuyoruz. Bir an önce destekler verilerek gelecek yılın bakımları sağlansın. Çiftçi icralık durumda. Çiftçinin kapısında icra varsa, üretimde sorun olur. Üretimde sorun olmaması için desteklerin hemen sağlanması gerekiyor. Bu bir ihtiyaç, bir zorunluluk” şeklinde konuştu.
